ده کتاب برای نوروز ۱۴٠۱.. محمد فاضلی – جامعه‌شناس

ده کتاب برای نوروز ۱۴٠۱

محمد فاضلی – جامعه‌شناس

✅ نوروز فرصت خوبی برای کتاب خواندن، کتاب هدیه دادن و با دیگران گفت‌وگو کردن درباره کتاب‌هاست. فکر می‌کنم کتاب‌های زیر برای خواننده علاقمند، حتی غیرمتخصص اما آشنا به مباحث اجتماعی، سیاسی، فلسفی و روابط بین‌الملل کتاب‌های جالبی باشند.

تورم و اخلاق: کتابی برای همه درباره‌ی یک تجربه تاریخی
شرح واقعه تاریخی چاپ پول کاغذی بعد از انقلاب فرانسه و فاجعه اقتصادی، اجتماعی و اخلاقی ناشی از این اقدام است. این کتاب به شدت درباره سیاست‌های پولی حکومت‌ها هشداردهنده است. (نوشته اندرو جکسون وایت، ترجمه حسن دیباج، انتشارات دنیای اقتصاد، ۱۳۹۹) شرح این کتاب در اپیزود ۴۴ پادکست دغدغه ایران آمده است.

اعتماد: فضائل اجتماعی و خلق سعادت
فرانسیس فوکویاما در این کتاب استدلال می‌کند که «سطح اعتماد موجود در جامعه» تعیین‌کننده سطح توسعه‌یافتگی است. اعتماد مهم‌ترین عنصر فرهنگ است که بر توسعه اثر می‌گذارد. (ترجمه سیدعلیرضا بهشتی، نشر روزنه، ۱۴٠٠)

راه‌های ابریشم نو: اکنون و آینده جهان
پیتر فرانکوپن استاد تاریخ جهان آکسفورد، جهان امروز و آینده و مناسبات جهانی از جمله عملکرد آمریکا و چین در این جهان را از زاویه طرح راه ابریشم نوین می‌نگرد. کتاب مهمی برای درک جهان و جایگاه ایران در آن است. (ترجمه حسن افشار، نشر مرکز، ۱۳۹۹)

ایران و راه ابریشم نوین
شرحی بر راه ابریشم باستانی، راه ابریشم نوین و ابتکار «یک کمربند یک جاده» چین، مواجهه کشورهای مختلف با این ابتکار و منافع ملی ایران در قبال این طرح است. کتاب را آرش رئیسی‌نژاد نوشته و انتشارات دانشگاه تهران در سال ۱۴٠٠ منتشر کرده است. کتابی مهم برای درک جهان تحت تأثیر چین است.

کارآمدی در محیط نهادی ناکارآمد
این کتاب با طرح مفهوم «کانون‌های اثربخشی» روایتی از تلاش‌های موفقیت‌آمیز برای دست‌یابی به کارآمد و اثربخشی در محیط‌های سیاسی فاسد و رانتی و انباشته از ناکارآمدی است. کتاب مجموعه مقالاتی است که توسط نسرین قنواتی و میثم ملکشاه ترجمه شده و نشر روزنه در سال ۱۴٠٠ منتشر کرده است. کتاب عمومی نیست و برای علاقمندان به مباحث جامعه‌شناسی، اقتصاد و علوم سیاسی توسعه مناسب است.

لیبرالیسم محافظه‌کار: گزیده نوشته‌های مهم متفکران امروز آنگلوساکسون
مجموعه نوشتارهای متفکران بزرگی نظیر استیون پینکر، مارک لی‌لا، رابرت پاتنام، آلن بلوم، پیتر سینگر و ... سایر متفکران بزرگ است. نوشتارهای کتاب با وسواس مترجم (مرتضی مردیها) به گونه‌ای انتخاب شده‌اند که خواننده فرهیخته ولی غیرمتخصص می‌تواند از آن‌ها استفاده کند و هر کدام چشم‌اندازی به جهان امروز و مشکلات آن می‌گشایند. نویسندگان کتاب بزرگان حوزه کاری خود هستند و مترجم آن‌ها را بر اساس مُدهای روشنفکری انتخاب نکرده است، کتاب آسانی هم نیست.

آینه‌ای در دوردست: قرن مصیبت‌بار چهاردهم
اثری تاریخی است شامل شرح رویدادهای قرن چهاردهم میلادی، با محوریت اثر طاعون کشنده یا مرگ سیاه این قرن و جنگ‌های اروپایی در این بازه زمانی بر اروپا و اثرات تاریخی آن که علی‌رغم برخی تفصیل‌ها (بالاخص در شرح جنگ‌ها) اثری کم‌نظیر برای درک تاریخ تحول اجتماعی، سیاسی و اقتصادی اروپا پیش از رنسانس است. تاکمن مثل بقیه آثارش، مورخی جذاب است و اثری پربینش خلق کرده است. (باربارا تاکمن، ترجمه حسن افشار، نشر ماهی، ۱۳۹۹)

توانمندسازی حکومت: شواهد، تحلیل، عمل
شرحی است بر این‌که چرا سیاست‌ها و اقدامات دولت‌ها شکست می‌خورند و چرا دولت‌ها ظرفیت لازم برای پیشبرد برنامه‌های خود را ندارند. این کتاب توضیح می‌دهد که چرا کپی‌برداری از بهترین سیاست‌ها و برنامه‌ها در دولت‌های کم‌ظرفیت ناکام می‌ماند و چگونه می‌توان دولت‌ها را توانمند کرد. (نوشته مت اندروز، لنت پریچت و مایکل وولکاک؛ ترجمه جعفر خیرخواهان و مسعود درودی؛ نشر روزنه، ۱۳۹۸)

در جست‌وجوی معنای زندگی
مجموعه گفت‌وگوهایی با هانا آرنت، کارل پوپر، آرتور کوستلر، لِشِک کولاکوفسکی، هانس گادامر، هربرت مارکوزه، یورگن هابرماس، ماکس هورکهایمر، مارتین هایدگر و هانس یوناس است که فهم جهان و درک معنای زندگی محور آن‌هاست. خسرو ناقد آن‌ها را تدوین و ترجمه و نشر فرهنگ معاصر در سال ۱۳۹۸ منتشر کرده است.

دوران‌های سخت در سرزمین‌های فراوانی: سیاست‌های نفت در ایران و اندونزی
کشورهای نفتی با بحران‌های اقتصادی و سیاسی چگونه مواجه می‌شوند؟ بنیامین اسمیت در این کتاب (ترجمه علی طیبی، انتشارات شیرازه، ۱۳۹۷) با مقایسه ایران و اندونزی نشان می‌دهد که هر دو فرضیه نفرین منابع و دولت رانتیر، ناکافی و ناکارآمدند و این میراث نهادی است که سرنوشت این گونه دولت‌ها را مشخص می‌کند (کتابی برای علاقمندان به اقتصاد، جامعه‌شناسی و اقتصاد سیاسی توسعه).

(اگر می‌پسندید به اشتراک بگذارید.)

@fazeli_mohammad