🔻مروری بر تاریخچه تاسیس اولین آموزشگاه‌های پرستاری در مشهد.. 🔅از بیماردار تا پرستار
🔻مروری بر تاریخچه تاسیس اولین آموزشگاه‌های پرستاری در مشهد
🔅از بیماردار تا پرستار
@oralhistoryiran
سابقه خدمت پرستارها بر بالین بیماران در شهر ما، طولانی است. اسناد تاریخی حکایت از آن دارند که بیمارداران یا پرستاران زن از دوره صفویه در دارالشفای حرم مطهر مشغول به خدمت بوده‌اند و بانوان بیمار به وسیله بیمارداران زن مراقبت و پرستاری می‌شده‌اند
🔅 اما سابقه تاسیس مراکز آموزش پرستاری در مشهد به دوره پهلوی اول بر می‌گردد. وظیفه پرستاران در آن دوران، اموری همچون پانسمان، تزریق، شست وشوی زخم ها، آماده کردن بیمار برای عمل جراحی و... بوده و متوسط حقوقی که یک پرستار در سال 1310ش. دریافت می‌کرده؛ حدود 40 ریال ثبت شده است.
اما برنامه‌ها برای آموزش پرستاری با تأسیس بیمارستان شاهرضا(امام رضا(ع) فعلی) عملی می‌شود.
🔅پروفسور «هامرشلاک» مدیر این بیمارستان، در اطلاعیه‌ای خبر از تأسیس کلاس پرستاری می‌دهد و اعلام می‌کند که به دلیل نیاز به پرستاران متخصص در کادر بیمارستان، از اول فروردین 1314 کلاسی مخصوص آموزش فن پرستاری، به صورت جداگانه ـ مردان و زنان ـ در بیمارستان (برای واجدان شرایط) برگزار خواهد شد. البته انتخاب داوطلب‌ها بی قید و شرط نبود. این موارد، از جمله شروط اعلامی برای ورود به این دوره بودند: «دارا بودن تصدیق سیکل متوسطه، اتمام دوره تحصیلات شش ماه (دوره دارای حقوق نخواهد بود و فقط ناهار و مکان و لباس خواهد داشت)، ساعت خدمت از 8 صبح تا 6 عصر است. افراد پس از اتمام دوره و موفقیت در امتحان کارآموزان با حقوق ثابت به استخدام بیمارستان در می‌آیند. ثبت نام از اول اسفند 1313 خواهد بود.»
🔅در زمان استانداری پاکروان، طرح ایجاد آموزشگاه پرستاری و تربیت عده‌ای پرستار مورد توجه قرار گرفت و به همین بهانه، مهرماه 1315 آموزشگاه پرستاری در مشهد با مساعدت بیمارستان شاهرضا افتتاح شد. روزنامه «آفتاب شرق» خبر مربوط به کلاس پرستاری را این‌چنین منعکس کرد:« وسایل افتتاح این دوره از هر جهت مهیا و تسهیلاتی نیز برای ورود داوطلبان فراهم شده و کلیه دانش‌آموزان این کلاس ناهار را در همان محل صرف خواهند کرد به‌علاوه در صورت ابراز لیاقت پس از سه ماه به آن‌ها حقوق داده خواهد شد».
🔻از آموزش ادویه شناسی تا معرفی امراض جلدی
🔅محل آموزشگاه تا سال 1316ش. در بیمارستان شاهرضا (امام رضا(ع) فعلی) بود اما از آبان 1316 به دبیرستان ایراندخت منتقل شد. تعداد شاگردان این مدرسه در پایه اول، 14 نفر و در پایه دوم، 8 نفر گزارش شدند و از شمسی‌خانم برومند نیز به‌عنوان معاون آموزشگاه یاد شده است.
🔅 دکتر علی اصغر حکمت وزیر معارف و اوقاف آن دوران در 11 فروردین 1316 در نامه‌ای از فتح ا... پاکروان استاندار و نایب التولیه آستان قدس رضوی تقاضا می‌کند تا به این آموزشگاه توجه ویژه شود؛ زیرا وجود چنین آموزشگاه‌هایی موجب ترقی و پیشرفت محیط بیمارستان‌هاست.
🔅 در سال دوم فعالیت آموزشگاه، دانش‌آموزان در بیمارستان موسوم به آمریکایی مشهد به کارهای عملی مشغول می‌شوند که موجب عکس العمل مسئولان می‌شود؛ زیرا تبلیغ‌هایی که این ساختار درمانی داشت، دغدغه‌هایی را برای متولیان امر و والدین آن‌ها شکل داد.
🔅جالب است بدانید، طبق اساسنامه تأسیس این آموزشگاه‌ها، برای تربیت پرستاران متخصص در نقاط مختلف کشور، مراکزی فعال بودند که طول تحصیل در آن ها، دوسال بود و کسانی در این مدارس پذیرفته می‌شدند که دارای گواهی‌نامه سال سوم متوسطه و حداقل سن 16 سال و حداکثر 25 سال باشند. از دیگر شرایط ورود به آموزشگاه پرستاری زنان، مجرد بودن، سلامت و نداشتن فساد اخلاقی قید شده است.
🔅مهم‌ترین دروسی که در سال اول در مدارس پرستاری تدریس می‌شد عبارت بودند از: میکروب شناسی، آداب پرستاری، حفظ الصحه شخصی، طرز عمل پرستاری، زبان خارجه، قسمت عملی، تشریح و معرفة الاعضا، تاریخ پرستاری، ادویه شناسی، پرهیز و رژیم، امراض جراحی، چشم، گوش، حلق و بینی و در سال دوم هم آموزش‌ها بیشتر جنبه عملی پیدا می‌کردند و دروسی همچون امراض مسریه، امراض نسوان، شکسته بندی، قابلگی، امراض جلدی، معالجات مخصوص برق و. .. را فرا می‌گرفتند.
👉 @oralhistoryiran
پس از پایان دوره تحصیل هر پرستار می‌توانست در خانه‌ها، مریض‌خانه‌ها و قسمت‌های جراحی، اطفال یا تیمارستان‌ها مشغول به خدمت شود.
🌐متن کامل
http://khorasanrazavi.khorasannews.com/Newspaper/MobileBlock?NewspaperBlockID=198867