️ارتباط بحران اخلاقی فعلی جامعه-ی ما با اسلام چیست؟ …

♦️ارتباط بحرانِ اخلاقیِ فعلیِ جامعه-ی ما با اسلام چیست؟

✍🏻#علیرضاموثق

(قسمت اول)

1️⃣ مرادم از ارتباط این است که آموزه هایِ اسلامی در 《تولید》 یا 《تقویت》 یا 《بقا》 یا 《مزاحمت در رفع》 یا دو یا سه یا هر چهار موردِ مذکور نقش دارد؛

همچنین مرادم این نیست که عواملِ این وضع، منحصر به اسلام و آموزه هایِ آن است.

2️⃣ در جهانِ سنت، نیرویِ محرک و غالب برایِ دوری از افعالِ غیر اخلاقی در آموزشِ غالبِ افراد جامعه از کودکی، ترس از خدا و جهنم یا ترس از داوریِ مردم یا هر دو بود؛

خدا و جهنم، یک 《لولو خُرخُره》 بود؛

به کودکان نمی گفتند که 《رذایل اخلاقی، چه زیانی برایِ درون و بیرونِ فرد و جامعه در همین جهان دارد》؛ بلکه 《کودک را از خدا و جهنم یا حرفِ مردم یا هر دو می ترساندند》؛

حال، در جامعه-ی ما به جهات مختلف، آن تصویر از خدا (نه هر نوع تصویر از خدا) فرو ریخته است؛

ترس از حرفِ مردم نیز در زندگیِ شهری و پرجمعیت و در خانواده هایِ هسته ای، دیگر کار نمی کند؛

لذا افرادی که یاد گرفته بودند به خاطر ترس از خدا و جهنم یا ترس از حرف مردم یا هر دو 《بدی》 نکنند، دیگر هیچ پشتوانه ای درونی برای کشانده شدن به 《خوبی》 ندارند؛

از طرف دیگر، خودِ آموزه هایِ اسلام که در یک زمان، 《خوب》 تلقی می شد، امروزه 《بد》 شده است؛

مثل نجاست کفار و جواز تهمت زدن و دروغ بستن و هتک حرمت نسبت به آنها و یا برابر نبودن-شان به لحاظ حقوقی و ارزشی با مسلمان ها و یا مجازاتِ سنگسار و شلاق و قطع دست و یا جوازِ ازدواج با دختربچه و کثیری آموزه-ی دیگر و لذا حتی عمل به آنها در پیروان، از نظر اخلاقی مشکل-زاست؛

به عبارت دیگر، از یک طرف، عمل به کثیری از آموزه هایِ اسلام، خودش مشکلِ اخلاقی دارد و از طرفِ دیگر، نیرویی درونی برای جلبِ مردم به ارزش هایِ اخلاقیِ دنیای جدید وجود ندارد.

🔴باری! وقتی شما با خرافات و توهماتی چون 《حق مطلق بودن اسلام و قرآن》، عقلانیتِ استدلالی و واقع-بین را فلج کردید و خودشیفتگی به مردم تزریق کردید و توانِ تفکر و نقادی را از ایشان سلب کردید و تعبد و تقلید و توهم را تقویت کردید و یک سری بز اخفش پرورش دادید و جواز قتل مرتد و تکفیر را در وجدان ها نشاندید و مآلا عقل و عواطفِ سلیم را باهم ویران کردید و بعد، ترس از خدا و جهنم و حرف مردم فرو ریخت، هم نسبت به ارزش هایِ موردِ توصیه-ی اسلام و هم نسبت به ارزش های موردِ توصیه-ی حقوق بشر و عدلِ زمانه-ی فعلی، نیرویِ پیش-راننده-ی درونی وجود نخواهد داشت و به تبع، وضعِ فعلی جامعه-ی ما کاملاً طبیعی است (هرچند مطلوب نیست)؛

یعنی نه ترس از خدا و جهنم و حرف مردم کار می کند و نه عقل و عواطفی چون شفقت و نوع-دوستی و عشق و امثالهم.

3️⃣ نسبتِ دیگر بحران اخلاقی ما با اسلام، از محل《دیگری-غیر خودی ستیزی》در اسلام است. رفتارهایِ اخلاقی ما از ناحیه 《رنج بردن از رنج دیگری به لحاظ عاطفی》 تاثیر می گیرد و 《توانِ رنج بردنِ ما از رنج دیگری و عواطف ما در این ناحیه》 از 《قدرت تخیلِ ما در این خصوص که خودمان را به جایِ دیگری و در شرایطِ او قرار دهیم》 متاثر است.

در این راستا شما فردی را در نظر بگیرید که به یک کودک تجاوز جنسی می کند؛ اگر این فردِ متجاوز تا آنجا که به تعلیم و تربیت مرتبط است، می توانست خودش را به جایِ آن کودک و خانواده اش قرار دهد و رنج آنها او را رنجور سازد، نیرویِ درونی-عاطفیِ بازدارنده به تناسب میزانِ تواناییِ مذکور در او تقویت می شد.

4️⃣ ما نمی توانیم ذاتِ کجِ بشر را کاملاً راست کنیم، اما تا حدودی می توانیم این کجی را کم کنیم؛ لذا تا اطلاع ثانوی، جامعه-ی عاری و خالی از رذیلت یک سودایِ خام است، فقط می توان به نحوِ نسبی، به کاهش آن امیدوار بود.

پس نیاییم چهارتا رذیلت و مصداق در موردِ تجاوز به زنان و کودکان در فلان کشورِ توسعه یافته که تازه انبوهی مهاجرِ غیر بومی و رشد یافته در کشورهایِ جهانِ سوم دارد را نشان دهیم، بلکه بیاییم وضعیتِ اخلاقیِ آن کشورها را به نحو نسبی و میانگین با وضعِ خودمان مقایسه کنیم.

در وهله-ی بعد، فقط بر امور جنسی متمرکز نباشیم، بلکه رذیلت هایی مثل دروغگویی و ریاکاری و تقلب و فقدانِ وجدانِ کاری و اسراف و آزارِ دیگران از طریقِ آلودگیِ صوتی و امثالهم را نیز لحاظ کنیم.

به این نکته نیز توجه کنیم که؛

اولاً) در تمدن اسلامی نیز روسپی-گری و یا سکس با حیوانات و یا تجاوز به کودکان و زنان از دیر باز وجود داشته و دارد؛

ثانیاً) در جوامعِ ریاکار و بسته و غیر شفاف و مخفی کارِ اسلامی، آمار قابل اعتنا نسبت به این امور اعلام نمی شود؛

ثالثاً) اگر مفهومِ تجاوز و آزار جنسی را چون کشورهایِ توسعه یافته، شاملِ مصادیقی چون مزاحمت و متلک و نگاهِ آزار دهنده و سکس با زوجه بدون رضایتِ وی و کلاهبرداریِ جنسی با ابراز عاطفه دروغین به زنان نیز بدانیم، وضعِ کشورهایِ اسلامی، بسی وخیم تر به نظر می رسد.
👇👇👇

@religionandsociety