‍ ‍. شماره ۱۴.. ‌اش

‍ ‍ #معرفی_کتاب
شماره ۱۴

#ایران_و_تنهایی‌اش
(مجموعه مقالات روشنگرانه و حاوی نکات تاریخی و فکری ایران)
🌷🌷🌷🌷🌷

چهارده مقاله‌ای که در این مجموعه گرد آمده‌اند، تا اندازه‌ای می‌توان گفت که جلد دوّمی بر "سخن‌ها را بشنویم" قرار می‌گیرند، تعدادی از آنها پیش از این در «هستی» انتشار یافته بودند.
در این مقاله‌ها خواستم لزوم شناخت بهتری از تاریخ ایران را یادآوری کنم. ما برای آنکه با چشم بازتری به امروز و فردا نگاه کنیم، احتیاج داریم که دیروزِ کشور خود را با تفاهم بیشتر و به نحوی دقیق‌تر بشناسیم.
هرگذشته‌ای درسی برای امروز در بر دارد، به شرط آنکه درست به آن نگاه شود. ما تاریخ خود را بیشتر در ضمیر نا‌آگاه خود حمل می‌کنیم، در حالی که نگرش آگاهانه‌تری از آن موردنیاز است. هر روبرویی، محتاج شناخت است، و ما در هر حال با ایران روبروییم.
ایران که در یکی از حسّاس‌ترین نقطه‌های جهان قرار داشته، برخوردگاه تمدّنها و ماجراهای بزرگ بوده است. تاریخ او در آسیا با تاریخ چین و شِبه قارّه‌ی هند و میانرودان(بابِل و آشور) و آسیای صغیر(ترکیه) و عربستان و سایر کشورهای خاورمیانه، و به طریق اولی'، افغانستان و آسیای مرکزی، و در غرب با یونان و روم و بخشی از اروپا، و نیز مصر و شمال آفريقا آمیخته است.
شاید نباشد کشور دیگری چون ایران که در طیّ یک دوران سه هزار ساله با این همه سرزمین و قوم و تمدّن سر و کار یافته باشد، که تعدادی از آنها از صفحه‌ی روزگار محو شده و برخی دگرگونیِ عمیق یافته‌اند. نتیجه آنکه ما گذشته از تاریخ سرزمین خود، یک تاریخ مشترک با دنیا داریم، مثلاً ایران و هند، ایران و یونان، ایران و عرب و غیره... که باید به آن بپردازیم.
اگر تاریخ جامع ایران چنانکه باید نوشته شود، همراه با برّرسیِ همه جانبه، شامل وقایع، فرهنگ، ادبیات و اندیشه، گمان می‌کنم که دنیا با یکی از شگفت‌ترین خواندنی‌ها روبرو خواهد شد. با همه‌ی تحقیق‌های پراکنده‌ای که صورت گرفته، باز کُنه تاریخ این کشور شکافته نشده است.
تاکنون حرف بر سرِ آن لایه‌ی رویین بوده است، ولی او را یک لایه‌ی زیرین است، بسی شگرف‌تر و به واقعیّت نزدیکتر، که باید روزی به سراغ آن رفت.
درباره‌ی تاریخ ایران زنده‌ترین منابع هنوز به کار گرفته نشده است، و آن عبارت است از ادب فارسی و بخصوص شعر، قصّه‌ها و مَثَل‌ها و ادب عامیانه؛ هنر و نقش، و برّرسیِ آیین‌ها و رسوم.
پیش از آنکه رادیو و تلویزیون و آمیزش‌های شهری، این آثار را نابود یا کم‌رنگ کنند، باید فکری به حالشان کرد.
از اینها که بگذریم، نگارش تاریخ ایران شهامت، بی‌طرفی و وجدانِ علمی می‌خواهد که با بینش و شکیبایی، حقایق را از لابلای مویرگهای منابع بیرون آورند.
باید در انتظار روزی بود که گروهی با صلاحیّت، دلسوز و رازگشا، با بلندنظری و ژرف‌بینی، تاریخ کشور خود را رقم بزنند، تا به دنیا گوشزد گردد که این سرزمینِ تنها، در گوشه‌ای از کُره‌ی خاک، هرچه توانسته است کرده و آنچه کرده عظیم است، و بیش از این از دستش برنیامده.

محمّد‌علی اسلامی‌ندوشن
اردیبهشت ۱۳۷۶
🌷🌷🌷🌷🌷

ایران و تنهایی‌اَش؛تهران:شرکت سهامی انتشار،چاپ دوّم، ۱۳۹۰،رقعی، ۲۵۳ص.

🆔 @sarv_e_sokhangoo