علی (ع)، معیار عدالت/حیدر ولی زاده

✅ علی(ع)، معیار عدالت/حیدر ولی زاده

مقوله "عدالت" و "آزادی" دو موضوع مهم و جدایی ناپذیر اندیشه بشریت، خصوصاً اندیشه سیاسی است، این دو مقوله از همان ابتدای اندیشیدن به عنوان مهم‌ترین موضوعات مطرح بوده‌اند.

این دو مقوله آن اندازه حائز اهمیت بوده‌اند که نه تنها بسیاری از اندیشه‌های سیاسی تحت تأثیر آن‌ها قرار گرفته‌اند و بر محوریت این دو چرخیده‌اند بلکه بسیاری از مسائل از جمله جنگ‌های ویرانگر، انقلاب‌ها، جنایت‌ها، کودتاها، صلح‌ها و غیره بر اساس این دو مقوله یا یکی از این دو توجیه و تفسیر شده‌اند.

این دو موضوع در سیر تاریخ در نهایت تبدیل به دو مکتب بزرگ لیبرالیسم و مکتب سوسیالیسم می‌شوند ، لیبرلیسم، آزادی را و سوسیالیسم ، عدالت را مقدم بر آن یکی می‌داند.

در این بین در دین اسلام نیز در مورد این دو مقوله مطالب مهمی مطرح شده است، به طور کلی در اسلام عدالت محوریت دارد و بر آزادی تقدم دارد اما این به معنای نادیده گرفتن آزادی انسان نیست، بلکه آزادی در چهارچوب عدالت تعریف می‌شود و به همین دلیل آزادی مورد نظر در غرب تفاوت‌هایی با اسلام دارد.
اما نکته‌ی تاکیدی که در این مطلب وجود دارد این است که در هیچکدام از حکومت‌های دینی و غیر دینی و در بین هیچیک از حاکمان دینی و غیر دینی تا به امروز به مانند امام علی(ع) و حکومت او توجه بر مقوله "عدالت" نبوده است و این توجه حاوی چند نکته است که ایشان را از دیگر مدعیان عدالت متمایز می‌کند:
1. عدالت در اندیشه ایشان محوریت دارد .
2.عدالت در عملکرد ایشان محوریت دارد .
3.عدالت در اندیشه و عمل دقیقاً مطابقت دارد و انحرافی دیده نمی‌شود.
4.عدالت در کوچکترین موارد انعکاس دارد.

عدلت برای حضرت آنقدر اهمیت دارد که ابوالاسود دوئلی یکی از یاران خود را به دلیل بالا بردن صدا در یک محکمه از قضاوت برکنار می‌کند وی حتی عدالت در نگاه کارگزار را هم خواستار است و به یکی از کارگزارنش می‌گوید «مساوات را در ميان مردم حتى در مشاهده و نگاه کردن با گوشه چشم و اشاره کردن و تحيت و تعارفات رعايت کن تا زورمندان در نقض عدالت به نفع خودشان طمع نورزند و ضعيفان از عدالت تو مأيوس نشوند » (نهج البلاغه نامه 46)

این شخصیت بزرگ تاریخ نه افسانه بود و نه جزیی از خدایان، در بین مردم راه می‌رفت و مانند فقیرترین آن‌ها زندگی می‌کرد و تا مردم نخواستند حاکمیت را نپذیرفت و به مانند بسیاری از پادشاهان، امپراطوران و رهبران تاریخ برای فتح سرزمین‌ها لشکرکشی نکرد و در باره حضرت چه خوب گفت نویسنده مسیحی: «علی را عدلش به خاک و خون غلطاند.»(صدای عدالت انسانیت، ج 1، 62-63)

#علوم_سیاسی
#آموزش_سیاسی
#عدالت

🅾️ @po_science