✴️✳️ بی‌دولتی می‏تواند جامعه را فلج کند!!. ✍️موسی غنی‌نژاد

✴️✳️ بی‌دولتی می‏تواند جامعه را فلج کند!!
✍️موسی غنی‌نژاد

پدیده بی‌دولتی وضعیتی است که مجموعه قوانین و مقررات کشور توسط گروه‏های نفوذ دور زده شود و هیچ قوای دولتی در برابر بی‌قانونی نایستد!!.

ما در ادوار مختلف شاهد پدیده بی‌دولتی بوده‏ایم و از دولت اصلاحات به این‏سو، پدیده بی‏دولتی در ایران مدام در حال گسترش است.

اما بی‌قانونی به ‏صورت سیستماتیک، به‏خصوص در عرصه اقتصاد در دولت نهم و دهم رخ داد. چرا که رئیس این دولت، به‏ عنوان دومین مقام کشور صراحتاً می‌گفت قانون را اجرا نمی‏کنم!!.

در این معنا زمانی که از دولت حرف می‏زنیم منظورمان صرفاً قوه مجریه نیست، بلکه مجموعه قوای حاکمیتی (state‏) است. مجموعه قوای سه‏گانه و نهادهای مختلف که وظیفه صیانت از کشور و اجرای قانون را بر عهده دارند. در حقیقت در این معنا state در معنای دولت-ملت (Nation State) است.

حال اگر ما با وضعیتی روبه‏رو شویم که بخشی از قوای حاکمیتی، اقدامات بخش دیگر را خنثی کند یا بخشی در مقابل بخش دیگر بایستد و وضعیتی را ایجاد کنند که یک عده از گروه‏ها و افراد فرصت‏طلب بتوانند از تضاد و تناقض پیش‏آمده استفاده کنند و قوانین را دور بزنند، می‏گوییم با پدیده بی‌دولتی مواجهیم.

اگر بخواهم روی موضوعات اقتصادی تمرکز کنم، یکی از مصادیق بی‌دولتی در ایران، رشد بی‌سابقه موسسات مالی و اعتباری در این دولت بود. قانون می‏گوید هر موسسه‏ای که با تراکنش‏های پولی و اعتباری سر و کار دارد، باید از بانک مرکزی مجوز بگیرد.

بی‌دولتی کنونی شکل دیگری دارد. دولت قبل خودش قوانین و مقررات را اجرا نمی‏کرد و به تعارض دامن می‏زد اما در دولت آقای روحانی، یک عده دیگر هستند که قانون را اجرا نمی‏کنند یا نمی‏گذارند که دولت قانون را اجرا کند. مصداق‏های این مساله هم بسیار است. از کارشکنی در تصویب لوایح چهارگانه گرفته تا بودجه و موارد دیگر. مصداق دیگر آن اعلام استقلال در برخی از شهرهاست!!.

الان ما شاهدیم که در مواردی فردی می‏گوید قوانین وزارت ارشاد را که ناظر بر اجرای مجوزهای کنسرت است اجرا نمی‏کند. این یعنی بی‌دولتی. مثال دیگر این است که دولت یازدهم از طرف مجموعه حاکمیت و نظام ماموریت پیدا می‏کند در موضوع پرونده هسته‏ای مذاکره و توافقنامه برجام را امضا کند. اما یک عده در داخل می‏گویند ما برجام را قبول نداریم!!

تبعات بی‌دولتی همین وضعیت اسفناکی است که با آن مواجهیم. هر روز یک فساد علنی می‏شود، سلاطین اقتصادی را معرفی می‏کنند!!، یکی اعدام می‏شود ویکی حبس می‏گیرد!!.

وقتی بی‏دولتی و بی‏قانونی رواج پیدا کند سنگ روی سنگ بند نمی‏شود. نتیجه عملی این شرایط این است که نابسامانی و آشفتگی ایجاد می‏شود و نوعی عدم اطمینان در جامعه شکل می‏گیرد که مانع سرمایه‏گذاری و رشد فعالیت‏های اقتصادی می‏شود.

در همان مثال موسسات مالی و اعتباری از یک طرف تورم ایجاد می‏شود و از سوی دیگر در شرایط نااطمینانی، سرمایه‏گذاری کم و رکود عمیق می‏شود.

اما پدیده بی‌دولتی تنها تبعات اقتصادی ندارد. قطعاً تبعات اجتماعی آن بیشتر و بدتر است. در شرایط بی‏دولتی مردم احساس می‏کنند افقی برای آینده ندارند و امیدی به حل مشکلات و اجماع قوا برای حل چالش‏ها نیست.

✍️متن کامل این گفت و گو را در شماره ۳۰۲ #تجارت فردامطالعه کنید.

✅ #سیاست_شناسی
@politicology