🖊عربستان و گذار تدریجی از اوپک.. علی دینی ترکمانی

🖊عربستان و گذار تدریجی از اوپک

علی دینی ترکمانی

وزیر انرژی عربستان: « وظیفه کمیته مشترک وزیران انرژی اوپک و غیر اوپک نه کنترل کردن میزان تولید هر کشوری بلکه تنظیم کل تولید نفت است. » (به نقل از خبرگزاری ایسنا)

از این سخن، چهار برداشت می‌توان کرد.
🔸اول، اوپک دیگر به تنهایی تنظیم کننده بازار جهانی نفت نیست. کشورهای دیگر از جمله آمریکا و روسیه نیز به‌عنوان تولیدکنندگان و بازیگران مهم، حضور دارند و باید نظر آنها را لحاظ کرد؛
🔸دوم، قدرت اقتصادی کارتل نفتی اوپک، در قیمت‌گذاری انحصاری معطوف به منافع تک‌تک اعضای آن باید تضعیف شود. آنچه اهمیت دارد تأمین انرژی مورد نیاز در سطح جهان است. یعنی هماهنگی بیشتر با اقتصادهای صنعتی تا اقتصادهای نفتی؛ به بیانی دیگر، اوپک تعهدی به سهمیه‌بندی تولید و صادرات میان اعضای خود ندارد. این یعنی عربستان می‌تواند به هر مقداری که لازم می‌داند تولید و صادرات داشته باشد. در تحلیل نهایی، یعنی جایی برای نگرانی بابت کاهش صادرات نفت ایران بر اثر تحریم‌ها وجود ندارد؛ اعمال فشار اقتصادی با هدف سیاسی.
چهارم، اما، عربستان در پی تغییر صف‌بندی خود نیز است. جدا شدن تدریجی از صف اقتصادهای نفتی توسعه نیافته یا تک محصولی و پیوستن به اقتصادهای صنعتی؛ عربستان اقتصاد بدون نفت را برای سال ۲۰۳۰م هدف‌گذاری کرده است. درآمد ارزی صنعت گردشگری زیارتی و غیر زیارتی و صنعت پیشروی پتروشیمی آن قابل توجه است. در حال شکل دادن به زیرساخت سرمایه انسانی به‌عنوان مهم‌ترین عامل بازسازی ساخت اقتصادی است. اگر این کشور دچار تلاطم‌های بی‌ثبات کننده‌ای بر اثر اصلاحات اجتماعی و اقتصادی و تغییرات در ساخت قدرت و منازعه‌های داخلی مترتب بر آن نشود، به احتمال زیاد، به‌تدریج پرچم جدایی از اوپک یا سازماندهی همه تولیدکنندگان، در چارچوبی واحد، را بر خواهد افراشت. در این‌صورت، وزن کشورهایی که با نظم اقتصاد جهانی ناسازگار باشند، در تصمیم‌سازی نفتی کمتر خواهد شد و کارتل نفتی جهانی جدیدی شکل خواهد گرفت. کارتلی با موقعیت انحصار چندجانبه‌ای که در آن کشورهای آمریکا و روسیه و عربستان به‌عنوان تولیدکنندگان اصلی نقش رهبر و سایر کشورها به‌عنوان تولیدکنندگان کوچک نقش پیرو و دنباله‌رو را خواهند داشت.
۲۴ تیر۱۳۹۷

🔹اقتصاد در گذر زمان:
@m_ali_mokhtari