🔵جامعه شناسی محیط زیست.. این قسمت: سهم ما و سهم آنها از سفره‌ای که پهن شده!

🔵جامعه شناسی محیط زیست

این قسمت: سهم ما و سهم آنها از سفره ای که پهن شده!
@sahatzist
در این یادداشت ها سعی می کنم مفاهیم مهم جامعه شناسی محیط زیست را به صورت خلاصه بیان کنم.

✅فرض کنید بر سر سفره ای بزرگ اما با منابع محدود غذایی با افرادی غریبه نشسته اید که هیچ گونه علاقه خویشاوندی به آنان ندارید. به شما اعلام کرده اند که کل غذای این سفره برای یک هفته شما تدارک دیده شده است و باید طوری مصرف کنید که در طول یک هفته گرسنه نمانید. شما طبیعتا سعی می کنید جوری از این سفره لقمه بگیرید که برای روزهای آینده نیز غذایی بر سر سفره بماند اما ناگهان متوجه می شوید یکی دو نفر از هم سفرگان شما چنین رفتاری ندارند و به سرعت در حال غذا خوردن اند.آن طور که این یکی دو نفر غذا می خورند احتمالا باعث خواهد شد تا مواد غذایی به جای یک هفته تنها 5 روز دوام بیاورند. اگر اعتراض شما به چنین افرادی نتیجه بخش نباشد اولین واکنش شما چه خواهد بود؟ احتمالا شما نیز سرعت غذا خوردن خود را بیشتر خواهید کرد چون هیچ تضمینی وجود ندارد پس اندازی که شما می کنید در نهایت توسط دیگران مصرف نشود و به خود شما برسد. وقتی شما به غذا خوردن خود سرعت می بخشید این کار باعث بالارفتن سرعت مصرف دیگرانی می شود که به شما نگاه می کنند و این چرخه چنان شتاب می گیرد که در نهایت غذای سفره به جای یک هفته تنها یکی دو روز دوام می آورد.
@sahatzist
✅اگر به شما بگویند که به ازای هر درختی که قطع می کنید یک میلیون تومان دستمزد می گیرید چه می کنید؟ فرض کنید شرایط اقتصادی شما به گونه ای است که واقعا هم به این پول احتیاج دارید؟ آیا واقعا می توانید منافع کوتاه مدت و ملموس فردی را که اثر آن به سرعت بر زندگی شما آشکار می شود، برای چیزهای مبهم و ناملموسی مثل تخریب درختان و اثرات به آلودگی هوا که شر و عواقب آن بر زندگی شخصی شما ممکن است سالها بعد هویدا شود، قربانی کنید؟
@sahatzist
✅گرت هاردین بوم شناس آمریکایی در سال 1968 تئوری "تراژدی سفره مشترک" را بیان کرد. او البته برای توضیح نظریه خود از یک مرتع تخیلی و تعداد گله دار استفاده کرد. او معتقد بود اگر یک مرتع بین تعدادی دامدار مشترک باشد آنگاه دامداران در رقابت با هم برای افزایش تعداد دام های خود و پرواربندی آنها با چرای بیش از حد باعث نابودی سریع آن مرتع خواهند شد. بر طبق این سناریو در یک جهان طبیعی نامتناهی و با در نظر گرفتن افزایش روزافزون جمعیت و این نکته که همه افراد از حق استفاده مشابهی برخورداند، این"سفره مشترک" که زمین ماست ،تنها با اعمال محدودیت های سنجیده بر روی آزادی های فردی حفط خواهد شد. یکی دیگر از مثال های قابل ذکر بر طبق تئوری هاردین ،منازعات در باره صید پیش از حد ماهیان در دریاهاست.حتما شما هم شنیده اید که صید بیش از حد ماهی در دریاها در مناطقی باعث کاهش شدید یا حتی توقف صید شده باشد.
از مثال های مهم دیگری که می توان با استفاده از مفهوم سفره مشترک بیان کرد وضعیت منابع آب زیرزمینی است. در حالی که همگان می دانند استفاده از چاه های عمیق برای آبیاری محصولات کشاورزی آنهم با راندمان پایین چه عواقبی دارد اما خود کشاورزان نیز حاضر به گذشت از نفع شخصی خود نیستند. البته این صفت مذمومی برای کشاورزان نیست چراکه هر قشر و گروه دیگری نیز اگر به جای آنان بودند چنین می کردند. بحث بر سر آماده بودن بسترهایی است که منجر به ایجاد چنین شرایطی شده است.
@sahatzist
✅ تراژدی سفره مشترک بر پایه پیشی گرفتن "منفعت شخصی فوری و ملموس" از "ضرر جمعی ناملموس و با تاخیر" ایجاد می شود. بر طبق این نظریه حتما قدرت های غیرذینفع مانند دولت ها با وضع قوانین و جرائم مرتبط با استفاده بیش از حد از منابع طبیعی باید مانع از مصرف غیرضروری و صرفا بر اساس رقابت و نفع شخصی شوند. البته این نکته مهم را نباید از نظر دور داشت که وای بر کشوری که خود دولت و مجموعه نیروهای در قدرت آن نیز قرار باشد به جای نظارت بر حق استفاده صحیح بر سفره نشستگان، بخواهند سهم خود را نیز از سفره آن کشور بردارند!
ایمان معمار

@sahatzist
ساحت زیست

یکی از عواقب استفاده بی رویه از منابع آبی مشترک زیرزمینی، فرونشست زمین در ابعاد بزرگ است.

http://uupload.ir/files/agm_photo_۲۰۱۸-۰۱-۱۴_۱۳-۴۱-۴۴.jpg