️ نه «عالمان حق خدائی» کردن دارند. و نه «مقلدان حق شرک» ورزی!.. ️ …مقدمه؛

♦️ نه "عالمان حق خدائی" کردن دارند
و نه "مقلدان حق شرک" ورزی !

✍️#هادی_سروش


✅مقدمه ؛
در میان همه معاصی و جرائم حق اللهی ، "شرک" ، از همه گناهان سنگین تر است .

《وَإِذْ قَالَ لُقْمَانُ لِابْنِهِ وَهُوَ يَعِظُهُ يَا بُنَيَّ لَا تُشْرِكْ بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ ﴿لقمان/۱۳﴾. و [ياد كن] هنگامى را كه لقمان به پسر خويش در حالى كه وى او را اندرز مى‏ داد گفت : اى پسرم به خدا شرك مياور كه به راستى شرك ستمى بزرگ است》


📌نکته یکم ؛
در دید ابتدائی ؛ "شرک" هرگونه خروج از یگانه پرستی بوده که با بی باوری بخدا و یا باورهای چندگانه نسبت به خدا همراه میشود.


📌نکته دوم ؛
بر اساس شرک بودن هر "تعدد باوری" در ربوبیتِ هستی ، مسیحیت که سه گانه پرستی دارند و یهود که دوگانه پرستی دارند در ردیف شرک قرار میگیرند.

خدا به این مهم در آیه ۳۱ سوره توبه تصریح نموده ؛
《اتَّخَذُواْ أَحْبَارَهُمْ وَرُهْبَانَهُمْ أَرْبَاباً مِّن دُونِ اللّهِ》


📌نکته سوم ؛
اما آنچه از دیدگاه حضرت امام باقر (ع) در مورد "شرک ورزی" یهود و نصاری "اهم" است ؛ فقط اعتقاد غلط آنان در سه گانه باوری و یا دوگانه باوری در بحث ربوبیت و توحید نیست ، گرچه این هم به نوبه خود مهم است ، بلکه اهمیت در "تقلید کورکورانه" اینان از علماء شان به انگیزه "تبعیت دینی" است !

🔹 روایت بسیار مهم امام باقر (ع) ، این زاویه پنهان مسئله را عیان نموده ، متن حدیث را با دقت ملاحظه کنید ؛

《امام باقر (ع) فرمود :
به خدا قسم، یهود و نصاری ، علماء آئین و مذهب خود را مورد عبادت قرار ندادند یعنی نماز و روزه شان را برای آنان و بسوی آنان انجام ندادند ، بلکه ؛ در "معصیت خدا از آنان اطاعت" کردند ! ؛ - وَاللَّهِ مَا صَلَّوْا لَهُمْ وَ لَا صَامُوا وَ لَکِنْ أَطَاعُوهُمْ فِی مَعْصِیَهًِْ اللَّهِ.》
(المحاسن، ج۱، ص۳۸۳)


در کتابهای حدیثی اهل سنت ، تعبیر روشن تری در این موضوع ، از پیامبر رحمت (ص) نقل شده ؛
《یهود و نصاری نقطه شرک شان در اینجا بود که هر چه علماء سوء شان گفتند به آن عمل کردند ! و آنان هم بر مقلدان و تابعان شان ، "ربوبیت و خدایی" می کردند! - ؛ ما صلوا لهم صلاة، ولا صاموا لهم يومًا، ولكنهم أطاعوهم في كل ما قالوه، فتلك كانت ربوبيتهم إياهم》. (ر.ک: تفسیرطبری)

📌نکته چهارم ؛
این "تقلید کور" نشانه اش این است ؛ "تقلید کننده" ، فاقد هرگونه توجیه معقول و مقبول ، نسبت به تقلید و تبعیت خود از آن بزرگ است !
و نیز ؛ در سیمای "تقلید شونده" نقدناپذیری ، رضایت به تملق گویی و خوداتصال پنداری به مقدسات ، بالعیان مشاهده میشود!

🔺قرآن این نقطه را ، نقطه خطر معرفی نموده :
《وَقَالُوا رَبَّنَا إِنَّا أَطَعْنَا سَادَتَنَا وَكُبَرَاءَنَا فَأَضَلُّونَا السَّبِيلَا (احزاب /۶۷) ؛ "پروردگارا ، ما از اربابان و بزرگان خود پیروی کردیم و ما را فریب داده اند.》


🔺مشق سیاسی و دینی خود را بر این درس بزرگ امام باقر (ع) بنویسیم تا بتوانیم بر پیوند با "عالمان وارسته و آزاده" وفاداربمانیم. انشاءالله


*این مقاله بمناسبت سوم صفر که به روایتی ولادت امام باقر(ع) است نگاشته شد.

🔰منبع: نو اندیشی دینی کیان

@religionandsociety