دختر ۱۵ ساله کودک نیست/باید برای دختران طالب شوهر فکری کنیم. کودک همسری. بخش سوم

دختر ۱۵ ساله کودک نیست/باید برای دختران طالب شوهر فکری کنیم
کودک همسری
بخش سوم
انتقاد از گفته برخی که عنوان می‌کنند ازدواج کودکان فراوانی ندارد و مسئله اصلی کشور نیست گفت: اتفاقا آمار ازدواج کودکان کم هم نیست و قابل تأمل است، به گفته یزدانی ازدواج کودکان کاهش مشارکت اجتماعی را در پی دارد و عدم بلوغ اجتماعی و نابسامانی اجتماعی پیامدهای کاهش مشارکت اجتماعی هستند و خیلی از آسیب‌های موجود در جامعه به خاطر عدم همین مشارکت اجتماعی است که جدی گرفته نمی‌شود.

فعالان اجتماعی ازدواج زودهنگام کودکان را به مثابه نوعی از خشونت جنسی علیه کودکان تعریف می‌کنند اما فرشید یزدانی معتقد است ازدواج کودکان نه تنها خشونت جنسی که تلفیقی از انواع خشونت جنسی، جسمی، روحی و روانی علیه کودکان است، ممکن است کودکی که ازدواج می‌کند اعتراض نکند اما این به معنی رضایتمندی نیست او در فرهنگی رشد کرده که بلد نیست اعتراض کند یا این حق را برای خودش قائل نیست؛ اما کودکی که مسئولیت زندگی مشترک را می پذیر ناگزیر است کار کند و کار یکی از مصادیق بارز خشونت علیه کودکان محسوب می‌شود.

آمار ازدواج کودکان در ۱۰ سال اخیر کاهش نیافته است

کامیل احمدی، پژوهشگر و مردم‌شناس اجتماعی سال‌ها روی مباحثی همچون ازدواج کودکان در اقوام مختلف ایران کار پژوهشی کرده و نتیجه یافته‌های خود را در قالب مقالات و کتاب‌هایی منتشر کرده که یکی از آن‌ها کتاب «طنین سکوت» است. او در این کتاب در ۷ استان کشور با تکیه‌بر منابع و آمار رسمی و با روش تحقیق میدانی ازدواج کودکان را بررسی کرده است. این مردم‌شناس در نشست بررسی دلایل بروز، شیوع و تداوم پدیده کودک همسری از حاضران دعوت کرد با او به میدان کار بیایند و نتیجه مشاهدات او را در مورد پدیده کودک همسری ببینند. کامیل احمدی از هنجارهای اجتماعی و سنت‌ها به عنوان دلایل اصلی پدیده کودک همسری یاد کرد و گفت: برخی مراودات و معاهدات خانوادگی در برخی اقوام ایرانی باعث شده دختران را از سنین پایین یا حتی نوزادی ناف بری کنند.

به گفته احمدی پس از سنت‌های رایج قومی، کم‌سوادی و فقر فرهنگی مهم‌ترین دلایل ازدواج کودکان محسوب می‌شوند و خانواده‌ها دختران را با هدف کم کردن یک نان‌خور از سفره‌شان شوهر می‌دهند. پدیده کودک همسری یک سنت رایج است که همان‌طور که احمدی گفت در نسل‌های متعدد شیوع داشته است اما چرا با وجود مقتضیات زمان و تغییرات اساسی سبک زندگی همچنان تداوم دارد از آن جهت است که قانون بازدارنده‌ای وجود ندارد. ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی ازدواج دختران زیر ۱۳ و پسران زیر ۱۶ سال را مشروط به اذن ولی و اجازه دادگاه مجاز است. حال‌آنکه با توجه به اصل فرهنگ‌ساز بودن قانون می‌توان امیدوار بود در صورت اصلاح قانون، از شدت تداوم پدیده کودک همسری کاسته شود. حال‌آنکه به گفته احمدی بر اساس آمار موجود در ۱۰ سال اخیر نه تنها از شمار ازدواج کودکان کاسته نشده بلکه انگار مقاومتی نیز در این خصوص وجود دارد.

حسن نوروزی: دختر ۱۵ ساله کودک نیست

حسن نوروزی سخنگو کمیسیون حقوقی و قضایی در ابتدای صحبت‌های خود به بار روانی عبارت «کودک همسری» اشاره کرد و گفت دختر ۱۵ ساله کودک نیست و آمادگی پذیرش مسئولیت زندگی را دارد و ما باید برای دختران طالب شوهر یک فکری بکنیم نه اینکه مانع ازدواج دیگران هم شویم. او همچنین ما در کمیسیون حقوقی و قضایی در حال کم کردن عناوین مجرمانه هستیم، طبق تبصره‌ای که برای اصلاح ماده ۱۰۴۱ به کمیسیون آمد ازدواج دختران زیر ۱۶ و پسران زیر ۱۸ سال مشروط به اذن ولی تشخیص دادگاه و گواهی پزشک قانونی است و این به معنای آن است که در سال صد هزار پرونده در دادگاه‌ها باز می‌شود که بخواهند مجوز ازدواج بگیرند. در پاسخ به نوروزی حاضران در نشست نیز عنوان کردند قرار نیست پرونده‌ای باز شود چون هدف ممانعت از ازدواج کودکان است و بعد از تصویب قانون باید در مرحله فرهنگ‌سازی اقدام شود اما نوروزی در ادامه صحبت‌های خود به نظرات برخی مراجع و فقهای دین درباره ازدواج اشاره کرد و به نگاه شرع و ازدواج حضرت زهرا (س) که در ۹ سالگی اتفاق افتاد و مبارزه با ازدواج زودهنگام را مقابله با شارع مقدس عنوان کرد.
@shabcheragh_monthly