🔹 گرامی داشت کوروش؛ مساله این نیست!.. مهران صولتی

🔹 گرامی داشت کوروش؛ مساله این نیست!

@solati_mehran

✍ مهران صولتی

🌱 هفتم آبان ماه، روز گرامی داشت یکی از بزرگان ایران زمین، کوروش کبیر است. هر چند که سال هاست این روز در ذهن و ضمیر ایرانیان به نیکی ثبت شده ولی از چندسال پیش و به دلیل برگزاری تجمعاتی در پاسارگاد، از اهمیت زیادی در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی برخوردار شده است. گذشته از موافقت ها و مخالفت های دیرینه با اصل و جایگاه کوروش در تاریخ ایران، فراخوان های سال های اخیر برای برگزاری این تجمعات هم حساسیت آفرین بوده است! به طوری که می توان پررنگ شدن تدریجی دوگانه؛ ممانعت - مقاومت را در آن مشاهده کرد. یعنی به همان میزان که برگزاری چنین مراسمی از طرف حکومت امنیتی تلقی شود، می توان برانگیخته شدن مقاومت هایی را از سوی شهروندان علاقمند به ایران باستان انتظار داشت! البته داستان هویت در این سرزمین، قصه ای پر خاطره و عبرت آموز است! شاید در تاریخ بلند ایران، هیچ زمانی چون یکصد سال اخیر هویت این چنین برای مردم و حکومت مهم تلقی نشده باشد. با ورود جدی اندیشه های مدرن به کشور در آستانه انقلاب مشروطه، شهروندان ایرانی سه ساحت جداگانه یافتند؛ " ایرانی"، "اسلامی" و" غربی". متاسفانه تجربه حاکمیت های معاصر نشان داده است که نه تنها تلاشی برای به رسمیت شناختن این عرصه های سه گانه صورت نگرفته، بلکه همواره کوشیده شده است تا یک ساحت بر سایرین تحمیل و نوعی مصادره به مطلوب صورت گیرد! در دوران پهلوی اول و دوم، تلاش های حاکمیت بر حذف اسلامیت به نفع ایرانیت متمرکز بود. حکومت پهلوی تصور می کرد که می تواند هویتی یکسان را بر جامعه تحمیل و نتیجه مطلوب را اخذ کند، ولی واقعیت بسیار متفاوت بود! عباس عبدی در پژوهشی نشان داده است که به موازات تاکید محمدرضاشاه بر وجه ایرانیت حکومت در دهه پنجاه، شواهد آماری از اوج گرفتن نام گذاری های اسلامی بر فرزندان در میان خانواده های کشور حکایت داشت( روندی که البته در دوران پس از انقلاب و در بیست ساله اخیر معکوس شده است!). در دوران پس از انقلاب هم سعی شد تا دو ساحت" ایرانی" و" غربی" شهروندان انکار، یا در ساحت" اسلامی" مستحیل شود! نتیجه کار هم البته متفاوت از تجربه پیش از انقلاب نبود. هر چه در صدا و سیما و کتاب های درسی از ایرانیت تبری جسته شد، اقبال به ایرانی بودن و تظاهر به آن افزایش یافت! هویت با مقاومت گره خورد و ملیت صبغه ای سیاسی یافت! پاسارگاد به قبله آمال برخی جوانان تبدیل شد و بار دیگر حاشیه بر متن غلبه یافت! اگر حکومت در چهاردهه پیش مجالی برای فعالیت آزادانه روشنفکران فراهم می کرد هم اکنون می توانستیم شاهد به بارنشستن تلاش هایی ثمربخش برای ارائه تلفیقی کارآمد میان سه ساحت" ایرانی"، "اسلامی" و "غربی" در میان شهروندان این سرزمین باشیم، اما افسوس که کلید خوردن پروژه اسلامی سازی جامعه و حتی علوم انسانی از دوراندیشی مورد انتظار بسیار فاصله داشت. امروز که فیلم حصارکشی بر گرداگرد آرامگاه کوروش، پیش از هفتم آبان را در شبکه های اجتماعی دیدم، متوجه شدم که شاید بتوان ایران را" سرزمین حاشیه ها "نامید! با وجود بسیاری از مسائل اجتماعی که برخی از آنها هم به بحران گراییده اند، ما همچنان می کوشیم تا با ایجاد محدودیت، جامعه ای یکدست و فرمال را شکل دهیم! در زمانه ای که باید به توافقی بر سر انجام اصلاحات ساختاری جهت خروج از وضعیت موجود دست یابیم، همچنان بر طبل سیاست های خسارت بار گذشته کوبیده و بر عمق شکاف های موجود میان اسلامیت و ایرانیت می افزاییم! فقط شاید بتوان گفت: به کجا چنین شتابان؟!...


#کوروش
#ایرانی
#اسلامی
#غربی

@solati_mehran