محیط زیست نیازمند نظریه پردازی است. نشرو بازنشر مطالب در این کانال به معنای تایید آن ها نیست. صفحه ما در اینستاگرام https://instagram.com/sahat_zist?utm_source=ig_profile_share&igshid=oiuzhhz712pw تماس و پیشنهادات: @sahatzistadmin @AnooshehZahra
چالشهای هیدروپلیتیک؛ امنیتیشدن آب در ایران.. 🖋. دانشیار جغرافیای سیاسی دانشگاه خوارزمی
چالشهای هیدروپلیتیک؛ امنیتیشدن آب در ایران
🖋#مراد_کاویانی_راد. دانشیار جغرافیای سیاسی دانشگاه خوارزمی
@sahatzist
قسمت اول : اعتراضات خیابانی آبی
منبع :تارنمای شرق
درهمتنیدگی پدیدههایی مانند گرمایش زمین، دگرگونی الگوی بارش، ناکارآمدی مدیریت منابع، رویکرد کمّیمحور به توسعه، کاهش بارندگی و افت سطح آبهای زیرزمینی و کندن بیرویه چاههای غیرمجاز در چند دهه اخیر، به بحرانیشدن وضعیت منابع آب کشور انجامیده است؛ بهگونهایکه بر پایه برخی پیشبینیها، منابع آب موجود تنها برای کمتر از ١٠ سال پاسخگوی نیازهای فزاینده کنونی است. در سال جاری دستکم چندین اعتراض خیابانی در استانهای محدوده زاگرس و حوضه آبریز مرکزی با محوریت آب رخ داد که واپسین مورد آن تخریب دوباره خط لوله انتقال آب کوهرنگ به یزد توسط کشاورزان شهر اژه اصفهان در آبان جاری بود. واکاوی رخدادهای یادشده نشان میدهند بحران آب و چالشهای هیدروپلیتیک بنیاد هرگونه سیاست توسعهای و حتی همکاری و تعامل در سیاست خارجی کشورمان خواهد بود و بحران محیطزیست بهویژه مسئله آب، از این پس به سمت مدیریت امنیتی پیش خواهد رفت. نوشتار پیشِرو به واکاوی زمینههای مؤثر در فزایندگی چالشهای هیدروپلیتیک و امنیتیشدن آب در ایران میپردازد.
@sahatzist
مقدمه
مؤلفههای «کمبود» و «نیاز» در پیدایش مناسبات قدرت و جهتدهی به آنها نقش بنیادی دارند. دادههای موجود نشان میدهند در چند دهه گذشته به دلیل پدیدههایی مانند دگرگونی آب و هوا در مقیاس جهانی و تغییر الگوی بارش در مقیاس منطقهای، کشورهایی که پیش از این، آبوهوای خشک و کمبارش داشتند، با کاهش بارش در نتیجه برداشت بیرویه از منابع آب زیرزمینی، افت سطح آبخوانها و فرونشست زمین روبهرو شدهاند. بر بنیاد همین دادهها جهان رو به خشکیدن میرود. این پدیده از یک سو در مقیاس فروملی به گسترش تنشهای اجتماعی و در مقیاس ملی و فراملی با افزایش تنش با همسایگان بر سر رودهای مرزی و مشترک انجامیده است. دراینمیان، کشورهای واقع بر نوار خشک جهان، وضعیت نگرانکنندهتری دارند؛ برای نمونه ایران از کشورهای دیگر این محدوده آسیبپذیری بیشتری دارد؛ به گونهای که بیش از ٨٥ درصد منابع آب زیرزمینی آن به پایان رسیده و مصرف آب با توجه به ناکارآمدی الگوی مصرف و افزایش جمعیت، رو به فزونی نهاده است. وضعیتی که نگرانی زيادي درباره مدیریت و امنیت آبی کشور در میان کارگزاران و کارشناسان برانگیخته است؛ به گونهای که جستارهای آب و محیط زیست در قالب برنامه ششم توسعه، اولویت راهبردی خاصی یافتهاند. دراینمیان مادههای ١٢ و ١٣ به گونه گشودهتر به تبیین مسائل و چالشهای مدیریت منابع آب کشور پرداختهاند. دیدهها و یافتهها گویای آن هستند که نبود آب در میان مردم هنوز جدی گرفته نشده یا فرهنگسازی لازم انجام نشده است؛ به گونهای که نزد افکار عمومی مسائل زیستمحیطی و گفتوگو درباره بحران آب نمودی لوکس و تجملی دارند.
@sahatzist
این وضعیت چه بسا به این خاطر است که گزندهای زیستمحیطی، چون یکباره سر بر نمیآورند و در زمان، خود را بر جامعه تحمیل میکنند، بیشتر شهروندان ایرانی هنوز ژرفای این رویداد ناگوار را درنیافتهاند. هرگاه نیز چالشی درباره نبود آب آشامیدنی رخ داده، نهادهای دولتی کوشیدهاند با هر ابزاری نیاز آبی را برآورده کنند که گاه همراه با کفشکنی چاههای عمیق بوده است، اما چالش بنیادی آنجاست که در بسیاری از جاها دیگر آبی نمانده یا در چند سال آینده به پایان خواهد رسید. واقعیت آن است که بحران محیط زیست، هنوز در دستورکارِ درخواستها و مطالبات همگانی قرار نگرفته است. آبان امسال دو مسئله ویرانیسازی لولههای انتقال آب به یزد از سوی کشاورزان اژه اصفهان و سخنان دبیر شورای عالی امنیت ملی درباره آب، نمودهایی از بحران پیشگفته بودند که در آینده نیز بَسامد بیشتری خواهند یافت.
@sahatzist
تصویر مربوط به شکستن خط لوله انتقال آب زاینده رود به یزد توسط کشاورزان اصفهانی در سال 91 می باشد.
#هیدروپلتیک
http://s3.img7.ir/1pPm5.jpg