تاثیر جمله بندی زبان بر تفکر

تاثیر جمله بندی زبان بر تفکر

ارتباط تنگاتنگ زبان و شناخت فراتر از بررسی هایی که تاکنون صورت گرفته است. تیم مطالعات میان رشته ای موسسه پژوهشی ماکس پلانگ آلمان در جدیدترین پژوهش خود، میزان تاثیر زبان مادری بر نحوه تفکر گویشوران و همچنین بر نحوه پردازش، ثبت و به یادآوری اطلاعات در مغز مورد آزمایش قرار داده است.
این تیم پژوهشی که متشکل از زبانشناسان، روانشناسان و محققان بیوژیکی است، در این تحقیق تمرکز خود را بر روی تاثیرات رویکردهای شاخه های چپ و راست در به خاطر سپردن جملات در حافظه را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند. آلآندرو سانچس- آمارو استاد علوم شناختی دانشگاه کالیفرنیا و سن دیگو و رئیس تیم تحقیقاتی درباره این پژوهش بیان کرد:"یافته اصلی این پژوهش اینست که گویشوران زبان های شاخه چپ بهتر می توانند محرک های اولیه کلامی و غیر کلامی را با در نظر گرفتن عملکرد حافظه به خاطر آورند."
زبان های آلمانی، انگلیسی، فرانسه، اسپانیایی و ایتالیایی به شکلی پویا در زمره شاخه های راست (RB) قرار دارند. در این زبان ها، هسته اصلی جمله در ابتدای آن و به عبارتی در سمت راست قرار می گیرد و کلیه اجزاها و بخش های دیگر جمله (گزاره) که در آن اطلاعات مربوط به نهاد نهفته است، به ترتیب و در چارچوپ قواعد دستوری آن نوشته می شوند. مثال جمله با " یک زن" و یا "یک مرد" آغاز می شود و در ادامه اطلاعات و غیره به نهاد باز می گردد. این در حالیست که در زبان های شاخه چپ (LB) به عنوان مثال ترکی، ژاپنی و فنلاندی این موضوع کاملا برعکس است. به عبارتی گزاره که دربردارنده اطلاعات و توصیفات مربوط در آغاز جمله و هسته جمله در پایان آن واقع می شود.

برای درک تاثیر شاخه های مختلف زبان ها بر تفکر گویشوران، تیم بین المللی از پژوهشگران تاسیس گردید تا با حضور در نقاط مختلف جهان، به پژوهش پیرامون فرهنگ زبان های مختلف بپردازند. تمرکز آنها در این پژوهش بر این مسئله بود که افراد مورد آزمایش در یادآوری کلمات، اعداد و محرک های مکانی چه عملکردی از خود نشان می دهند.
نتیجه این بررسی طبق گفته ی رئیس گروه این بود که گویشوران زبان های شاخه چپ در یادآوری اطلاعات، عملکرد بهتری از خود نشان دادند. دلیل این امر این بود که آنها قادر بودند کلیه اطلاعات جمله که در ابتدای آن وجود دارند را به خوبی به خاطر بسپارند. به عبارتی گویشوران می بایست اجزای جمله را تا هسته جمله به خاطر سپارند و این امر در عملکرد حافظه ی آنها نقش بسزایی ایفا کرد. این در حالیست که گویشوران شاخه راست عملکردی کاملا برعکس را از خود نشان دادند. در این شاخه به دلیل وجود هسته جمله در ابتدای آن، به خاطر سپردن اطلاعات پس از آن کار نسبتا دشواری بود و این امر حاکی از تاثیر متغیرهای جمله بر آنالیز کل جمله است.

انجام چنین آزمایش هایی بیانگر تاثیر پروسه شناختی بر عملکرد حافظه در سطوح مختلف زبان است و راه را برای پژوهش های دیگر در حوزه مطالعات روانشناسی زبان باز می کند. تاکنون گروه مطالعات مردم شناسی موسسه ماکس پلانک به بررسی حدود ۷۰۰۰ زبان در اقسا نقاط جهان پرداخته است.

@kultursprache


برگردان: کانال مطالعات زبان و فرهنگ آلمانی


https://www.forschung-und-lehre.de/forschung/satzbau-einer-sprache-beeinflusst-das-denken-1483/