«شبح ایدئولوژی به سان واقعیت». ✍ رضا مجد. مقدمه

"شبح ایدئولوژی به سان واقعیت"
✍ رضا مجد
مقدمه

رسالت کانال کژ نگریستن نقد بی امان ایدئولوژی است، آنهم در تمام وجوهات آن، از وجه سیاسی گرفته تا دینی و اجتماعی و سیاسی و اقتصادی و فرهنگی. به نظر من نقد بی رحمانه ی ایدئولوژی نه تنها رسالت کانال ماست،بلکه رسالت هر انسان روشنفکر و اندیشمند و آزاده و دغدغه مند و عدالت جویی است که آزادی را تقدیس کرده و ارج می نهد. در پست های قبلی چند مواجهه ی نیمه کاره و ناتمام با مفهوم ایدئولوژی داشتم، ولی پیچیده گی و نامرئی بودن و خصلت شبح گونه گی آن، باعث می شود به سادگی نتوان پرونده ی آن را بسته و به کناری نهاد، بخصوص که این، تنها چالش ما نیست، بلکه جدال و نقد ایدئولوژی در این عصر یکی از اولویت های مبارزه در جبهه ی تفکر انتقادی به طور عام و تفکر چپ به طور خاص می باشد. یکی از دوستان ارجمند من که عضو کانال نیز می باشد، در پی وی پرسشی بجا و اساسی پرسید به این مضمون که؛ آیا می توان از ایدئولوژی فراتر رفته و آن را پشت سر نهاد؟ یا به بیان دیگر در این وضعیت پسامدرن و جهانی سرمایه سالار و نئولیبرال، که ایدئولوژی ها به سان سرطان، حتی تا اعماق ساحت خصوصی افراد نیز رخنه کرده اند، طوری که هیچ نقطه و ساحتی از دست اندازی آنها در امان نمانده، می توان بیرون از ایدئولوژی را متصور شد یا به آن اندیشید؟
این سوال بسیار سوال بجا و عمیق و به موقعی است که نه تنها سوال دوست گرامی ماست بلکه سوال خود من و پروسه ی تمام متفکران جدی ای مثل بدیو و ژیژک و رانسیر و لاکلائو و امثالهم نیز می باشد. خود من بیشتر سعیم بر این است که با اتکا به نظریات جسورانه و مبتکرانه ی اسلاوی ژیژک و ژاک لاکان و نیز ارنستو لاکلائو و شانتال موفه، به این سوال پاسخی درخور بیابم. ولی قبل از پرداختن به پرسش باید خود مفهوم "ایدئولوژی" را از منظرهای متفاوت و گاها متناقض شرح و بسط داد و بعد به شکل انتقادی شروع به پروبلماتیک کردن این مفهوم و نقد رادیکال آن شد. پس ابتدائا به دلالت های مفهومی و دامنه و شمول و گستره ی عظیم آن می پردازیم تا بعد شروع به تبیین راه ها و شیوه های برون رفت از گستره ی ایدئولوژی یا نحوه و چگونگی قوام و ظهور سوژه ی آزاد و رها از ایدئولوژی را توضیح دهیم. لطفا دوستداران این مقوله، قبل از مطالعه ی این متون جدید، به مطالعه ی متون قبلی ای که در رابطه با ایدئولوژی نگاشته شده بود بپردازند، تا در مواجهه با مفاهیم جدید دچار مشکل و بدفهمی نشوند. امروز سعی می کنیم به کمک نظریات روانکاوانه ی لاکان و به پشتوانه ی مفاهیم ژیژکی، ایدئولوژی را در یک گستره ی معنایی عظیم تشریح کنیم


@Kajhnegaristan