حقوق حیوانات در اسلام / متن سخنرانی سید مصطفی محقق داماد -. قسمت سوم: طبیعت به مثابه سکه دورو

حقوق حیوانات در اسلام / متن سخنرانی سید مصطفی محقق داماد -
در سمینار روان و رفتار حیوانات فرهنگستان علوم در سال 1386
قسمت سوم : طبیعت به مثابه سکه دورو
@sahatzist
نگاه سوم ، نگاه تلفیقی است که خودم بیان کرده ام و طرفدار آن هستم و ساختار آن را بیان می کنم. آن نگاه این است که بله ، بشر اشرف مخلوقات است به دلیل قوه ناطقه و قوه تفکر و به دلیل واجد بودن روح الهی و امانت خدایی. این نگاه این گونه است که جهان خدایی دارد و جهان سویی دارد و سکه دورویی است. طبیعت یک سکه دورویی است. طبیعت جان دارد و بشر هم جان دارد ولی در بشر ُبعد خاصی هست که در دیگران نیست و آن مسئله روح خدایی است. برای این روح خدایی،حقوقی وجود دارد که اگر از آن به حقوق روح خدایی تعبیر کنیم ، سخنی به گزاف نگفته ایم. حقوق روح خدایی این است که بشر حق بهره برداری از طبیعت را دارد ولی نه نامحدود. طبیعت جان دارد، طبیعت خدا را سجده می کند ، خدا را تسبیح می کند. ملاصدرا دقیقا می گوید که آیه شریفه (و ان من شیء الا یسبح بحمده و لکن ال تفقهون تسبیحهم ، سوره اسراء ، آیه 44 ، ) هیچ چیز نیست مگر آنکه به تسبیح خدا مشغول است و شما تسبیح آنها را نمی فهمید و متوجه نمی شوید( را باید ) لا یفقهون تسبیحهم : نمی فهمند تسبیح خودشان را ، بخوانیم و ضمیر را به خود اینها برگردانیم.
@sahatzist
فرق انسان و حیوان این است که اگر چه هر دو تسبیح می کنند اما انسان می داند که دارد تسبیح می کند ولی حیوانات و موجودات دیگر نمی دانند. این نگاه سوم ، ترکیبی است و به بشر اختیار نامحدود نمی دهد. جهان برای انسان آفریده نشده است که آن را از بین ببرد تا خودش باقی بماند! در این نگاه ، آیات قرآن مجید به گونه ای دیگر تفسیر می شود. چون آیات قرآن مجید قابل اینگونه تفسیر هم هستند. در قرآن مجید آیات بسیار بسیار عجیبی نسبت به طبیعت وجود دارد. فرقی که اسلام و قرآن با مسیحیت دارد ،این است که دغدغه هایش تنها نجات بشر و رستگاری بشر نیست. کامل از قرآن برمی آید که رستگاری بشر با رستگاری طبیعت کاملاً از قرآن برمی آید که رستگاری بشر با رستگاری طبیعت رابطه تنگاتنگ دارد. طبیعت هم باید رستگار شود. بَر و بحر هم نباید فاسد شوند. (ظهر الفساد فی البَر و البحر بما کسبت ایدی الناس ، سوره روم آیه 41) بر و بحر هم باید نجات پیدا کنند. رستگاری عمومی مورد نظر است.این یک سیر و رودخانه واحدی است که همه به سوی خدا می روند نه فقط انسان. ((کل من علیها فان و یبقی وجه ربک ذوالجلال و الاکرام ، سوره الرحمن آیه 26 و 27) کل من علیها فان یعنی چه؟ نه اینکه معدوم می شوند! این رودخانه واحد یعنی در درون آن از انسان کامل گرفته تا ذره و کرمی که در ته دریا غذا می خورد در این مجموعه قرار گرفته است. این رودخانه دارد حرکت می کند تا به خدا برسد. این تئوری عجیبی است که (کل من علیها فان و یبقی وجه ربک) یعنی با فناء طبیعت و انسان در خداوند و جه ربوبی تجلی پیدا می کند. گفتم رستگاری بشر با رستگاری دیگر موجودات تلفیق شده و در هم آمیخته است.
@sahatzist
در قرآن مجید ، در سوره شمس ، خداوند می فرماید : (والشمس و ضحیها و القمر اذا تلیها ، سوره شمس آیات 1 و 2) که خداوند از قسم به طبیعت شروع می کند تا به (و نفس و ما سواها ، سوره شمس آیه 7) می رسد که (فالهمها فجورها و تقویها ، سوره شمس آیه 8) تمام این سوگندهای به طبیعت مقدمه این است که نفس آدمی نیز یکی از پدیده های الهی در کنار خورشید و کوه و شتر و مار و عقرب و موش و غیره است و.....
#محقق_داماد
ساحت زیست
http://u1.img7.ir/Wniku.jpg