اهمیت راهبردی جولان سوریه در چیست؟. بخش اول

اهمیت راهبردی جولان سوریه در چیست؟
بخش اول

در حالی که تنها ساعتی از امضای حکم به رسمیت شناختن حاکمیت رژیم صهیونیستی بر منطقه جولان اشغالی سوریه توسط رئیس جمهور آمریکا گذشته بود این اقدام با واکنش‌های تند و گسترده جهانی روبرو شد که درباره تاثیر حرکت ترامپ بر تشدید خشم و خشونت در منطقه هشدار داده بودند.

به گزارش وبگاه خبری الخلیج اونلاین، وزارت خارجه آمریکا در گزارش سالانه خود از وضعیت حقوق بشر در جهان، این منطقه را برخلاف ادبیات رایج دولت آمریکا «منطقه تحت کنترل اسرائیل» توصیف کرد؛ پیش از این وزارت خارجه آمریکا از بلندی‌های جولان همواره به عنوان «منطقه تحت اشغال اسرائیل» نام می‌برد.

رژیم اشغال‌گر قدس بخش بزرگی از بلندی‌های جولان سوریه را در جنگ شش روزه در سال ۱۹۶۷ به اشغال خود درآورد و در سال 1981 این مناطق را به عنوان بخشی از خاک خود اعلام کرد، این اقدام هیچگاه مورد تأیید سازمان ملل متحد قرار نگرفت؛ این منطقه در جنوب غرب سوریه واقع است و یکی از مناطق راهبردی و حساس در خاورمیانه شمرده می‌شود که تنها هفتاد کیلومتر از شهر دمشق فاصله دارد.

در تاریخ ۳۱ ماه مه سال ۱۹۷۴ قطعنامه شماره ۳۵۰ شورای امنیت سازمان ملل متحد مبنی بر آتش‌بس به تصویب رسید و از آن تاریخ به بعد نیروهای حافظ صلح سازمان ملل متحد به منظور حفظ آتش‌بس در جولان مستقر شدند و رژیم صهیونیستی با تسلط بر این منطقه شروع به شهرک سازی در آنجا کرد.

قریب به 30 شهرک صهیونیست نشین در جولان واقع است که حدود بیست هزار صهیونیست و بیست هزار سوری که اکثریت آنها دروزی هستند در این منطقه زندگی می‌کنند.

تسلط رژیم صهیونیستی بر جولان

جنگ شش‌روزه ۱۹۶۷ که میان رژیم صهیونیستی و کشورهای عربی مصر، سوریه و اردن رخ داد از پنجم ژوئن آن سال با با حمله هوایی ناگهانی صهیونیست‌ها به پایگاه‌های هوایی مصر در ۵ ژوئن ۱۹۶۷ آغاز شد و اسرائیل طی ۶ روز موفق شد تا نوار غزه و صحرای سینا را از کنترل مصر، شرق بیت المقدس و کرانه باختری رود اردن را از کنترل اردن و بلندی‌های جولان را از کنترل سوریه خارج کند.

بلندی‌های جولان یکی از چهارده استان سوریه است که به نام استان «القنیطره» شناخته می‌شود، این استان شامل دو شهر است یکی القنیطره که مرکز استان است و نظامیان اسرائیلی قبل از عقب نشینی از آن در جنگ اکتبر 1973 آن را کاملا نابود کردند و دومی شهر «فیق» که هنوز ویرانه‌ای تحت سلطه رژیم صهیونیستی است.

در ششم اکتبر 1973 سوریه و مصر با حمایت چند کشور عربی دیگر برای بازپس گیری همه سرزمین‌های عربی که در سال 1967 اشغال شده بود به جنگ با رژیم صهیونیستی رفتند که به جنگ یوم کیپور (یا جنگ اکتبر و جنگ رمضان) معروف شد این جنگ در ششم اکتبر با حمله غافلگیرانه مصر و سوریه علیه مواضع نیروهای اسرائیلی در شرق کانال سوئز و بلندی‌های جولان آغاز شد، مناطقی که شش سال قبل در جنگ شش‌روزه به تصرف نظامیان صهیونیست درآمده بود و در نهایت در روز ۲۵ اکتبر سازمان ملل برای دومین بار درخواست آتش‌بس کرد که موافقت شوروی سابق و آمریکا به عنوان حامیان طرفین جنگ، به پایان جنگ منجر شد.

در ژانویه سال 1974 مصر و رژیم صهیونیستی تحت حمایت سازمان ملل متحد در ژنو به پیمان ترک مخاصمه دست یافتند و به دنبال آن پیمان دیگر ترک مخاصمه با سوریه در 31 ماه مه 1974 در ژنو و در حضور نمایندگانی از سازمان ملل، اتحاد جماهیر شوروی و آمریکا حاصل شد.

رژیم صهیونیستی در سال 1981 انضمام آن به خاک خود را به صورت یک طرفه اعلام کرد، اما این اقدام از سوی جامعه جهانی به رسمیت شناخته نشده است.

در سال 2000 ایهود باراک، نخست وزیر رژیم صهیونیستی با فاروق الشرع، وزیر خارجه وقت سوریه در چارچوب مذاکرات صلحی تحت نظارت «مادلین آلبرایت»، وزیر خارجه وقت آمریکا از سوم تاهفتم دسامبر در ویرجینیای غربی دیدار کردند اما این مذاکرات درباره بازپس‌گیری بلندی‌های جولان سوریه به شکست انجامید چون رژیم صهیونیستی با بازگرداندن زمین‌های همجوار دریاچه طبریه (که در میان سرزمین‌های اشغالی و بلندی‌های جولان سوریه واقع است و بزرگ‌ترین منبع طبیعی آب شیرین این منطقه محسوب می‌شود) مخالفت کرد.

اهمیت راهبردی جولان

دمشق پایتخت سوریه قریب به پنجاه کیلومتر از بلندی‌های جولان فاصله دارد و توپخانه سوریه بین سال‌های 1948 تا 1967 از آنجا شمال سرزمین‌های اشغالی را هدف می‌گرفت.

منطقه جبل الشیخ در جولان اشغالی و در نزدیکی خط ترک مخاصمه که ارتفاع آن به 2800 متر می‌رسد به رژیم صهیونیستی موقعیتی عالی در نظارت بر تحرکات سوریه می‌دهد، صهیونیست‌ها از این بلندی‌ها می‌توانند به دقت فعالیت‌های مهم سوری‌ها را جنوب کشورشان زیر نظر بگیرند و ماهیت جغرافیایی آن هم مانعی طبیعی در برابر هر گونه تحرک نظامی سوریه است.

بخش دوم در کانال ژئوپولیتیک ایرانی
@irgeopolitics