تلخیص گزارش خواندنی مرکز پژوهش‌های مجلس درباره دلایل گرد غبار در جنوب ایران: متن کامل را می‌توانید از لینک انتهای مطلب مطالعه کنید

تلخیص گزارش خواندنی مرکز پژوهش های مجلس درباره دلایل گرد غبار در جنوب ایران : متن کامل را می توانید از لینک انتهای مطلب مطالعه کنید.
@sahatzist
✅نخستين واقعه توفان گردوخاك در منطقه جنوب غرب ايران و كشور عراق در بين سال‌هاي ١٣٦٣ تا ١٣٦٧ گزارش شده است. تا سال ١٣٨٠ اين پديده گذرا بوده است، اما در سال‌هاي بعد، اين پديده به تدريج در شهرهاي جنوبي و غربي كشور گسترش يافته به طوري كه از سال ١٣٨٧، ١٨ استان كشور را فرا گرفته. اما ماهيت ريزگردهايي كه همه تنها نامي از آنها شنيده‌اند، چه تركيباتي دارد؟ بررسي آمار مربوط به توفان‌هاي گرد و خاك در استان خوزستان نشان مي‌دهد تركيب شيميايي اين گردوخاك‌ها در برخي موارد شامل فلزات سنگين با مقادير بسيار بيشتر از حد مجاز است كه براي سلامتي انسان‌ها بسيار خطرناك هستند.
@sahatzist
✅كانون‌هاي خارجي منشا توفان‌هاي گردوخاك عبارتند از: شمال غرب عراق و شرق سوريه، دو طرف رودخانه فرات، تالاب‌ها و زمين‌هاي خشك شده جنوب عراق (بين‌النهرين)، زمين‌هاي اطراف و شمال درياچه تارتار در عراق، زمين‌هاي غرب عراق (استان الانبار) و شرق سوريه (استان حمص) و مناطق مرزي شمال عربستان و شرق اردن. كانون‌هاي داخلي منشا توفان‌هاي گردوخاك در غرب و جنوب غرب كشور به طور عمده در استان خوزستان واقع شده‌اند و اهم آنها عبارتند از: ناحيه جنوب غرب هويزه، ناحيه شمال شرق خرمشهر، ناحيه شرق اهواز، ناحيه جنوب و جنوب شرق اهواز، منطقه بندر امام- اميديه، منطقه ماهشهر- هنديجان و منطقه شرق هنديجان.
@sahatzist
✅ تركيه پروژه‌اي عظيم در حوزه سد‌سازي را كليد زده است كه قرار است موجب رونق اقتصاد و گردشگري و ايجاد اشتغال در اين كشور شود، اما در پايين دست، اثري جز خشكسالي در عراق و بروز پديده ريزگرد در ايران ندارد. تركيه اين پروژه را روي سرشاخه‌هاي رودخانه‌هاي دجله و فرات در جنوب تركيه طراحي و به اجرا گذاشته شده است. گاپ شامل ٢٢ سد بزرگ و كوچك و ١٩ طرح برقابي با توليد سالانه ٧٥٠٠ مگاوات برق، روي رودخانه‌هاي دجله و فرات اجرا مي‌شود. با اجراي پروژه گاپ ورودي آب از كشور تركيه از طريق رودخانه فرات به عراق (معادل ٤٧ درصد) كاهش خواهد يافت.
@sahatzist
✅در داخل كشور نيز مهار آب‌هاي رودخانه‌هاي كارون، كرخه، زهره و جراحي توسط زنجيره سدهاي متعدد و همچنين استفاده فزاينده از آب اين رودخانه‌ها باعث شده كه حقابه زيست‌محيطي زيست‌بوم‌هاي پايين‌دست از جمله تالاب‌ها كاهش‌هاي چشمگير يافته و كانون‌هاي منشا توفان‌هاي گردوخاك شكل گيرند. اين امر نيز جزو عوامل طبيعي نبوده و انسان‌ساخت به شمار مي‌رود.
@sahatzist
✅به لحاظ ماهوي ريزگردهاي با منشا داخلي يك تفاوت عمده با ريزگردهاي با منشا خارجي دارند، تفاوت توفان‌هاي گردوخاك با منشا عراق با توفان‌هاي گردوخاك محلي در ماندگاري و قطر ذرات و غلظت آنها است. به علت قطر كم ذرات گردوخاك با منشا عراق، ماندگاري آنها بالا بوده و حتي تا ٧٢ ساعت هم مي‌تواند باعث كاهش ديد افقي در مناطق مختلف ايران شود. در صورتي كه گردوخاك‌هاي محلي به طور معمول به علت وزش بادهاي شديد در منطقه چشمه ايجاد مي‌شوند و به علت بزرگ‌تر بودن اندازه قطر اين ذرات نسبت به گردوخاك‌هاي ورودي از كشور عراق، با كاهش سرعت باد به سرعت ته‌نشين شده و داراي زمان ماندگاري كوتاهي هستند.
@sahatzist
✅صرف‌نظر از اينكه هر يك از عوامل تغيير اقليم يا طرح‌هاي عمراني در تشديد توفان‌هاي گردوخاك چه سهمي دارند، اين عوامل سبب تغيير در سه پارامتر موثر در پيدايش كانون‌هاي توليد گردوخاك شده‌اند كه عبارتند از: دما، رطوبت و پوشش گياهي.
@sahatzist
✅با اينكه پرآب‌ترين رودخانه‌هاي كشور در استان خوزستان قرار دارند و باعث رونق گرفتن كشاورزي در مناطق مجاور اين رودخانه‌ها شده‌اند، شرايط خشكسالي دهه اخير و كاهش نزولات آسماني، سدسازي روي رودخانه‌ها و مهار آب آنها و كاهش حقابه مناطق پايين‌دست باعث خشك و كم‌آب شدن تالاب‌هاي طبيعي استان، تبديل زمين‌هاي كشاورزي به زمين‌هاي خشك و بياباني و در نتيجه ايجاد و توسعه كانون‌هاي توليد گردوخاك در استان خوزستان شده است
ساحت زیست
@sahatzist
گزارش کامل را از لینک زیر بخوانید. - نکته: برای دسترسی به لینک زیر با رایانه از فیلتر شکن استفاده کنید اما در صورتی که از تلفن همراه استفاده می کنید