🔻پرده‌های ابهام حجاب فاطمه زهرا🔻.. ✍🏻محمد موسوی عقیقی.. (قسمت اول)

🔻پرده های ابهام حجاب فاطمه زهرا🔻

✍🏻محمد موسوی عقیقی

(قسمت اول)

🔹در بین شیعیان فاطمه زهرا بزرگترین نماد برای حجاب است. دم دست ترین سخنی که مردم در مواقع دفاع از حجاب از فاطمه زهرا نقل می کنند عبارت «خیرِّ للنِّساء اَن لایَرین الرِّجال و لا یَراهُنَّ الرِّجالُ : برای زنان بهتر آن است که نه مردان(نامحرم) را ببینند نه مردان آنان را» است.(۱) بسیاری از فقیهان برای اثبات پرده نشینی زنان به این روایت استناد کرده اند.(۲) عبدالله مامقانی معتقد است زنان باید خانه نشین باشند چون فاطمه زهرا از اینکه مردان با زنان در اختلاط باشند نهی کرده است.(۳)

🔸فقیهان زیادی بر اثر همین روایت معتقدند که زنان باید در خانه هایشان حبس شوند و هیچ مردی بر آنان وارد نشود. این فتوا هرچند مورد اتفاق علمای قدیم بوده، با این حال اکثریت علمای معاصر هم از صدور چنین فتوایی در کتاب های فقهی خود ابایی نداشته اند. طباطبایی یزدی و بسیاری از فقها در «عروة الوثقی،کتاب النکاح،فصل فی فضل النکاح و آدابه،مسأله۱۵» نوشته اند:

🔹«یستحب الحبس المرأة فی البیت، فلا تخرج إلا ضرورة، و لایدخل علیها احد من الرجال : حبس کردن زنان در منزل ثواب دارد، به گونه ای که تنها در مواقع ضروری از خانه خارج شود.همچنین نباید هیچ مردی به زن وارد شود».

🔸این نگاه به حجاب فاطمه زهرا را می توان یک روایت جانبدارانه تلقی کرد. با بررسی متون دینی می توان به این نتیجه رسید که حجاب او نه آنچنان سفت و سخت بود که حتی از مرد نابینا هم خود را بپوشاند و نه آنقدر وارفته بود که بتوان او را بی حجاب دانست. امام محمد باقر عقیده دارد:

🔹«با وجود اینکه فاطمه زهرا سرور زنان بهشت بود، روسری اش فقط تا وسط بازویش را تحت پوشش قرار می داد».(۴)

🔸آیات حجاب همگی در میانه سالهای دهه نخست هجری به مسلمانان ابلاغ شد. خطاب آیه ۳۱ نور به همه مسلمانان و آیه۵۹ احزاب به همسران پیامبر، دختران پیامبر و زنانی است که شوهرشان مؤمن است. اینگونه خطاب کردن نشان می دهد که زنان و دختران پیامبر و زنان مسلمان هیچگاه پوششی بر سر نداشته و پرده نشین نبوده اند. در آن سالها فاطمه زهرا تنها فرزند پیامبر محسوب می شد.

🔹به تصریح قرآن، یکی از مخاطبینی که باید حجاب کند، فرزندان پیامبر می باشد. این موضوع نشانگر آن است که تا قبل از ابلاغ آیات حجاب، هیچکدام از زنان مسلمان حجاب نداشته و همگی بی حجاب بودند از جمله بستگان پیامبر اسلام که مورد خطاب مستقیم آیات هستند.

🔸حجاب فاطمه زهرا از همان شروع اسلام آنگونه نبوده که مردم کنونی انتظار دارند. در روایاتی بیان شده که فاطمه زهرا از این موضوع که در روز قیامت همه برهنه هستند، دلخور و اندوهگین بود، به نزد پیامبر آمده و ناراحتی خود را به پدر در میان گذاشت. پیامبر به دخترش گفت که تو نیز در روز قیامت برهنه خواهی بود. پیامبر با این استناد که در آن زمان کسی متوجه دیگری نخواهد بود سعی می کند دل غصه دار فاطمه را از التهاب دربیاورد.(۵)

🔹حتی روایتی وجود دارد که نشان می دهد فاطمه زهرا بعد از بلوغ و ازدواج و دوران زندگی در مدینه حجابش آنگونه که مردم تصور می کنند نبوده و لباس رنگارنگ می پوشید و آرایش می کرد. در کتاب های روایی آمده است روزی علی بن ابی طالب شترهای قربانی پیامبر را شتربانی می کرد. فاطمه زهرا را مشاهده کرد که از حالت احرام خارج شده و لباس رنگین پوشیده و سورمه بر چشم کشیده بود. علی از این کار فاطمه ناخشنود شد و ناراحتی خود را به او گفت. فاطمه در مقابل جواب داد که پدرم مرا بر این کار فرمان داده است. بعد مدتی از گذشتن ماجرا، زمانی که علی در عراق بود گفت رسول خدا رفتم در حالی که به دلیل کاری که فاطمه کرده بود خشم گرفته بودم. علی از پیامبر صحت نقلی که فاطمه از پدرش کرده بود را جویا می شود(که آیا واقعاً فاطمه زهرا به پیامبر چنین گفته است یا خیر). در ادامه مراتب ناراحتی و خشم خود را به پیامبر بازگو می کند. با این حال پیامبر جانب فاطمه زهرا را گرفته و می گوید: «فقال: صَدَقَت. صَدَقت: فاطمه راست گفته است، راست گفته است».(۶)
بسیاری از فقهای شیعه در مباحث فقهی مربوط به حج این روایت را پذیرفته اند.(۷)
این مطالب نشان می دهد که تلقی عموم مردم ما از حجاب فاطمه زهرا، همان است که فقها با انحصارگرایی بیان کردند.

ادامه دارد ...

۱. بحارالانوار،ج۴۳،ص۵۴
۲. مهذب الاحکام،ج۲۴،ص۲۶
۳. مرآة الکمال،ج۲،ص۹۹
۴. مکارم الاخلاق،طبرسی،ص۱۰۶
۵. بحارالانوار،ج۴۳،ص۵۵
۶. سنن ابن ماجه،مناسک۸۴،ح۳۰۷۴؛ الإفصاح عن معاني الصحاح،ج۸،ص۳۵۶؛ ذخيرة العقبى،ج۲۴،ص۱۲۴؛ المسند المستخرج على صحيح مسلمج۳،ص۳۱۷؛ الجامع الصحيح للسنن والمسانيد،ج۱۷،ص۴۴۸/ منابع شیعی: مسند الإمام الباقر،ج۶،ص۲۰۹؛ المغازي،ج۳،ص۱۰۳۸؛ الموسوعة الكبرى،ج۹،ص۱۹۸؛ بحارالانوار،ج۹۶،ص۹۲
۷. تذکرة الفقها ط.ق،ج۱،ص۳۳۶؛ الحج في الشريعة الإسلامية الغراء،ج۱،ص۱۱

🔰منبع: فکرک های من

@religionandsocie