روزهای مهاجرت یک کارآفرین و مشاور به آلمان @sahandbehnam
پدیده جت استریم
پدیده جت استریم
جنگ جهانی دوم روزهای پایانی خود را می گذراند که ایالات متحده اولین بمب افکن بلندپرواز را وارد جنگ ساخت: بمب افکن بوئینگ بی-29 که می توانست در ارتفاعاتی بالای 7000 متر پرواز کند. وقتی این بمب افکن در عرصه نبرد اقیانوس آرام بر علیه ژاپن وارد شد، دو هواشناس برای ارائه پیش بینی وضعیت باد در عملیات نظامی در ارتفاعات بالا وارد خدمت ارتش آمریکا شدند.
این دو هواشناس برای پیش بینی های خود از نظریه باد گرمایی (thermal wind) استفاده کردند. مطابق این نظریه وقتی پشت به باد میایستید، هوا در سمت چپ شما سردتر از سمت راست است و با افزایش ارتفاع سرعت بادی که بر پشت شما می وزد بیشتر خواهد شد. با استفاده از روابط این نظریه، این هواشناسان بادی با سرعت 168 گره دریایی (310 کیلومتر بر ساعت) از جانب غرب را در روز عملیات پیش بینی کردند. افسر فرمانده عملیات بر این باور بود که این پیش بینی بسیار بالاست. لیکن روز بعد بمب افکن های بی - 29 بادی با سرعت 170 گره مطابق پیش بینی قبلی را گزارش کردند. می توان گفت این لحظه تاریخی کشف بادهای پرسرعت در ارتفاعات بالاست که جت استریم نامیده میشوند. جت استریم ها جریانات قدرتمند و کم عرض هوا هستند که در اتمسفر برخی سیارات از جمله زمین وجود دارند.
در جو زمین این جریانات در ارتفاع تروپوسفر روی می دهند. قدرتمندترین آنها جت های قطبی هستند که ارتفاعی حدود 9 تا 12 کیلومتر دارند. تمامی این جریانات به علت گردش زمین از غرب به شرق می وزند.
در چند سال اخیر رابطه مهمی میان جت استریم ها و تغییرات آب و هوایی زمین یافت شده است. تغییر الگوی جت استریم ها باعث تغییر توزیع رطوبت در کره زمین شده و ضمن اثرگذاری بر میزان بارش، پدیده های بزرگ مقیاسی مانند گردبادها را موجب می شوند.
دانشمندان علم هواشناسی این نظریه این پرداخته اند که جت استریم ها بتدریج بر اثر گرمایش جهانی ضعیفتر می شوند. دوب برفهای قطبی گرادیان دمایی این نواحی را تغییر داده و ضمن کاهش سرعت جت استریم ها طول مدت وزش آنها را متغیرتر خواهند ساخت. از سال 2007 چنین یافت شده است که از ارتفاع جت استریم ها بر فراز کانال انگلیس کاسته شده و این امر باعث رویداد زمستانهای طولانی تر از گذشته شده است. مطالعه بر جت استریمها یکی از موضوعات جاری علم هواشناسی است.
انواع جتاستریم:
بیشتر اوقات در نیمکره شمالی و نیمکره جنوبی ۲ نوع جتاستریم داریم.
نمودار جتاستریم در دو نیمکره شمالی و جنوبی
جتاستریم قطبی: که در مرز بین قطب و هوای معتدل واقع است. قویترین جتاستریم ، جتاستریم قطبی در فصل زمستان است. هنگامی که صحبت از جتاستریم میشود منظور جتاستریم قطبی است که در اورست با بادهای فریزکننده مدتها مانع از بیرون آمدن کوهنوردان از چادرهایشان میشود تا هنگامی که جتاستریم از منطقه خارج شود.
جتاستریم جنبحارهای: که در عرض جغرافیایی ۳۰ درجه واقع شده است و در ارتفاعات بسیار بالا در جریان است و نسبت به جتاستریم قطبی کمتر به آن اشاره میشود.
جتاستریم برعکس (Reversed): این جتاستریم در خلال تابستان نیمکره شمالی به سمت غرب در ارتفاع بالای مناطق حارهای میوزد و این نوع جتاستریم در ارتباط با گرم شدن قاره آسیا بوده و ممکن است کمک به ایجاد مونسون (باد و بارانهای موسمی) در اقیانوس هند کند.
اهمیت جتاستریم:
جتاستریمها با الگوهای آب و هوای جهانی ارتباط دارند، بنابراین بسیار حائز اهمیت میباشند و به هواشناسان برای پیشبینی آب و هوا براساس موقعیتشان کمک میکنند و در عین حال با وجود جتاستریم آب و هوا در یک منطقه ثابت باقی نمیماند و تغییرات آب و هوا در مناطق مختلف ایجاد میشود.
در صنعت هوایی، استفاده از جتاستریم از سال ۱۹۵۲ آغاز شد. پرواز پانآمریکن از توکیو به هونولولوی هاوایی با پرواز در درون جتاستریم در ارتفاع ۷۶۰۰ متری، زمان پرواز از ۱۸ ساعت به ۱۱٫۵ ساعت تقلیل یافت. در عین حال به کاهش سوخت نیز کمک شایانی کرد. در صنعت هوایی به طور مرتب از جتاستریم برای پروازها استفاده میکنند.
طرحهای استفاده از انرژی جتاستریم:
دانشمندان به دنبال راههایی برای مهار انرژی درون جتاستریم هستند. تکنولوژی این طرح شاید ده تا بیست سال آینده طول بکشد. طبق تخمین دانشمندان ، تنها یک درصد از پتانسیل انرژی باد در جتاستریم، میتواند نیازهای کنونی انرژی جهانی را تأمین کند.
@dotDE