روایتهایی از اینجا و آنجای دنیا
آشوب - جرد دایموند - نشر طرح نو.. ----
آشوب - جرد دایموند - نشر طرح نو
----
شوروی تونسته بود بخشی از خاک فنلاند نزدیک مرز کشور رو بگیره. اما با کندشدن و پرهزینه شدن جنگ، دیگه پیشروی نکردن. در این بین آلمان به شوروی حمله همه جانبه‌ای انجام داد. فنلاند خواست بی‌طرفی خودش رو حفظ کنه که شوروی دوباره کل شهرهاش رو بمباران کرد.
فنلاند این بار به ناچار همراه با آلمان نازی به جنگ با شوروی پرداخت هرچند که هدفش استقلال خودش بود و دل در گرو هیتلر نداشت. یک ششم جمعیت کشور رو فراخوندن و همه مردم کشور رو علیه شوروی بسیج کردن. با این نیروی کم به قدری پیش رفتن که زمین‌های ضمیمه شده رو پس گرفتن و حتی تا داخل خاک شوروی هم پیش رفتن.
شوروی البته خودش در چند جبهه درگیر آلمان بود. بین سال ۱۹۴۱ تا ۱۹۴۴ حدود سه سال این جنگ متوقف شد و خبری نبود. پس از سال ۱۹۴۴ دوباره شوروی با تمام قوا به فنلاند حمله کرد که باز هم فنلاند تونست استحکامش رو حفظ کنه.
در همین دو جنگ از هر دو جبهه حدود ۱۰۰ هزار نفر کشته شدن. ۹۴ هزار فنلاندی از کار افتاده اعلام شدن. ۳۰ هزار زن بیوه شد، ۵۵ هزار کودک یتیم و ۶۱۵ هزار فنلاندی بی‌خانمان شدن. جنگ بین شوروی و فنلاند برای سالیان سال به شیوه‌های مختلف ادامه داشت. اما جنگ زمستان در تاریخ ماندگار شد.
در فنلاند سیاستمدارانی روی کار اومدن که سعی داشتن راه مدارا با روسیه رو در پیش بگیرن و با غرب هم تعامل داشته باشن. اینطوری می‌تونستن غول شوروی رو آروم نگه دارن. فنلاند بعدا به ناچار مجبور شد تعاملات تجاری زیادی با شوروی داشته باشه ولی هیچوقت به شوروی خاک نداد.
فنلاند برای دهه‌ها روی بند راه می‌رفت. استقلالش از شوروی حفظ شد و سیاستمدارانش با تدبیر بلند مدت تونستن کشور رو از جنگ دور نگه دارن. این مهم هم با هزینه‌ی زیادی صورت می‌گرفت که مجبور شدن قواعد بیشماری رو زیر پا بگذارن. امروز می‌بینیم که کیفیت زندگی در فنلاند از بسیاری از کشورهای اروپایی بهتره.
این مختصری بود از کتاب «آشوب» نوشته جرد دایموند - انتشارات طرح نو. این کتاب درباره شش کشور بحران زده‌ست و اینکه چطور از دل بحران تونستن سرپا بایستن و دوباره به اوج برسن. کشورهای فنلاند، استرالیا، شیلی، اندونزی، آلمان و ژاپن.
------
@friedrish