چرا غرب غلبه کرده است-علی الحساب در حال حاضر؟

چرا غرب غلبه کرده است-علی الحساب در حال حاضر؟

🌎سرفصل این مقاله عنوان کتابی است که توسط آیان موریس استاد باستان شناسی و مردم شناسی دانشگاه استانفورد تالیف و در سال 2010 منتشر شد.

🌗این پرسش که چگونه بخشی از جهان، که به طور کلی غرب خوانده می شود، در موضع قدرت قرار گرفته و فعلآ قدرت بلا منازع جهان در حیطه علم، تکنولوژی، اقتصاد و نظامی گری است، برای بسیاری از دانشجویان علوم اجتماعی متفکرین و قشر های تحصیل کرده در کشور ما و سایر کشور ها پیوسته مطرح بوده و در واقع یکی از مهمترین پرسش هائی است که درزمینه اقتصاد،جامعه شناسی،سیاست ودیپلماسی مطرح است.


🌏 پرسش این است که چه عواملی ناگاه کشور هائی مانند انگلستان و آلمان و فرانسه و برخی دیگر کشور های اروپائی را از سه قرن پیش در موضع برتری قرار داد و چگونه سایر کشور ها که از زمینه های مناسب فرهنگی و علمی بر خوردار بودند این فرصت را نیافته و یا از دست دادند؟

این پرسش پر التهابی برای بسیاری از نسل های مختلف در کشور ما بوده است. شاید در بین کتاب هائی که در این باب نوشته شده نیز پاسخ چندان رضایت بخش و تعیین کننده ای نتوان یافت. در بین اقتصاد دانان عمدتاً اقتصاد دانان توسعه به این مطلب پرداخته اند و آن نیز در زیر این عنوان که عوامل توسعه کدامند و عوامل عقب ماندگی کدام و پاسخ آنها نیز طی بحث های طولانی و کشدار این بوده است که عوامل توسعه همان است که در کشور های غربی می توان یافت و عوامل عدم توسعه همان که در کشور های غیر توسعه یافته می شود.
🌍برخی دیگر از اقتصاد دانان نیز به بررسی تاریخ و شرح وقایع مختلف مانند انقلاب صنعتی و حوادث مشابه پرداخته اند. برای اولین بار یک استاد دانشگاه که تخصص او نه اقتصاد بلکه باستان شناسی ، مردم شناسی و تاریخ است به صورت اصولی و جدی به کنکاش در این زمینه پرداخته، و با اینکه مثل هر اثر علمی دیگر پرسشهائی بیش از آنچه پاسخ داده است را مطرح می کند، لیکن کتابی بسیار با ارزش و خواندنی است.

کتاب آیان موریس کتابی است حدود هفتصد صفحه و تلاش او برای پاسخ به پرسشی که مطرح میکند او را به مرور یک تاریخ بیش از پنجاه هزار سال واداشته است. یعنی نقطه شروع ردیف زمانی بحث او عملاً شروع ظهور اولین انسانگونه ها بر روی کره زمین است.

📑کتاب پر است از شواهد باستان شناسی و مردم شناسی و حوادث تاریخی در بخش های بزرگی از جهان. این کتاب برای علاقمندان به علوم اجتماعی، از نظر آشنا شدن با روش هائی که امروزه در بررسی تاریخ، باستان شناسی و مردم شناسی به کار می رود نیز حائز اهمیت است.
روش هائی مانند برسی ساختار مولکولی و تغییرات آن برای تعیین قدمت اشیاء باستانی که در حفاری ها بدست آمده و ماخذ آنها، مطالعه "دی ان اِ" و سایر روشهای زیست شناسی برای تعیین قدمت و زمان زیست انسانها و سایر موجوداتی که بقایائی از آنها بدست آمده است. این روشها روشنی بخش بسیاری از زوایای تاریخی در مورد مسائلی است که تاریخ نگاری سنتی در مورد آنها یا دچار ابهام یا دچار اشتباه بوده است. کتاب از لحاظ محتوائی بسیار غنی است و کمتر صفحه ای وجود دارد که برای خواننده نکته تازه ای در بر نداشته باشد. به همین دلیل نیز خلاصه کردن کتاب کاری بس مشکل و به هر حال ناقص خواهد بود. لکن معرفی این کتاب از زوایای مختلف مفید است و امید میرود این خلاصه بتواند برای خوانند گان گرانقدر دست آورد مفیدی را به همراه داشته باشد.

در خلاصه ای که در قسمت های بعد می آید شرح بسیاری از وقایع یا توضیح شواهد و دلائل باستان شناسی، مگر در موارد معدود، حذف شده و متن حاضر عمدتاً به ارائه نتایج و جمع بندی های کتاب اختصاص دارد. در بعضی موارد نیز مطالبی که برای توضیح ضروری بوده توسط نویسنده متن حاضر در داخل متن و یا زیر نویس ها اضافه شده که در این مورد عدم تعلق آن بخش مطلب به کتاب تصریح شده است.

به نقل از وبسایت دکتر محمد طبیبیان

http://telegram.me/m_ali_mokhtari