کانال علم نجوم طبیعت بروز ترین اخبار رصدی کشور و اخبار نجومی... ارتباط و تبلیغ @nojom01 ادرس اینستاگرامی کانال yon.ir/R3oW7 با فقط عضو شدن در این کانال علمی به نیاز مندان کمک کنید در آینده ماهی یک ویدیو به اشتراک گذاشته میشه از شادی نیاز مند
هشدار محققان نسبت به تبدیل شدن دریای خزر به «دریایمرده» /کاهش ۱٫۵ متری تراز آب طی ۱۰ سال
هشدار محققان نسبت به تبدیل شدن دریای خزر به "دریایمرده"/کاهش ۱.۵ متری تراز آب طی ۱۰ سال
بر اساس یافتههای محققان کشور، تراز آب دریای خزر در سالهای اخیر کاهش یافته است، ضمن آنکه انواع مواد آلاینده و فاضلابهای شهری و کشاورزی به این دریا وارد میشود که با افزایش بار آلی در بستر و کاهش اکسیژن در این مناطق، دریای خزر در بخشهای عمیق به محیطی مرده تبدیل میشود.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
دکتر حمید علیزاده، معاون پژوهشی پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی
عوامل موثر در نوسانات آب خزر
معاون پژوهشی پژوهشگاه اقیانوس شناسی و علوم جوی، "آب و هوا" را از دلایل اصلی نوسانات تزار آب دریای خزر عنوان کرد و گفت: ورود آب رودخانهای به خزر، ورود آب زیر زمینی، بارش بر روی دریا و تبخیر از سطح دریا مهمترین کنترلکنندههای آب و هوایی بیلان آب دریای خزر به شمار میرود.
وی در عین حال آبدهی رود "ولگا" و تبخیر از سطح دریا را از دلایل مهم نوسانات تراز آب دریای خزر عنوان کرد و یادآور شد: ساخت سدهای متعدد بر روی رودخانههای بزرگ ورودی به خزر سبب افزایش مصرف آب برای کشاورزی و افزایش تبخیر سطحی از دریاچه سدها شده است.
به گفته این محقق، اهمیت سدهای ساخته شده بر روی ولگا به تنهایی به مراتب بیشتر از همه دیگر سدهای ساخته شده بر روی رودخانههای ورودی به خزر است.
علیزاده، با بیان اینکه مصرف آب در حوضه آبریز ۴۳ کیلومتر مکعب در سال است که در بلند مدت سبب کاهش تراز آب دریای خزر به اندازه یک متر شده است، خاطر نشان کرد: سدهای ولگا اکنون حدود ۸۰ کیلومتر مکعب گنجایش مفید دارند که سبب کنترل طغیان بهاری رودخانه و انتقال آن به فصول دیگر میشوند.
وی با بیان اینکه میانگین آبدهی ولگا در دورههای مختلف متفاوت است و مجموع آبدهی رودخانهها نیز دارای نوسان شدیدی است، خاطر نشان کرد: از سال ۱۸۸۰ میلادی، میانگین آبدهی رودخانههای ورودی به خزر ۲۹۰ کیلومتر مکعب بوده است و برای مقایسه، خوب است بدانیم که متوسط آبدهی سفیدرود به عنوان بزرگترین رودخانه ساحل ایران حدود ۴ کیلومتر مکعب در سال است.
علیزاده با بیان اینکه "تبخیر از سطح دریا" از مهمترین مولفههای خروجی آب خزر به شمار میرود، ادامه داد: بر حسب اینکه چه سیستم جوی بر روی خزر غلبه داشته باشد، میزان تبخیر متفاوت خواهد بود. از این رو در سالهایی مانند دهه ۳۰ و ۷۰ قرن بیستم میلادی که سامانههای کم رطوبت و خشک (چرخههای ساعت گرد) بر دریای خزر غلبه داشت، میزان تبخیر نیز افزایش یافته بود.
وی اضافه کرد: در دو دهه اخیر نیز دمای هوا و آب سطحی دریای خزر اندکی روند افزایشی نشان میدهد که سبب افزایش تبخیر میشود.
این محقق حوزه دریای خزر با بیان اینکه در چند دهه اخیر عوامل انسانی نیز بر رژیم آبی خزر تاثیرگذار بوده است، یادآور شد: برداشت آب از حوضه آبریز برای مصارف شهری، صنعتی و کشاورزی و تبخیر از دریاچه سدها به طور مستقیم بر بیلان آبی خزر تاثیرگذار بوده است.
وی با تاکید بر اینکه مجموعه فعالیتهای انسانی بر روی زمین به صورت افزایش گازهای گلخانهای در جو و افزایش دما و تغییر رژیم بارش در کره زمین بروز میکند، یادآور شد: اثر دخالت مستقیم عوامل انسانی بر بیلان آبی خزر باعث شده است که تراز آب آن یک متر کمتر از زمانی شود که اثر عوامل انسانی ناچیز بود. به این معنی که اگر اکنون در حوضه آبریز خزر، مصرف آب مشابه مصرف آن در حدود ۱۰۰ سال پیش شود، تراز آب دریای خزر یک متر بالاتر میآید.