✴️✳️ بودجه مملکت و زرافه شاه.. 🔸وقتی درآمدها محدود بود هزینه‌‌ها هم با سختگیری همراه میشد

✴️✳️ بودجه مملکت و زرافه شاه

◀️بودجه کشور باید برای تحرک اقتصاد، عرضه کالای عمومی و کاهش فقر هزینه شود اما مدت‌هاست بودجه در ایران خرج اولویت‌های سیاستمداران می‌شود نه نیازهای مردم ... بودجه‌ریزی باید بر مبنای عملکرد باشد یعنی دستگاه‌ها نسبت به کاری که انجام میدهند بودجه دریافت کنند اما در ایران هر کس زور زیادتری دارد بودجه بیشتری میگیرد.

🔸در دوره قاجار که هنوز ایران به درآمد نفت دسترسی نداشت دولت مجبور بود که مقررات سفت و سختی را برای کنترل مخارج وضع کند ، در آن دوره درآمد ناچیز دولت عمدتا از محل مالیات بر کشاورزی ، دامداری‌ و مشاغل آزاد و همچنین درآمد گمرکی تامین میشد .

🔸وقتی درآمدها محدود بود هزینه‌‌ها هم با سختگیری همراه میشد . به‌طور مثال وقتی شخصی در دربار قاجار استخدام میشد اول بایستی شخص شاه با استخدام او موافقت میکرد و دوم حقوقش زمانی برقرار میشد که یکی از کارکنان قبلی دربار فوت میکرد تا از محل حقوق فرد فوت‌شده امکان برقراری حقوق فرد تازه فراهم شود

🔸در میان کارکنان دربار ناصرالدین شاه فردی به نام میرزا محمد گلپایگانی وجود داشت که با وجود گذشن مدت فراوان از استخدامش هنوز اعتبار لازم برای پرداخت حقوق او تامین نشده بود ، میرزا محمد هم که کاسه صبرش لبریز شده بود دائما دنبال راهی میگشت مشکل خود را حل کند تا اینکه روزی شنید زرافه شاه مرده است .

🔸میرزامحمد که قلم خوبی داشت بلافاصله عریضه‌ای به شاه نوشت و مشکل برقرار نشدن حقوق خود را با طرح این شوخی مطرح کرد که : من هرچه صبر کردم به مُرده‌ای از درباریان برسم قسمت نشد و گویی عمر همگی به دنیا است ولی حالا که زرافۀ شاه مرحوم شده‌اند اگر ممکن است از محل جیره و مواجب زرافه متوفی حقوق بنده را برقرار نمایید که جدوآبادم دعاگوی اعلاحضرت خواهند بود ... شاه قاجار هم بعد از خواندن نامه به نخست‌وزیر دستور داد حقوق میرزا محمد برقرار شود و همچنین گفت هیچکس حق ندارد با او در اینباره شوخی کند اما بعد از آن واقعه میرزا محمد که اتفاقا قد بلندی نیز داشت به‌عنوان میرزا محمد زرافه در دربار قاجار معروف شد !!

🔸حکایت میرزامحمد زرافه واقعیت اقتصاد ایران در سالهایی را نشان میدهد که به‌دلیل دسترسی نداشتن به پول نفت و محدودیت‌های درآمدی حکومت حتی امکان پرداخت حقوق به یک کارمند جدید را نداشت اما در نیم قرن اخیر که درآمد نفتی بخش اعظم بودجه را تشکیل داده است حکومت به راحتی برای افزایش مخارج خود تصمیم میگیرد بدون آنکه در قبال آن ذره‌ای خود را پاسخگو بداند ... نگاهی به بذل و بخشش‌های بیت‌المال در قالب بودجۀ سالیانه به نهادهای غیرپاسخگو توسط حکومت، به وضوح سرعت افزایش هزینه‌ها را نشان میدهد.

🔸آیا فکر میکنید که اگر پول نفت وجود نداشت برخی آقایان... می‌توانستند سالانه میلیاردها تومان پول یامفت را به عنوان بودجه دریافت کنند و به هیچکس هم دربارۀ چگونگی هزینه کردن آن پاسخگو نباشند ؟؟؟

#بودجه #ملاک_های_تخصیص_بودجه
✅ #سیاست_شناسی
@politicology