نخستین کانال تخصصی روابط بینالملل - معرفی کتاب و مقاله - اطلاعرسانی برنامههای تخصصی و همایشها - تحلیل و تفسیر آخرین تحولات منطقهای و جهانی - ارائهی تحلیلهای مرتبط با تحولات روز مطالب مندرج، تنها «بازتاب» اخبار است نه نظر گردانندگان کانال.
گفت‌وگوبا علی ماجدی سفیر ایران در آلمان درباره لزوم پیوستن به گروه ویژه مالی (FATF). مریم سالاری
گفت‌وگوبا علی ماجدی سفیر ایران در آلمان درباره لزوم پیوستن به گروه ویژه مالی (FATF)
ایران و «اف‌ای‌تی‌اف»، دوراهی انزوا یا حضور فعال
مریم سالاری
موضوع عضویت ایران در یک سازمان بین دولتی تحت عنوان «اف‌ای‌تی‌اف» (Financial Action Task Force) و نتایجی که پیروی از قوانین و مقررات ناشی از عضویت در این کارگروه، برای کشور به دنبال دارد، هفته‌هاست به محل جدل و تنش در محافل سیاسی کشور تبدیل شده است. کارگروه ویژه اقدام مالی در سال 1989 به ابتکار کشورهای عضو گروه «جی 7» تشکیل شد تا درباره وضعیت قوانین مبارزه با پولشویی در بازارهای مختلف مالی در سرتاسر جهان بررسی‌هایی داشته باشد. این در حالی بود که در سال 2009 برای اولین بار، نام ایران وارد لیست سیاه پیشنهادهای سرمایه‌گذاری FATF شد و سال‌ها بعد نیز تحت تأثیر تنش‌هایی که به واسطه پرونده هسته‌ای به وجود آمد، در کنار کره شمالی، در جایگاهی حتی بدتر از «لیست سیاه» و در فهرست کشورهایی قرار گرفت که توصیه می‌شد علیه آنها «اقدامات مقابله‌ای» انجام شود. دولت یازدهم بعد از دستیابی به برجام برای خارج کردن نام ایران از این لیست سیاه، لایحه‌ای را تحت عنوان مبارزه با تأمین مالی تروریسم به مجلس فرستاد که به تصویب رسید. گامی که باعث شد «FATF» نام ایران را به مدت یک سال از لیست سیاه خود خارج کرده و خروج نهایی آن را منوط به عضویت کامل و پذیرفتن همه قوانین و مقررات حاکم بر این سازمان جهانی کند. روندی که لازمه آن محدود شدن فعل و انفعالات مالی دولت با برخی نهادها است که در لیست تحریم‌های غیر هسته‌ای قرار دارند. مخالفان دولت این امر را به «خودتحریمی» بانک‌های داخلی تعبیر کردند و آن را مغایر اهداف و منافع ملی کشور دانستند. با علی ماجدی، سفیر کشورمان در آلمان در بحبوحه بحث و جدال‌های داخلی درباره عضویت ایران در این تشکل جهانی دیدار کردیم. امری که باعث شد تا محور اصلی گفت‌وگوی ما با او که همزمان با سفر معاون صدراعظم آلمان به کشورمان، میهمان روزنامه ایران شده بود، به این موضوع اختصاص یابد. ماجدی که نمایندگی ایران را در یکی از مهم‌ترین شرکای اقتصادی کشور عهده‌دار است و خود پیش از این مناصب مهمی در حوزه‌های اقتصادی کشور داشته است ، در این مصاحبه از اهمیت حضور فعال ایران در نظام پولی جهان سخن گفت و تأکید کرد که ایجاد محدودیت برای بخش محدودی از نهادهای ایرانی نباید مانع از محرومیت ایران در چرخه مالی دنیا شود. مشروح این گفت وگو در ادامه از نظر می‌گذرد.
موضوع پیوستن ایران به «اف‌ای‌تی‌اف» یا گروه ویژه مالی یکی از موضوعاتی بوده است که بعد از برجام به محل تنش میان موافقان و مخالفان دولت تبدیل شده است. برای شروع بحث درباره اهمیت این گروه و دلایل لزوم پیوستن ایران به این تشکل بین‌المللی توضیح دهید.
ماهیت این کارگروه ویژه، جلوگیری از پولشویی در دنیا و به وجود آوردن مانع برای تغذیه مالی تروریست‌ها از سوی برخی کشورهاست. در این سازمان این موضوع بررسی می‌شود که دریافت کنندگان و پرداخت‌کنندگان پول چه کسانی هستند. مقررات این گروه برای تمامی بانک‌هاست و ویژه یک کشور نیست و در نتیجه سختی‌های آن هم مختص یک کشور نیست. در مذاکراتی که با برخی از بانک‌های آلمانی داشتم، آنها معتقد بودند که نقل و انتقال مالی تحت نظر این گروه با ارائه اطلاعات زیاد و دشواری‌هایی همراه است اما مجبور به پیروی از قوانین آن هستند. وجود این دشواری‌ها به آن معنا نیست که کشوری بتواند از عضویت در آن سر باز بزند.
شما در اهمیت پیوستن ایران به این کارگروه به دو نکته اشاره داشتید؛ یکی اینکه لازمه بهره‌مندی از نظام بانکی جهانی، پیوستن به این پیمان است و دوم اینکه برخلاف آنچه برخی منتقدان می‌گویند، تله و دام برای ایران محسوب نمی‌شود و قواعدی دارد که برای کشورهایی که می‌خواهند به آن بپیوندند، الزامی است؛ آیا این برداشت من درست است؟
بله اگر کشوری بخواهد در شبکه بین‌المللی فعالیت داشته باشد، عضویت در آن نه تنها تسهیل کننده مراودات بانکی جهانی برای آن کشور عضو است بلکه بتدریج الزامی می‌شود. شاید برخی بانک‌هایی که حضور فعالی در عرصه بین‌المللی مالی ندارند یعنی مؤسسات مالی کوچکی هستند که در سطح محلی فعالیت می‌کنند، لزومی برای پیوستن به این پیمان نداشته باشند اما بانکی که بخواهد در سطح بین‌المللی و شبکه جهانی کار کند یعنی صرفاً فعالیت داخلی نداشته باشد و درصدد گشودن «ال‌سی» باشد یا بخواهد اعتبار اسنادی را بپذیرد، وارد این شبکه جهانی می‌شود و به محض ورود باید قوانین و مقررات حاکم بر این شبکه جهانی را بپذیرد.
خب یکی از مشکلات کشور در دوره تحریم‌ها قطع خطوط ارتباطی بانک‌های داخلی با خارج بود که مشکلات زیادی را به وجود آورد اگر احیاناً به «اف‌ای‌تی‌اف» نپیوندیم چه مشکلاتی در تعامل با نظام بانکی بین‌المللی خواهیم داشت؟
قطعاً دچار مشکل خواهیم شد. موانع جدی در مسیر نقل و ان