صوتی: روزهای اخیر برخی کانالهای تلگرامی تعطیل کرده و به پیام‌رسانهای داخلی هجرت کردند، برخی هم برعکس پیام‌رسانهای داخلی رو تحریم ک

صوتی: https://t.me/Economics_and_Finance/407


در روزهای اخیر برخی کانالهای تلگرامی تعطیل کرده و به پیام‌رسانهای داخلی هجرت کردند، برخی هم برعکس پیام‌رسانهای داخلی رو تحریم کردند و گفتند بجز تلگرام در جایی نخواهند بود.

❓ چه کاری درسته؟ این سوال ذهن من رو هم بخودش مشغول کرده. هجرت یا تحریم؟ کدوم درسته؟ ۷ مولفه مهم برای اتخاذ این تصمیم به ذهنم میآد:


1️⃣ شنود توسط نهادهای داخل ایران:
حتما پستهای طنزی با این محتوا دیدید که اگر در پیام‌رسانهای داخلی پست بگذارید، بیشتر از دو تا تیک می خوره، چرا که محتوا توسط یک نهاد امنیتی هم خونده میشه. از منظر فنی (مهندسی شبکه‌های رایانه‌ای) این طنز یک اشکال داره. با توجه به plain text بودن پروتوکل ارتباطی اَپ تلگرام با سرورهاش (گروه‌ها، کانالها و حتی بیشتر صحبتهای خصوصی)، حقیقتش اینه که شنود تلگرام حتی اپسیلونی سخت‌تر از شنود سروش یا پیام‌رسانهای داخلی دیگه نیست. همه پیام‌رسانهای غیر رمز، از جمله تلگرام و سروش، به یک اندازه برای ISP شما، یا هرکس که به زیرساخت اینترنتی کشور دسترسی داشته باشه، قابل شنود هستند. (البته این حرف در مورد secret chat تلگرام، و همینطور واتساپ و سیگنال صدق نمی‌کنه.)

پس برای انتخاب بین تلگرام و پیام‌رسانهای داخلی، شنود اصلا ملاک نیست.

البته اینکه آیا شنود بده، یا برای امنیت کشور در یک ساختار حقوقی و غیرسیاسی اصلا لازمه، بحث خوبیه. منتها الان موضوع بحثمون نیست. چون دیدیم شنود ملاک انتخاب بین تلگرام و پیام‌رسانهای داخلی نیست، ازش بگذریم.


2️⃣ حجیم داده‌ها و مهندسی انتخابات:
این ریسک وجود داره که یک کشور متخاصم، با استفاده از سرورهای تلگرام، بخواد انتخابات بعدی ایران رو مهندسی کنه، همونطور که «کمبریج انلیتیکا» با فیس‌بوک کرد. منتها همین ریسک در مورد پیام رسانهای داخلی هم هست. یک حزب یا نهاد حکومتی یا نهاد غیردولتی، با دسترسی «ویژه» به سرورهای یک پیام‌رسان داخلی، می‌تونه بطور سیستماتیک اقدام به اثرگذاری انتخاباتی با پخش شایعه و دروغ، یا القا حس ترس و نگرانی بکنه. برای من مشخص نیست که از بین مهندسی انتخابات توسط کشور متخاصم خارجی، و مهندسی انتخابات توسط یک نهاد داخلی، بهتره یکی رو انتخاب کنیم. هر دو به یک اندازه بنظرم بد میان.

فضای پیش از انتخابات بایستی فضایی باز، صادقانه، و منطقی باشه. هر کس بخواد با دروغ پراکنی و شایعه این فضا رو تحت تاثیر قرار بده، ضرر زده؛ داخلی و خارجیش فرق نمی‌کنه.

البته باید در جهت اجتناب از مهندسی کردن انتخابات تدابیری اندیشید، اما عجالتا، این نگرانی ملاکی برای انتخاب بین تلگرام و پیام‌رسان داخلی به من نمی‌ده.


3️⃣ انحصارداشتن پیام‌رسان:
انحصار دادن به هر کس یا گروهی عواقب بدی داره. از طرف دیگه، ارزش یک شبکه اجتماعی به اینه که همه دوستان و آشنایان شما درش باشند. اصطلاحا، ارزش شبکه اجتماعی از network valueش میآد. به قول اقتصاددانها، شبکه‌های اجتماعی economy of scope هستند. هر چی شبکه اجتماعی بزرگتر، با ارزشتر!

خطر بلندمدت انحصار داشتن تلگرام باعث میشه آدم بخواهد تلگرام رو ترک کنه، اما شکسته شدن جامعه تلگرام بین چهار یا پنج پیام رسان داخلی، هر کدوم رو تبدیل می‌کنه به شبکه‌هایی کوچکتر و کم‌ارزشتر از تلگرام.

پس اگه تلگرام بمونیم، انحصاری می‌شه؛ اگه از تلگرام بریم،‌ ارزش شبکه‌های دیگه کمتر خواهد بود. یعنی این هم ملاک قاطعی برای تصمیم‌گیری بهمون نمی‌ده.


4️⃣ قابلیتها:
در حد نیازهایی که یک کانالی مثل «وقایع اقتصادیه» داره، کاستیهای پیام‌رسان‌های داخلی مستاصل کننده‌ست. بلحاظ فنی، همین حالا هم قابلیت و سرویس‌دهی پیام‌رسان‌های داخلی در سطحی بسیار پایینتر از تلگرامه.
حالا با اصرار بر حمایت از داخلی‌ها، باید نگران «پرایدیزه» شدن فضای مجازی هم باشیم.

از بعد فنی و نرم افزاری، متاسفانه، تلگرام برنده و پیام‌رسان‌های داخلی بازنده هستند. با توجه به ماهیت کاستیهاشون، رفع نقص بنظر آسون میآد و حقیقتا مایه تاسفه که در این زمینه اقدامی کافی نمی‌شه.

قسمت دوم ...
https://t.me/Economics_and_Finance/409