اسطوره سرو، آقادار و درخت کریسمس.. قسمت اول:

اسطوره سرو ، آقادار و درخت کریسمس

قسمت اول:

درخت سرو از درختانی است که ریشه در فرهنگ ایرانی داشته و جایگاه ویژه‌ای در میان مردم دارد. این درخت که به عنوان یک درخت همیشه سرسبز و استوار حتی در سرما پایداری می‌کند نزد آیین‌های کهن ایرانی مقدس شمرده می شده است و این تقدس هنوز هم نزد روستاییان خراسان اعتبار خود را حفظ کرده است.

سرو ایرانی به عنوان نماد استقامت و سرفرازی ایرانیان توصیف می شود. سرو در تصویرگریهای پس از ورود اسلام به ایران به شکل سرشکسته دیده می شود. به روایتی این گونه تصویرگری از سرو در نقاشی های این دوره نشان از این دارد که اعراب به این وسیله در پی نشان دادن از بین رفتن صلابت ایرانیان پس از حمله به ایران بوده اند.
اکنون نیز نمونه‌های کهنسالی از درخت سرو در جاهای دیگر ایران همچنان استوار است که مهم‌تر از همه، سرو کهنسال چند هزارساله، در شهر ابرکوه یزد است که کهنسال‌ترین سرو جهان به شمار می‌رود.
یکی از ذخیره ‌گاه‌های کم‌مانند سروهای کهنسال ایران بیش از ۲۲ اصله سرو ۲۶۰۰ ساله، در استان ایلام است که آن‌ها را به نام سروهای "زربین " می‌شناسند. این سروها به علت عدم ثبت و ناشناخته ماندن، و در پی سوزانده شدن و بریده شدن، در معرض نابودی هستند. این درختان سرو کهنسال، در روستای «بان‌سول» در بخش «چوار» از توابع شهرستان ایلام جای دارند.

در متنهای تاریخی پس از اسلام، به نام سروعظیم مقدسی بر می‌خوریم که با زرتشت و موبدان و مغان پیوستگی دارد و تا اواسط قرن نهم میلادی بر سر پا بوده‌است که نام آن سروکشمر است.
در شاهنامه آمده‌است که پیامبر زرتشت، یک درخت سرو شگفت که سرشتی مینوی و اندازه‌ای بسیار بزرگ داشت، در ناحیه کشمر (از روستاهای شهرستان بردسکن کنونی) بر در آتشکده برزین مهر بر زمین نشاند.

بهشتیش خوان ارندانی همی
چرا سروکِشمَرش خوانی همی،
چراکش نخوانی نهال بهشت،
که چون سرو کِشمَر به گیتی که کشت؟

این درخت بسیار زیبا و بزرگ و مورد تقدس مردم بوده و وقتی شهرت آن به متوکل خلیفه عباسی رسید وی فرمان به بریدن آن در سال ۸۴۶ میلادی (۲۳۲ هـ ق) داد.
داستان این دستور متوکل با روایات های فراوان و مختلفی ذکر شده است.
برای مثال یکی از حکایت ها چنین است:
خلیفه دستور به قطع آن داد و پیشنهاد زرتشتیان آن شهر که پنجاه هزار سکه طلا برای قطع نکردن آن درخت بود مورد قبول واقع نشد و آن را قطع کرده و برای خلیفه به بغداد بردند. یک روز قبل از رسیدن درخت به بغداد، متوکل به قتل رسید و این مطابق پیش گویی زرتشت بود که گفته بود هر که این درخت را قطع کند، کشته خواهد شد. این سرو در زمان قطع شدن بیش از ۱۴۰۰ سال عمر داشت. روایت بود پیامبر باستانی ایران، اشو زرتشت آن را با دست خود از بهشت آورده و در زمین کشمر کاشته‌است و حکیم فردوسی در مورد آن می‌فرماید:
یکی شاخ سرو آورید از بهشت بدروازه شهر کشمر بکشت
در کتاب دانشنامه مزدیسنا نوشته انوشه روان دکتر موبد جهانگیر اشیدری آمده:

گویند اشو زرتشت، دو درخت سرو به طالع سعد در دو محل به دست خود کاشت، یکی در دهکده کشمر و دیگری در دهکده فریومد از روستاهای توس(طوس) خراسان. به مرور این درخت بلند و ستبر و پرشاخ شده و دیدن آن موجب شگفتی بینندگان می‌شد. چون وصف این سروها در مجلس متوکل عباسی، خلیفه عهد، بیان شد، او به خاطرش افتاد که آن سرو را قطع کرده، به بغداد بیاورند.
حتی حکایت بریدن این درخت نیز شنیدنی است :
ادامه دارد...

#مطلب_برگرفته
#درخت_سرو
#آقادار
وبلاگ ساحت زیست را برای دیدن مطالب بیشتر دنبال کنید:
http://sahatzist.blogfa.com/
برای ارائه نظرات ارزشمند و انتشار مطالبتان برای ما ایمیل بفرستید:
[email protected]

@sahatzist