خداباوری و اخلاق زیست محیطی

خداباوري و اخلاق زيست محيطي
این مطلب تلخیصی است از مقاله ای به همین نام منتشر شده در ماه نامه اطلاعات حکمت و معرفت سال 1387 شماره 1
🖋#گري_ال_كامستوك : پروفسور گری کامستوک فیلسوف و دین پژوه, عضو موسسه مطالعاتی "بشر و دانش های اجتماعی " و استاد دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی است .
مترجم : انشاالله رحمتي

قسمت دوم: آیا ملحدان بیشتر به اخلاقیات محیط زیستی پایبندند یا مومنان؟
@sahatzist
✅در فضاي آكادميك سكولار معاصر، اخلاق زيست محيطي نوعاً بر اساس فرض‌هايي جريان مي‌يابد كه خداباورانه نيستند. چنين واقعيتي ممكن است اين انديشه را در ذهن ما جان دهد كه خداباوري و دين ارتباط چنداني با اخلاق زيست‌محيطي ندارند، ولي چنين انديشه‌اي قرين صحت نيست. اولاً بسياري از دينداران، ملحدند.
براي مثال برطبق تفسيرهاي سنتي از مذهب ماديمكه آئين بوداييMadhyamaka Buddhism، بودائيان معتقدند كه يك ساحت «قدسي» يا «الوهي» براي واقعيت وجود دارد، ولي موجودات متعالي در كار نيست و در ديگر سنت‌هاي ديني نا - خداباورانه، مانند آئين كنفوسيوس، مذهب ادوايته ودانته شنكره در آئين هندو و برخي گونه‌هاي ليبرال مسيحيت نيز عقيده به الوهيت‌ها مورد انكار قرار گرفته است. اين سنت‌هاي ديني هر يك رويكردهاي متمايزي به طبيعت دارند و مشعر برآنند كه الحاد عزيمت گاه مفيدي براي بحث ما فراهم مي‌كند. در ثاني نقش‌هاي بالقوه خداباوري براي بحث سكولار درباره اخلاق زيست محيطي در صورتي كه پس زمينه الحاد فراهم باشد، به بهترين شكل برجسته خواهد شد.
@sahatzist
✅خدا نيست، فقط طبيعت هست
بوم محوران ملحد براي توجيه مبادي بوم‌شناسانه خويش به تصويب‌ها يا تمايلات الهي استناد نمي‌كنند. اگر خدا وجود نداشته باشد، بلكه فقط فرايندهاي مادي كه انسجام آنها بايد در تأملات اخلاقي ما برجسته شود، موجود است، پس ارزش‌هاي زيست محيطي را بايد از راه‌هاي ديگر توجيه كرد، يعني راه‌هايي مانند استناد به ارزش ذاتي طبيعت، مقتضيات خويش‌كامي روشن‌بينانه، حقوق افراد انسان و نسل‌هاي آينده بشر، جايگاه اخلاقي حيوانات يا شهودهاي سنجيده‌اي كه به تعادلي متأملانه با معرفت علمي و اصول اخلاقي رسيده باشند. ملحداني كه ارزش بالايي براي طبيعت قائل‌اند، ممكن است در مواقعي از «قدسيّت» يا «الوهيت» طبيعت سخن به ميان بياورند، ولي اين ارزيابي‌ها را احتمالاً بايد استنادهايي خطايي تلقي كرد كه هدف‌شان تأكيد بر شدت احترام گوينده براي ارزش درون ذات طبيعت است.
@sahatzist
البته به هيج وجه ضرورت ندارد كه ملحدان بوم محور باشند، و ممكن است آنها انسان‌محوران متصلب باشند كه معتقدند دايره موجودات در خور توجه اخلاقي از محدودة نوع انسان‌انديشه‌ورز فراتر نمي‌رود. در ذات مابعدالطبيعه الحادي هيچ چيز نيست كه قبول موضع خاصي در باب اخلاق زيست محيطي را ايجاب كند.
پيروان ادياني كه به الوهيت‌ها باور ندارند، ممكن است همانند همتايان سكولار خويش به جمال و ارزش «متعالي» طبيعت استناد كنند بدون آنكه از اين رهگذر به وجود موجوداتي توانمندتر از انسان معتقد گردند. [همانند هم مذهب ماديمكه آئين بودايي ] ...
به نظر مي‌رسد كه، چه در اخلاق زيست محيطي آكادميك و چه در سنت‌هاي ديني نا - خداباورانه، هيچگونه استلزام ضروري ميان نفي خداباوري و نظام اخلاقي موافق با محيط زيست يا نظام اخلاقي مخالف با محيط زيست وجود ندارد.
@sahatzist
ساحت زیست

#سکولاریسم
#اخلاق_زیست_محیطی
#دین
@sahatzist
http://uupload.ir/files/xn2e_secularism.jpg