روی کرد نظری به مفهوم اکوفمنیسم.. نویسندگان: دکتر حلیمه عنایت، حیدر فتح‌زاده

روی کرد نظری به مفهوم اکوفمنیسم

این مطلب تلخیصی است از مقاله ای به همین نام که در مجله مطالعات جامعه شناسی دوره 2، شماره 5، زمستان 1388نشر یافته است.
نویسندگان: دکتر حلیمه عنایت، حیدر فتح‌زاده
@sahatzist
قسمت دوم :بررسی مفهومی

✅بحث پیرامون رابطه بین بوم‌شناسی و فمینیسم در جامعه‌شناسی، در چارچوب اکوفمینیسم قابل طرح می‌باشد. استدلال اکوفمینیست‌ها این است که «سرکوب مردسالارانه زیر عناوین سود و پیشرفت، طبیعت را از بین می برد». در این راستا اکثر نظریه‌پردازان اکوفمینیستی بر سه مسأله محوری زیر تاکید دارند:
@sahatzist
1️⃣روابط زنان با طبیعت
2️⃣ارتباط بین سلطه بر زن وطبیعت
3️⃣نقش زنان در حل مشکلات اکولوژیکی

✅گستردگی دامنه مفهومی فمینیسم و اکولوژی و تلفیق آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در قالب اکوفمینیسم باعث شده است که مفهوم مذکور دارای بار معنایی وسیع باشد و به همین دلیل طیف متعددی از دیدگاه‌ها در قالب نظریه اکوفمینیستی طرح و مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
از این روی تحدید مفهومی آن در قالب چارچوبی مشخص، کاری سخت و دشوار می‌باشد.
@sahatzist
✅تحت سیطره این مفهوم، رویکردهای متعدد فمینیسم به عنوان جنبشی زن محور با جنبش‌های اجتماعی در زمینه حفاظت از محیط‌زیست به هم پیوند می‌خورند، در نتیجه اکوفمینیسم ماهیتی عام‌تر به نظریه فمینیستی بخشیده و جنبش زنان برای از بین بردن تبعیض مردسالارانه را از محتوی جنسی صرف خارج نموده و به سایر حوزه‌ها به‌ویژه اکولوژی بسط داده و به نوعی تمامی بشریت (چه زن، چه مرد) را تحت یک رویکرد واحد گردآورده است.
@sahatzist
تحت این دیدگاه مفاهیمی چون
🔸 ارتباط انسان با زیست بوم
🔸نقش زنان در طبیعت
🔸نقش مردان در طبیعت
🔸و نقش رویکردهای مردسالارانه در ستم توامان به زنان و طبیعت
مورد بررسی قرار می‌گیرد. هم‌چنین سیستم طبقه‌بندی سلسله مراتبی موجود در فرهنگ غربی در زمینه تقدم ارزشی مردان بر زنان و نیز بر طبیعت مورد نقد قرار می گیرد.
@sahatzist
✅دلیل پیوند دیدگاه فنمینیستی با مفاهیم اکولوژیک مربوط به رویکرد خاص فمنیست‌ها به طبیعت و تبعات مشکلات زیست محیطی ناشی از بهره برداری‌های بی‌رویه و غیر اصولی از طبیعت و منابع آن می‌باشد. زیرا فمینیست­ها توجیحات متفاوتی در طرف‌داری از محیط‌زیست دارند.
یکی از اصلی­ترین استدلالات آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها این است که «اساسا زنان بیش‌تر از مردان از لطمه دیدن و آلودگی محیط‌زیست صدمه می­بینند و در نتیجه اصولا مسئله محیط‌زیست مسئله­ای جنسیتی است.
@sahatzist
✅از طرفی دیگر، تمام اکوفمینیست­ها در مساله اخلاق مراقبت از محیط که مبتنی بر کار و موقعیت اجتماعی زنان است اشتراک نظر دارند. اما در استراتژی­های‌شان برای تغییر متفاوتند.
به‌طوری‌که
🔸 اکوفمینیست‌های لیبرال به کار درون ساختارهای موجود و دولتی گرایش دارند، آن هم توسط تغییر قوانین
🔸اکوفمینیست‌های فرهنگی نیز مردسالاری را نقد کرده و بر روابط بیولوژیک و نمادین بین زنان و طبیعت تاکید دارند.
🔸هم‌چنین اکوفمینیست‌های سوسیالیست نیز بر عدالت اجتماعی و تحلیل شیوه‌هایی که در آن مردسالاری و سرمایه‌داری هر دو توانسته‌اند بر زنان و طبیعت غالب شوند، تمرکز کرده‌اند.
@sahatzist
✅در واقع فمینیسم طرفدار محیط‌زیست یا اکوفمینیسم پروژه­ای سیاسی است که هدف آن بازبینی در رابطه مردان با طبیعت و نیز رابطه آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها با زنان است. نقطه عزیمت آن نیز تاکید بر شباهت میان سلطه و ستم مردان بر طبیعت و بر زنان و نیز نزدیکی زنان با طبیعت است. برخی از اکوفمینیست‌ها این نزدیکی را بر مبنایی زیست‌شناختی و برخی بر مبنای تفاوت‌های اجتماعی توضیح می‌دهند.
#اکوفمنیسم
ساحت زیست
@sahatzist

http://uupload.ir/files/d0ie_images_(5).jpg