فیلسوف آمریکایی فرانسیس فوکویاما در درآمد فصل اول کتاب «پایان انسان» به دو رمان معروف اشاره میکند، «۱۹۸۴» نوشته‌ی جورج ارول و «دنی

فیلسوف آمریکایی فرانسیس فوکویاما در درآمد فصل اول کتاب "پایان انسان" به دو رمان معروف اشاره میکند، "1984 "نوشته ي جورج ارول و" دنیاي قشنگ نو" از آلدوس هاکسلی. از نظر فوکویاما تحولات علمی پیشبینی شده در این دو رمان تا حد ترسناکی به حقیقت پیوسته اند. اما او همزمان یادآور میشود که پیشبینیهاي سیاسی جورج اورول در رمان 1984 درست از آب درنیامده اند.
به نظر فوکویاما، تکنولوژي مدرن بیش از آنکه به سلاحی در دست برادر بزرگ – سلطه − به منظور کنترل مردم بدل شود، به سلاحی در دست مردم براي نظارت بر برادر بزرگ تبدیل شده است.
در رمان اورول، سلطه از طریق دستگاهی به نام تلاسکرین میتواند به گونه اي همیشگی ما را تحت نظر بگیرد، نظاره مان کند، برایمان هشدار و پیام بفرستد و یادآور شود که میبیند: کنترل و هشدار مداوم.
دیدگاه فوکویاما قدري از حقیقت در خود دارد، چون بدیهی است که اگرچه تکنولوژي مدرن
قدرتی عظیم به برادربزرگ بخشیده است، اما در مقابل انبوهی امکان و سلاح ناشناخته در دست مردم نیز قرار داده است. توانایی سیستم براي نظارت افزایش یافته، اما در مقابل امکان بیشتري براي نظارت متقابل مردم بر سیستم نیز ایجاد شده است.
پس از انتشار اسناد ویکیلیکس، مسئله ي نسبت تکنولوژي و انقلاب در فضاي فکري غرب دوباره به میان کشیده شد. عده ي زیادي از متفکران بر این نظراند که صرف آشکارساختن حقیقت ضرورتآً حامل دلالتی انقلابی نیست اگر نیروهایی اجتماعی براي تحقق و به کارگیري این حقایق در حوزه ي عمل موجود نباشند.
بر همین مبنا، حتی فیلسوف بزرگی چون ژیژك، که میتوان او را بزرگترین مدافع ایده ي انقلاب در فلسفه ي معاصر دانست، در یکی از نوشته هایش در "لندن رویو بوکس"، ضمن اذعان به اهمیت اسناد ویکیلیکس، ارزش رهایی بخش چندانی در این اسناد نمیبیند. ژیژك مینویسد: "اشتباه است فکر کنیم انگار آشکارساختن این همه اسرار رستگارمان میکند. حقیقت رستگارمان میکند، اما نه اینگونه حقایق". البته دغدغه ي ژیژك که واقعی نیز هست، این است که سیستم چگونه دوباره این ایده را از نو به خدمت میگیرد؛ یا چنان که خود او میگوید، در بازار به مقدار فراوانی مادهي خام، کتاب و اسناد ضدسرمایه داري موجود است و مسئله این نیست که نمیدانیم سرمایه داري یا برادربزرگها چگونه رفتار میکنند، بلکه مسئله این است که بعداً با این دانش چه کنیم.
متن کامل مقاله را در پی دی اف زیر مطالعه بکنید 👇
@Kajhnegaristan