✍🏻 درس‌های جنگ؛ ۱۵ سال بعد … (بخش ۱).. خاویر.. برگردان: آنا یوسفیان _ فراتاب

✍🏻 درس های جنگ #عراق؛ 15 سال بعد... (بخش 1)

خاویر #سولانا

برگردان: آنا یوسفیان _ فراتاب

بعثی زدایی همچنین منجر به از هم پاشی ارتش #عراق شد. هزاران نظامی ناگهان از درآمد و موقعیت اجتماعی محروم شدند و امید تازه ای در نخستین قیام سلفی گری سنی به رهبری #القاعده در #عراق که بعدها به دولت اسلامی تبدیل شد، یافتند. شورشیان نه تنها با اشغال آمریکا مقابله کردند، که همچنین با ذی نفعان اشغال عراق توسط آمریکا که به طور عمده شیعیان بودند نیز به مبارزه برخاستند.

برخی از بعثی های سابق از مراکز دستگیری آمریکایی که مملو از رفتارهای توهین آمیز بود، سردر آوردند. زمانی که در مراکزی چون کمپ بوکا در جنوب شرقی عراق بعثی ها و سلفی ها با هم ترکیب شدند در واقع، تجربه نظامی آنها با افراطی گری ایدئولوژیک سلفی ها ترکیب شد. پیش از اعلام خلافت توسط داعش در سال 2014 تقریبا هفده نفر از بیست و پنج فرمانده اصلی از جمله رهبر گروه، ابوبکر البغدادی بین سالهای 2004 تا 2011 در مراکز دستگیری آمریکایی حبس بودند.

در عین حال، فرقه گرایی در دولت عراق به رهبری شیعیان، سبب ویرانی شد. در سال 2010 نخست وزیر وقت نوری المالکی مجددا انتخاب شد. با این وجود، ائتلاف دولت قانون کرسی های کمتری نسبت به جنبش ملی عراق به رهبری عیاد علوی از آن خود کرد. دولت باراک اوباما در آن زمان می توانست تاثیر به سزایی در یاری رساندن به علوی برای تشکیل دولت ایفا کند. بالعکس از ماندن مالکی در قدرت که انتخاب اول ایران نیز بود، حمایت کرد. سیاست های مالکی تا حد زیادی شخصی و حامی پرور و قطبی ساز شدند و نیز باعث تقویت جهادگرایی سلفی که در برابر ضربه های متعدد پیش از انتخابات 2010 دوام آورده بود، شد.

امتناع دولت اوباما در طرفداری از علوی منجر به خروج زودهنگام از عراق در اواخر سال 2011 شد. این دو اتفاق راه را برای شورش جهادی و سرایت آن به سوریه هموار کردند. کمتر از سه سال بعد آمریکا ناچار به بازگشت به عراق شد و بلافاصله پس از آن پای مداخله اش به سوریه نیز باز شد.

در حال حاضر پس از عملیات جنگی طولانی و سخت، داعش بیشتر قلمروهایی که تصرف کرده بود را از دست داده است. آنچه پانزده سال گذشته به ما نشان می دهد این است که عملکرد ما رضایت بخش نبوده است . محروم کردن داعش از قلمروهایش ایدئولوژی تضمین کننده دوام و بقای آن را نابود نمی کند، در واقع ممکن است حتی به افراطی تر شدن آن بینجامد.

امید است که انتخابات عمومی عراق در ماه می دولتی متعهد به حکومت از طریق اجماع، حفظ ثبات و دفاع از نهاد های کشور را به وجود بیاورد. علاوه بر این دولت بعدی باید بتواند به کردهایی که رویای استقلال دارند نیز رسیدگی کند و راه حل رضایت بخشی برای ادغام آنها در روند سیاسی بیابد.

برای ایالات متحده یکی از مهم ترین درس های پانزده سال گذشته این است که مداخله نظامی با هدف تغییر رژیم به ویژه در نبود یک برنامه معقول برای آنچه پس از آن اتفاق می افتد تنها به یک فاجعه ختم می شود. جنگ عراق نشان داد که رها کردن یک جانبه کانالهای دیپلماتیک هزینه گزافی در پی دارد.

می توان امیدوار بود که دولت #ترامپ – به خصوص وزیر امور خارجه جدید آن – مایک #پمپئو اکنون که تنش با #ایران اوج گرفته است به درس های مذکور توجه نشان دهد. نفوذ منطقه ای رو به افزایش ایران، تا حد زیادی ناشی از اشتباه آمریکا در عراق با اتخاذ دیپلماسی واگذاری است. روندی مشابه از سوی آمریکا در قبال ایران میتواند به نسل دیگری از غوغا و آشفتگی در #خاورمیانه دامن بزند.

🔗 https://www.project-syndicate.org/commentary/united-states-iraq-war-lessons-by-javier-solana-2018-03