درباره طبیعی جلوه کردن

درباره طبیعی جلوه کردن

حوالی 29 اردیبهشت 1397 ، وقتی در سایت گوگل دو کلمه « لباس عروسی» را تایپ می‌کردید به دلیل حجم جستجو در آن روزها، گوگل کلمات «لباس عروسی مگان مارکل» را پیشنهاد می‌کرد. گستردگی واکنش ایرانیان به ازدواج سلطنتیِ شاهزاده «هری و مگان مارکل» در شبکه‌های اجتماعی شایستۀ تحلیل است. جدای از کسانی که از این مراسم الهام گرفتند تا در قالب طنز، مسائل جامعه ایرانی را بازگو کنند بخشی از نظرات به لباس و نوع آرایش مگان مارکل(و البته نه هری) اختصاص داشت. مهم‌ترین نکته در این نوشته‌ها آن بود که مگان علاوه بر لباس عروسیِ ساده‌اش، آرایش ساده‌ای هم دارد و حتی تلاش نکرده تا کک‌ومک‌های ریزودرشت نشسته بر صورت اش را از دیگران پنهان کند.

در دهه اخیر «طبیعی جلوه کردن» تبدیل به تمایلی عمومی در برخی از کشورهای اروپایی شده است. در این کشورها اساساً موضوع « طبیعت » دوباره تبدیل به گفتمانی عمومی شده و هر آنچه با طبیعت همراه، و به طبیعت نزدیک باشد ارزشمند محسوب می‌شود. رشد جریان‌های بازگشت به طبیعت، خودش را در استقبال از محصولات ارگانیک، رشد گل‌های آپارتمانی، ساخت باغ در دل کلان‌شهرها، استقبال از لباس‌های الیاف طبیعی و استقبال از هر آنچه فراورده‌ای محلی است، و در جنبه‌های اجتماعی؛ کندن کفش‌های پاشنه‌بلند و پابرهنه راه رفتن روی فرش قرمز اسکار یا فستیوال کن توسط برخی از زنان بازیگر، عدم تلاش برای پنهان کردن خط و خطوط چهره، رنگ نکردن موهای در حال سفید شدن ازجمله نمودهای رشد گرایش به امر طبیعی در مقابل هجوم امر مصنوعی بوده است. شعار این است: طبیعی جلوه کنید.

زنان در کشورهای غربی همیشۀ روزگار مانند مگان مارکل آرایش ساده‌ای نداشته اند. باید توجه داشت که سبک آرایش همیشه تابع جریان مدِ حاکم و فرهنگ جوامع بوده است. برای مثال در نیمه دوم قرن بیستم آرایش‌های غلیظ و اغراق‌شده عمومیت داشت. مژه‌های مصنوعی بلند، گونه‌های سرخ، لب‌های قرمز گوجه‌ای، و موهای رنگ‌شده ازجمله سبک‌های غالب آرایش در بین زنان بود. در خصوص سبک آرایش در این دوران نباید از نقش رسانه‌ها در ایجاد چنین موجی غافل بود که البته در پشت آن‌ها همیشه کمپانی‌های قدرتمند و ثروتمند قرار داشته اند. در قرن جدید اما، طبیعت و طبیعی بودن به‌تدریج تبدیل به ارزشی اجتماعی می‌شود. در شرایط جدید اندام‌های بدن هر چه طبیعی‌تر باشند بیانگر اصالت‌اند. چال یا تورفتگی گونه به هنگام خنده اگر طبیعی باشد ارزشمند است و نه آنکه توسط جراح چال شده باشد. در مثال اخیر امر طبیعی در مقابل امر مصنوعی قرار می‌گیرد. Natural versus Artificial

در انتهای پاراگراف قبل به کلمه اصالت اشاره کردم. در سال‌های اخیر ارزشی مانند اصالت authenticity دوشادوش ارزش طبیعی بودن رشد کرده است. درواقع در دهه‌های گذشته، گسترش هر آنچه مصنوعی/عملی/بدلی بود موجب ارزش یافتن هر آن چیزی شد که اصیل و طبیعی جلوه می‌نمود. آنچه در ادامه می‌آید از صفحات پزشکان زیبایی کشورمان برداشته شده است. از سر به سمت پایین می‌رویم: جراحی پیشانی بلند یا برآمده، بوتاکس پیشانی، کاشت مژه مصنوعی، انواع لنز، جراحی زیبایی پشت چشم، جراحی بینی، گونه گذاری، برداشتن/کاشتن خال صورت، بوتاکس لب، تزریق ژل لب، چاک‌دار کردن لب، تخلیه ژل و چربی لب، رفع خط خنده و خط اندوه کنار لب، ژل خط خنده، ایجاد چال یا فرورفتگی گونه، جراحی چانه بلند یا دراز، بلیچینگ یا سفید کردن دندان، جراحی شل شدن پوست صورت، جراحی چین‌وچروک گردن، پروتز و کاشت سینه، کوچک کردن سینه، لیپوساکشن(کوچک کردن شکم)، جراحی زیبایی پشت بازو، جراحی زیبایی ناف، لیفت(بالا کشیدن) باسن، جراحی زیبایی واژن، پروتز واژن، لاغر کردن و لیفت ران و ساق پا، جراحی زیبایی انگشتان پا.

هدف این نوشته کمک به درک جریانی بود که در سال‌های اخیر در کشورهای اروپایی در حال گسترش بوده است. درواقع آرایش ساده بخشی از یک جریان وسیع‌تر اجتماعی(طبیعی در مقابل مصنوعی) در این جوامع است. ولی واقعیت آن است که نمی‌توان تضمین کرد که این جریان، یعنی آرایش ساده و ملایم در این کشورها تبدیل به یک ارزش ماندگار اجتماعی شود. درهرصورت کمپانی‌های قدرتمند و ثروتمند بیکار نخواهند نشست. و البته تردید دیگری هم دارم: اینکه آرایش ساده و طبیعی جلوه کردن؛ خودش یک مد نباشد و فرداروزی با مدی جدید جایگزین نشود. صنعت مد صنعتی ریاکار است. صنعت مد صنعتی باهوش است. برای مثال زنان برای آنکه طبیعی جلوه کنند موهای جوگندمی‌شان را رنگ نمی‌کنند ولی صنعت مد تلاش می‌کند تا به‌تدریج همان موی جوگندمی را مد نماید تا رنگ مخصوص آن را در درجات مختلف تولید کند.

▪️نوشته: فردین علیخواه(جامعه‌شناس)
📝ارسال نظر به نویسنده مطلب:
@alikhahfardin
✅کانال نویسنده مطلب: @fardinalikhah

@v_social_problems_of_iran