مرجع محتوای تخصصی مطالعات اجتماعی دین: نشستها، همایش ها، پایان نامه ها، معرفی کتاب، مقالات، پژوهشها و یادداشتهای تحلیلی. اطلاع رسانی، تبادل و دریافت مطلب: مریم محمدی اکمل @maryam_mohamadiakmal
زنان می‌توانند در جایگاه افتاء به معنای بیان کلی احکام شرع بر مردم قرار گیرند
🔻زنان می توانند در جایگاه افتاء به معنای بیان کلی احکام شرع بر مردم قرار گیرند🔻
♦️حتی مخالفین مرجعیت زنان، بر مشروعیت مرجعیت زنان بر اساس اصول و قواعد کلی و سیره عقلاء اذعان دارند
👤حسین بستان در درس خارج فقه نظام‌های اسلامی دبیرخانه مفتاح با موضوع فقه جنسیت
🔹در این جلسه به موضوع مرجعیت زنان می‌پردازیم و می‌خواهیم ببینیم آیا تصدی منصب افتاء برای مرد و زن به طور یکسان مشروع شده و یا اینکه میان این دو تفاوت وجود دارد.
🔸 در این بحث هیچ روایت خاصی در رد یا تأیید این موضوع به طور مشخص وجود ندارد. همچنین از جهت اقوال فقها نیز سابقه چندانی نداشته، به همین دلیل نمی‌توان به اجماع یا شهرت در این زمینه تمسک نمود.
🔹 در میان متأخرین عده‌ای مخالف و عده‌ای موافق مرجعیت زنان هستند که از مخالفان می‌توان به آیت‌الله خوئی و آیت‌الله فاضل لنکرانی و از موافقان نیز به مرحوم آیت‌الله سید محسن حکیم و مرحوم شیخ محمد حسین اصفهانی(کمپانی) اشاره نمود.
🔸 باید به این نکته توجه داشت که حتی مخالفین مرجعیت زنان نیز اذعان می‌کنند که مقتضی اصول و قواعد کلی و سیره عقلاء مشروعیت مرجعیت زنان است، اما به دلیل امور عرضی و عوارضی که به دنبال دارد؛ به طور خاص، اختلاط زن و مرد و تصرفات ولایی زنان را مورد خدشه قرار داده‌اند.
🔹 عده‌ای از مخالفین به روایت معتبره ابوخدیجه و مقبوله عمر بن حنظله که در باب قضاوت است تمسک می‌کنند که آیت‌الله خوئی اخذ موضوع «رجل» به معنای جنس مرد در مقابل زن در روایت اول و همچنین قیاس مرجعیت با قضاوت را رد می‌کند. لیکن ایشان به مذاق شارع تمسک کرده و معتقد است شارع ولایت زن را نپذیرفته و حال آنکه تصدی افتاء مستلزم تصرفات ولائی است و نیز شارع راضی به اختلاط زن با مردان نامحرم نیست که مرجعیت در افتاء مستلزم آن است. ایشان همچنین می‌فرماید شارع که به امامت زن در نماز جماعت راضی نیست چگونه با مرجعیت زنان موافقت می‌کند؟
🔸 اشکالی که به مرحوم خوئی وارد است این است که ایشان مفهوم افتاء را به مفهوم زعامت گره زده است، در حالی که در مفهوم افتاء، جنبه ریاست و رهبری مطرح نیست و باید این دو مفهوم را از یکدیگر جدا نمود.
🔹 نتیجه آن که زنان می‌توانند در جایگاه افتاء به معنی بیان کلی احکام شرع برای مردم( و نه پرداختن به اموری که شئون ولی فقیه است) قرار گیرند لیکن بایستی سازوکاری را تنظیم کنند که به اختلاط با نامحرم منجر نگردد.
🔰منبع: طلبه بانو
@religionandsociety