ایزد باران و دیو خشکسالی در اساطیر ایران

ایزد باران و دیو خشکسالی در اساطیر ایران

تیشتر یا تیشتریه از خدایان باستانی و ایزدی است که با باران پیوند دارد ولی برخلاف وایو در ذات وی دوگانگی وجود ندارد. او خاستگاه باروری خاک است، تیشتر پدیدآورنده‌ی آب‌ها، رودها، دریاها و دریاچه‌ها و پدیدآونده‌ی فرزندان از مردم، درهم شکننده‌ی جادوگران، سرور ستارگان و پاسدار آریایی‌ها است.
برای دچار نشدن به خشکسالی باید به او قربانی داد تا قدرتمند شود و بر اپوشه[دیو خشکسالی][رسم قربانی کردن ایرانیان برای باران ریشه در این اسطوره دارد] پیروز گردد، تیشتر در نبرد گیهانی  با اپوشه، دیو خشکسالی مبارزه می‌کند. سیاره‌ی تیر نماد اوست و ماه تیر از ان اوست، می‌گویند تیشتر در دهه‌ی اول این ماه به هیأت مردی پانزده ساله، در دهه‌ی دوم گاو نر و در دهه‌ی سوم به هیأت اسبی در می‌آید، در آغاز آفرینش نیز به همین سه صورت باران را آفرید. بارانی با قطراتی به اندازه‌ی تشت و آب به اندازه‌ی قد انسان می‌رسید. و این چنین باشندگان شریر و مخلوقات  اهریمن به سوراخ‌ها پناه بردند و از باریدن آب‌ها به کناره‌ها، دریای گیهانی پدید آمد.
در تیشتر یشت او به صورت اسبی سفید و زیبا با گوش‌های طلایی به دریای گیهانی فرو می‌رود و در آن‌جا با اپوش روبرو می‌شود و سه شبانه‌روز می‌جنگد، اپوش نیز اسبی سیاه و ترسناک است، بار اول ایزد به علت این‌که مردم به او قربانی نداده‌اند شکست می‌خورد اما بار دوم اورمزد برای او قربانی می‌دهد و نیروی ده اسب، ده گاو نر، ده کوه و ده رود در تیشتر دمیده می‌شود و او پیروز می‌گردد و آب به مزارع و چراگاه‌ها جاری می‌گرد و باران برهفت اقلیم می‌بارد

@kharmagaas

برگرفته از کتاب شناخت اساطیر ایران_ جان هینلز