♨️جوگرفتگی فرهنگی و فوتبال♨️

♨️جوگرفتگی فرهنگی و فوتبال♨️

✍مسعود زالی زاده
۱۳۹۷/۱۱/۸


🔰امروز با دیدن بازی ایران و ژاپن، سریعا ذهنم به سمت نقش الگوهای فرهنگی و اجتماعی در پدیده ی فوتبال و شکست تیم ملی ایران معطوف شد. اصولا هر جامعه ای در کنار مولفه های فرهنگی و اجتماعی مشترک با سایر جوامع، دارای روانشناسی اجتماعی مختص به خود بوده که متمایز از سایر فرهنگ ها و جوامع می باشد. بر این اساس می توان از خلقیات و ویژگی های رفتاری جامعه ایران سخن به میان آورد که در آثار و نوشته های برخی از پژوهشگران لیست بلند بالایی از این ویژگی های فرهنگی و اجتماعی بیان شده است.

🔰یکی از پدیده های مهمی که می توان در ارتباط با جامعه ایران به کار برد، جوگرفتگی فرهنگی می باشد. برای این پدیده می توان ویژگی های زیر را برشمرد:

-چنین فرهنگی که خود را در هیجانات، خلق و خو و نظام رفتاری نشان می دهد، شدیدا وابسته به موقعیت و شرایط بوده و فاقد ویژگی های پایدار و الگوهای مشخص برای برخورد با موقعیت های گوناگون می باشد.

-احساسات و هیجانات در آن نقش اساسی دارند و چندان خبری از عناصر عقلانی در آن نیست. به همین خاطر سریعا با خشونت و پرخاشگری همراه می شود و طبیعتا در چنین شرایطی گفت و گو و تفاهم شکل نمی گیرد.

-دارای وجوهی از خودشیفتگی بوده و سریعا دچار نوعی غرور کاذب و غیر واقعی می شود که این خودشیفتگی و به تبع آن غرور، ارتباطی با واقعیت بیرونی ندارد.

🔰باید توجه داشت اگر جامعه را به مثابه ی کل در نظر بگیریم، چنین ویژگی های فرهنگی در تمام ساحت ها و لایه های زندگی اجتماعی انسان اثراث خود را بر جای می گذارند. بر همین اساس در ارتباط با شکست امروز ایران در برابر ژاپن صرف نظر از مسائل فنی و تاکتیکی، می توان به نقش باورهای فرهنگی و در این مورد خاص جوگرفتگی فرهنگی اشاره کرد. به نظر می رسد در صحنه گل اول بازیکنان ایرانی بیش از آن که مشغول بازی عادی خود باشند، دچار نوعی نشخوار ذهنی بوده و به همین خاطر خود را درگیر بحث و جدل با داور بازی کردند. در صورتی که قواعد بازی فوتبال ایجاب می کند که بازیکنان وظیفه خود را انجام داده و از هر گونه حرکت غیرعقلانی(آن هم در چنین سطحی از فوتبال حرفه ای) دوری کنند.

🔰از سوی دیگر بنا به گفته برخی پژوهشگران، فرهنگ ایرانی با نوعی خود شیفتگی همراه بوده که در روح فرهنگی ایران ریشه داشته و در موقعیت های گوناگون خود را نشان می هد. براساس چنین ویژگی، بردهای پی در پی ایران در برابر تیم های نه چندان مطرح آسیا، ذهنیت بازیکنان ایرانی را دچار غرور کاذب و هم چنین نوعی تصور شکست ناپذیری در برابر حریفان کرده بود. به همین خاطر وقتی که ایران گل اول را دریافت کرد، قادر به انجام هیچ کار خاصی در برابر حریف خود نبود، چرا که در ذهنیت بازیکنان، کلیشه هایی وجود داشت که تنها مختص به موقعیت های پیروزی و موفقیت بود. در کنار این موارد جر و بحث با داور و بازیکنان حریف و بازی کاملا احساسی، نشان گر رفتارهای کاملا موقعیتی و سیطره جوگرفتگی فرهنگی می باشد.

@sociology_of_sport