به نام خدا کافه اقتصاد تلاش میکند با زبان ساده و رویکرد تحلیلی به موضوعات اقتصادی ایران بپردازد و از قالبهای صرفا خبری و تکراری استفاده نکند. انتقاد و پیشنهاد: @AliBahador
📝نسبت حمایتگرایی منسوخ با اقتصاد مقاومتی
📝نسبت حمایتگرایی منسوخ با اقتصاد مقاومتی
✅ در سالیان اخیر موضوع اقتصاد مقاومتی اهمیت ویژهای پیدا کرده است اما نکتهٔ مهمی که این روزها دغدغهٔ کارشناسان و اقتصاددانان شده است تبیین نسبت اقتصاد مقاومتی با حمایتگراییهای منسوخ و جلوگیری از تکرار اشتباهات گذشته است. بر این مبنا در ادامه با استفاده از بیانات مقام معظم رهبری به این موضوع پرداخته میشود.
✅ بخشی از توصیفات رهبری در مورد چیستی اقتصاد مقاومتی (برگرفته از سایت ایشان)
1️⃣اقتصاد مقاومتی یک الگوی علمی متناسب با نیازهای اساسی کشور است که منحصر به کشور ما هم نیست یعنی بسیاری از کشورها با توجه به تکانههای اقتصادی طی 20-30 سال گذشته به فکر چنین کاری افتادند به بیان دیگر حرکت ما دغدغه بسیاری از کشورها است.
2️⃣اقتصاد مقاومتی درونزا به چه معناست؟
یعنی از دل ظرفیّتهای خود کشور ما و خود مردم ما میجوشد؛ رشد این نهال و این درخت، متّکی است به امکانات کشور خودمان.
3️⃣ آیا درونزایی اقتصاد مقاومتی همان درونگرایی اقتصاد است؟
نه، درونزا است، امّا برونگرا است؛ با اقتصادهای جهانی تعامل دارد، با اقتصادهای کشورهای دیگر با قدرت مواجه میشود. بنابراین درونزا است، امّا درونگرا نیست.
(اینها را که عرض میکنم، برای خاطر این است که در همین زمینهها الان قلمها و زبانها و مغزهای مغرض، مشغول کارند که [القا کنند] «بله، اینها میخواهند اقتصاد کشور را محدود کنند و در داخل محصور کنند»)
4️⃣ عدالت در اقتصاد مقاومتی چگونه تعریف میشود؟
عدالت در این برنامه به معنای تقسیم فقر نیست، بلکه به معنای تولید ثروت و ثروت ملّی را افزایش دادن است.
✅ از این نکات میتوان فهمید
1️⃣ (متناظر با بند ۱بخش قبل) اقتصاد مقاومتی یک حرف ذهنی نیست بلکه دارای الگویهای بینالمللی است لذا در طراحی و اجرای آن در کنار لحاظ کردن ویژگیهای اقتصاد ایران، باید ببینیم کشورهای مقاوم دنیا چه کردند؟ کاهش تعرفه یا افزایش آن، ادامه دادن سیاست جایگزینی واردات یا تغییر آن، حمایت بی قید و شرط از تولید داخل یا حمایت محدود و مشروط و ...
2️⃣ (متناظر با بند ۲و۳ بخش قبل) اقتصاد مقاومتی درونزا است اما درونگرا نیست بلکه برونگرا است و درونزا بودن به معنای محصور کردن اقتصاد (جمله داخل گیومه) نیست و باید ببینیم دنیا برای توسعه صادرات و برونگرایی چهکرده؟
3️⃣ (متناظر با بند ۴ بخش قبل) این اقتصاد دنبال توزیع فقر نیست بلکه برای اجرای اقتصاد مقاومتی باید دانست که راه تولید ثروت در نمونههای موفق دنیا و تجارب شکست و پیروزی چه بوده؟
✅به صورت کلی در دنیا اصل بر آزادی تجارت و مبادله و تخصصگرایی مبتنی بر مزیت نسبی و منطق اقتصادی است و مهم نیست که یک کشور چقدر یا چه چیز وارد میکند مهم این است که آن کشور در زنجیرهٔ تولید جهانی با تکیه بر مزیتهای خود چقدر ( یا چه سهمی از) ارزش افزوده را ایجاد و صادر میکند.اما در واقعیت ممکن ملاحظاتی اقتصادی و سیاسی موجب قائل شدن استثناهایی نیز بر این اصل شود.
1️⃣ برخی محصولات دارای ماهیت استراتژیک یا اهمیت برای امنیت غذایی یا امنیت ملی هستند و وابستگی به خارج در این موارد کشور را با چالشهای سیاسی و اجتماعی روبرو میکند.
2️⃣ دنیای واقع با نااطمینانی روبرو است و گاهی رانت ناشی از برخی کسب و کارها (خام فروشی مواد معدنی و نفت) موجب تکمحصولی شدن اقتصاد و آسیب پذیری یا فعال نشدن سایر ظرفیتهای اقتصاد شود.
3️⃣ گاهی برخی ظرفیتسازیها برای تولید نیازمند حمایتهای اولیه یا در اصطلاح برخی استراتژیهای توسعه صنعتی در مدتی محدود هستند. (مطابق با ادبیات یادگیری هنگام انجام در علم اقتصاد)
4️⃣ گاهی ساختارها و قوانین برای آزادسازیهای تجاری آماده نیست و بایستی به صورت تدریجی آزادسازیهای تجاری انجام شود.
✅ نباید فراموش کرد تجربهٔ تلخ سیاستهای جایگزینی واردات، فسادهای بخش دولتی، حمایتگرایی از صنایع نوزاد (مثلا خودروسازان داخلی که بعد از قریب به ۴۰ سال هنوز نوزاد ماندهاند!) دنیا را برآن داشته است که با اکراه به استثناهای گفته شده نگریسته شود و هیچ چک سفید امضا و حمایت بدون محدودیت زمانی یا سایر قیود در اختیار صنایع غیر بهرهور قرار نگیرد که در این صورت هم ساختارهای حکمرانی موثر، شفاف و پاسخگو در بخش عمومی ضامن عدم انحراف این حمایتها است.
📝کلام آخر
✅ کشورمان ایران در دهههای گذشته پاداشهای قابل توجهی را تحت عنوان حمایت از تولید ملی به برخی تولیدکنندگان بیکیفیت داده است و از بیانیههایی که تاکنون صادر شده است به خوبی مشخص است بار دیگر این افراد میخواهند اقتصاد مقاومتی را به حمایتگرایی منسوخ تبدیل کنند. این تکلیف شرعی و اخلاقی کارشناسان دغدغهمند است که جلوی این انحراف را بگیرند.https://telegram.me/Economics_Cafe