۱۷-۱۸ سال پیش، زمانی که من در دانشگاه صنعتی کیوشو در جنوب ژاپن، دوره دکترا را در رشته مهندسی برق میگذراندم این فرصت را داشتم که در

۱۷-۱۸ سال پیش، زمانی که من در دانشگاه صنعتی کیوشو در جنوب ژاپن، دوره دکترا را در رشته مهندسی برق میگذراندم این فرصت را داشتم که درس محاسبات نرم (یا کنترل فازی) را با دکتر یاماکاوا بگذرانم. در یکی از جلسات بنده سوالی که همیشه در ذهنم بود را از ایشان پرسیدم. سوال بنده از ایشان این بود:
✔️چرا با وجود اینکه کنترل فازی اولین بار در آمریکا ارایه شد با مخالفت دانشمندان غربی مواجه شد ولی در ژاپن مورد استقبال قرار گرفت.

🔵پاسخی که دکتر یاماکاوا داد برای من خیلی جالب بود. ایشان گفتند این تفاوت رویکرد بر میگردد به تفاوت نگاهی که در #ژاپن و #غرب به جهان وجود دارد و نوع #فلسفه هایی که تفکرات ژاپنی و غربی بر اساس آن شکل گرفته است. آقای یاماکاوا اشاره کرد که علم و فلسفه در غرب بر اساس دیدگاه های یونانی شکل گرفته که در آن مطابق با منطق ارسطویی یا یک گزاره غلط است و یا درست؛ بنابراین درک و پذیرشِ یک منطق‌ِ چندارزشی برای یک #انسان_غربی آسان نیست چرا که با باورهای تاریخی اش متضاد است. در صورتیکه فلسفه مورد باور در #شرق (ژاپن) بر اساس آموخته های #کنفسیوس است یعنی اینکه خیر و شر هر دو در انسان وجود دارد و همه چیز صفر یا یک نیست، و بین سفید و سیاه یک ناحیه خاکستری هم وجود دارد. بنابراین این نوع نگاه ما (ژاپنیها) درک منطق فازی را برای ما ممکن میکند چون این نوع منطق بر خلاف منطق ارسطویی منطبق با نظام فکری ما است. بعد آقای یاماکاوا موارد مختلفی از تجربیاتش را توضیح داد که چطور نوع فلسفه و #نگاه_ژاپنی متفاوت با #نگاه_غربی به آنها کمک کرده است تا روشهای بهتری نسبت به رقبای غربی شان پیاده کنند. یک نمونه آن استفاده از روش و قوانین آموزش هنرهای رزمی ژاپنی (جودو، کندو،..) در بوشیدو، برای بهینه سازی آموزش سیستمهای #هوش_مصنوعی بود.

بنده البته قصدم از این نوشته این نبود که بگویم نوع نگاه ژاپنی از غربی بهتر است یا بدتر. بلکه قصدم این بود که بگویم وقتی حتی در علوم و #مهندسی که با آزمایشها و متدهای تجربی می توانیم صحتِ یک نظریه را بررسی کنیم تا این حد باورهای فلسفی در تفاوت رویکرد دانشمندان در مواجه با نظریات علمی مثلا در آمریکا و ژاپن موثر است، تفاوت رویکرد متداول در ژاپن و آمریکا در مورد موضوعات اقتصادی و اجتماعی (مثل موضوع بسیار مهم روابط نیروی کار و سرمایه در کسب و کارهای دو کشور ) می تواند فقط به تفاوت تاکتیک برای رسیدن به یک هدف مشترک یعنی سود بشتر مرتبط نباشد و بنابراین نباید از اثرِ تفاوتهای فراوانی که در جهت‌گیری شناختی در ژاپن و آمریکا وجود دارد مانند اعتقاد و یا عدم اعتقاد به «فردگرایی» و یا سطح «احساس مسئولیت» در مقابل جامعه ... صرف نظر کنیم.

https://reader.elsevier.com/reader/sd/pii/S001999586590241X?token=6FA1DF6319A7D328A2A4843588C07E465960BE410FCE75B292B1E55F26AC4976D3E5557DD6FB4C518BD4FBE217B95906&originRegion=us-east-1&originCreation=20211201063843

🖊احمد قادری
(دکترای مهندسی برق از دانشگاه صنعتی کیوشو ژاپن و سر مهندس برقی سازی خودرو در میشیگان آمریکا)

@solseghalam