قربانی کردن و یک پرسش

قربانی کردن و یک پرسش

@sahatzist

🔻یکی از کارکردهای اصلی قربانی کردن که نه معطوف به "امر مقدس" بلکه متوجه جامعه ای است که درگیر امر مقدس شده، سنجش خلوص مومنین است. هر آیینی برای بقا نیازمند این است تا میزان اخلاص پیروان خود را بسنجد، تقویت کند و به نمایش گذارد. به همین علت در همه ادیانی که در پی ساختن جوامع دینی و نه افراد دینی هستند، مناسک جمعی بیش از شعائر فردی اهمیت داشته و برای آن پاداش و ثواب در نظر گرفته شده است.

🔻یکی از راه ها هوشمندانه ای که مذاهب ابراهیمی برای تشجیع و تهییج پیروان خود در نظر گرفته اند مراسم قربانی کردن است. به جرات می توان گفت که در اغلب تمدن های ماقبل صنعتی شدن و به خصوص در منطقه بین النهرین که خاستگاه اصلی این ادیان نیز هستند، احشام با ارزش ترین دارایی های افراد بعد از فرزندان پسر خود بوده اند. به همین جهت قربانی کردن دام نه تنها باعث برافتادن سنت متعلق به باورهای جادوگری می شد‌؛ که با عقلانیت انسان مدارانه نوظهور ناسازگار بودند و منجر به کاهش نسل پیروان نیز می شدند بلکه نوعی نمایش بزرگ از وحدت پیروان و مومنین به شمار می رفت و حتی نوکیشان یا پیروان کمتر وفادار را نیز طی فشار اجتماعی منبعث از آیین های اینچنینی مجبور به ایثار و بذل مال می کرد.
این عمل البته در دوره هایی می توانست جنبه های نمایشی تری به خود گرفته و نشان دهنده نوعی طبقه اقتصادی یا فرهنگی بوده یا منزلت اجتماعی به همراه داشته باشد.
@sahatzist

🔻سنت های بسیاری اعم از دینی یا غیر دینی در طول تاریخ منسوخ شده اند. به عبارتی هر سنتی که نتوانسته است در رقابت با سنت های برگرفته از عقلانیت مدرنیته، برتری اقتصادی، سیاسی، اجتماعی یا فرهنگی یافته و یا برای خود کارکردهای مثبتی قائل شود، ملقب به برچسب هایی چون "عقب مانده"، "وحشیانه"، "بدوی"، "غیرانسانی"، "غیرمنطبق با شرایط زندگی عصرحاضر" و...شده و یکی از دوراه منسوخ شدن یا تغییر شکل دادن را برگزیده است؛ اخته کردن پسران، داشتن حرمسرا یا چند همسری، شکنجه در ملاء عام و ...از جمله سنت های عموما غیر دینی و لغو حکم سنگسار از جمله سنت های دینی اند که امروزه نمی توانند کارکردهای تعریف شده در زمان خود را پاسخ دهند و به همین علت جایگاه خود را به صورت عرفی، قانونی و حتی شرعی در بخش بزرگی از جوامع دینی از دست داده اند.

🔻یکی از سنت هایی که هنوز در قرن بیست و یک شاهد آن هستیم قربانی کردن است. جدا از این پرسش که چه عواملی سنت قربانی کردن را هنوز پابرجا نگه داشته و منافع چه گروه ها، صنایع و ذی نفعانی در این امر دخیل است، مومنین وفادار به این سنت دیرین باید به این پرسش پاسخ دهند که آیا "دام و طیور هنوز باارزش ترین دارای آنها محسوب میشوند؟"
ایمان معمار
@sahatzist
ساحت زیست
https://t.me/sahatzist