مرجع محتوای تخصصی مطالعات اجتماعی دین: نشستها، همایش ها، پایان نامه ها، معرفی کتاب، مقالات، پژوهشها و یادداشتهای تحلیلی. اطلاع رسانی، تبادل و دریافت مطلب: مریم محمدی اکمل @maryam_mohamadiakmal
ادامه 👇👇
ادامه 👇👇
آنها گفتند ما به آخرین امضاهاى پیامبر درباره زنان استناد میکنیم و بر آن جزم و جمود میورزیم. اینکه گاه گفته میشود که در متن مقدس هم زنان مخاطب قرار نگرفتهاند، بستگى دارد به تفسیرى که شما از قرآن میکنید. مثلاً از آیه مشهور «الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ»(نساء:34) تفاسیر بسیار متفاوتى شده است. حتى بعضى تفسیرها با بعضى از آیات دیگر تعارض ظاهرى پیدا میکند. مثلاً در جاى دیگرى هم آمده است: «إِنَّا خَلَقْنَاکُم مِن ذَکَرٍ وَأُنثَى»(حجرات: 13)؛ یعنى بین خلقت زن و مرد هیچ تفاوتى نیست. در آیه زیر نیز همه چیز درباره زن و مرد به تساوى آمده است: «إِنَّ الْمُسْلِمِینَ وَالْمُسْلِمَاتِ وَالْمُؤْمِنِینَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَالْقَانِتِینَ وَالْقَانِتَاتِ و...»(احزاب: 35).
در اینجا دو نکته قابل تذکر است: اول اینکه تغییر تلقى عالمان دین و جامعه دینى از زنان، به پاسخ این دو پرسش هم بستگى دارد که تلقى خود زنان از خودشان چیست و تلقى زنان از تلقى مردان درباره زنان چیست. نکته دوم اینکه خود زنان هم باید به حوزههای کلام و فلسفه وارد شوند تا بتوانند خودشان از دین تلقیای داشته باشند و همچنین بر تلقى عالمانِ دینى و جامعه دینى از زنان تأثیر بگذارند. «ساندرا هاردینگ» یکى از زنان معروف در این حوزه معتقد است که معرفتشناسی تا به امروز تحت تأثیر دیدگاههای مردانه بوده؛ ولى زمان آن فرا رسیده که معرفتشناسی زنانه - فمینیستى - هم به وجود آید. اگر میشود به همه چیز از دیدگاه زنانه نگاه کرد و نباید تفسیرها منحصر به تفاسیر مردانه باشد، پس قرآن و روایت را هم میشود از دید زنانه تفسیر کرد.
پس از تغییر دیدگاه فلسفى، بسیارى از تلقیهای کهن هم تغییر میکند؛ مخصوصاً در دو حوزه: یکى در تلقیای که از طبیعت آدمى و رابطه زن و مرد وجود دارد و دیگرى در تصورى که از ارتباط خدا با انسان وجود دارد که تاکنون همچون تصورى بوده که از ارتباط رئیس یا پدر خانواده با اعضاى آن خانواده وجود داشته است؛ یعنى تصورى مردسالارانه. تغییر این تصور نه فقط در فقه، بلکه در اخلاق هم تأثیر میگذارد.
بحث فمینیسم بر سر آن است که تاکنون فقط مردان به عالم، چه عالم بیرون و چه عالم درون، نگاه کردهاند. تا به حال فقط مردان به رونشناسی، متافیزیک، معرفتشناسی، وجودشناسى و... پرداختهاند. حالا زنان میخواهند خودشان به عالم نگاه کنند و تفسیر خودشان را بدهند و گزارششان را در کنار گزارش مردان بگذارند.
💠نقدنامه💠
📚 چهارمین شمارهٔ بازتاب اندیشه/۱۳۷۹
🔰منبع: کانال نو اندیشی دینی
@religionandsociety