‍ عوامل سقوط ساسانیان، و اشتباهات سیاسی خسروپرویز: نبرد‌های ۲۷ ساله خسروپرویز با رومی‌ها

‍ عوامل سقوط ساسانیان ، و اشتباهات سیاسی خسروپرویز: نبرد های ۲۷ ساله خسروپرویز با رومی ها

🌎 @history_1

در سال ۶۰۲ میلادی ، فردی به نام که ادعا میکرد یکی از فرزندان است ، خود را به ایران رسانید و به خسروپرویز آگاهی داد که مردم روم ، نخست پنج برادرش را در جلو چشمان پدر و سپس خود او را کشته و فرد بد پیشینه ای به نام فوکاس را به امپراتوری آن کشور برگزیده اند. خسروپرویز به بهانه انتقام از کشته شدن دوستش ، موریکوس به ارمستان غربی لشکرکشی کرد و در سال ۶۰۹ میلادی ، " اودسا " و در سال ۶۱۴ میلادی آنتاکیه و در همان سال اورشلیم پس از ۱۸ روز محاصره به دست بزرگترین ژنرال خسروپرویز " شهربراز " گشوده شد. سرزمین مصر و شهر ثرومند اسکندریه و صراهای شمالی آفریقا نیز توسط ارتش ساسانی به قلمرو ایرانیان اضافه شد. تصخیر مصر در این زمان برای ایرانیان اهمیت بسیاری داشت ، زیرا پس از ۹۰۰ سال مجدد این کشور ضمیمه قلمرو ایران شد. در حالیکه خسروپرویز نبرد های یاد شده را برای یاری رسانی به هم پیمان کشته شده اش ، امپراتور روم و خانواده اش انجام داد ، ولی این پیروزی ها سبب غرور های فریبگرایانه ای برای او شد ، و هر دو امپراتوری ایران و روم را ناتوان کرد ، و بنا به نوشته روانشاد ابراهیم پور داوود: " این جنگ های بدفرجام به زیان تمدن بشر و به سود توحش تمام شد. " نبرد بین دو امپراتوری روم و ایران ، هر دو کشور را خسته و فرسوده کرد ، و سبب شد که تازی ها از کمینگاه نورسته اسلام سر به در آورند و به سرزمین ها و ثروت هایی دست یابند که در رویا نیز برایشان قابل تصور نبود. در این نبرد های ۲۷ ساله ، ایرانی ها و رومی ها نمیدانستند که آنچه را که از یکدیگر میکاهند ، در واقع سرمایه های پر بهایی است که به یکدیگر دهش میدهند. بدین سبب دیری نپایید که تازی ها پس از این جنگ ها ، به راحتی به ایران و ایالت های روم شرقی در آسیا(فلسطین ، بین النهرین و مصر) دست یابند. در نبرد هایی خسرو پرویز با هرکول(هراکلیوس یا هرقل) انجام داد ، مرتکب اشتباهات دیگری شد که سرنوشت این نبرد ها را تغییر داد و هراکلیوس را که در حال گریز از قسطنطنیه بود ، به پیروزی رسانید. پس از اینکه اسکندریه(بنا به روایتی بیت المقدس) به دست ایرانی ها افتاد ، آنها به صلیبی که گفته میشد به عیسی مسیح به وسیله آن اعدام شده است ، دست یافتند و آنرا برای خسروپرویز به ایران فرستادند ، این اقدام سبب شد که دنیای مسیحیت آن روز نسبت به اقدام خسروپرویز خشمگین و ناآرام شود. اگرچه ایرانی ها در پیروزی های خود بر رومی ها به ثروت های عظیمی رسیده بودند ولی برای رومی های مسیحی ، صلیب عیسی مسیح به مراتب مهمتر از آنهمه ثروت های بیکران بود. به همین خاطر به هنگامی که هراکلیوس از برابر ایرانی ها در حال گریز بود ، رومی ها او را از این کار بازداشته و به کلیسای " ایاصوفیه " بردند و سوگندش دادند تا از ترک پایتخت خودداری کند. هراکلیوس به خواست رومی ها تن در داد و بر آن شد تا به هر بهایی که شده است ، در برابر ایرانی ها مقاومت کند. در بهار سال ۶۲۲ میلادی ـ درست همان سالی که محمد بن عبدالله پیامبر نوظهور از مکه به مدینه حجرت کرد ـ هراکلیوس به ارمستان حمله برد. ارمنی ها که خود مسیحی بودند به پشتیبانی از هراکلیوس برآمدند و بر ضد ایرانیان وارد عمل شدند. هراکلیوس سپس مراغه کنونی در آذربایجان را مورد تاخت و تاز قرار داد و وارد شده و سپس اشیای غیمتی آنرا غارت کرد و آتشکده را نیز ویران نمود. ویران شدن آتشکده آذرگشنسب از افتاد درفش کاویانی به دست تازی ها در نبرد #قادسیه اثر تاریخی اش کمتر نبوده است. خسروپرویز بار دیگر در شهر نینوا از هراکلیوس شکست خورد و به سمت تیسفون فرار کرد. خسروپرویز که پس از این شکست ها حیثیت خود را از دست داده بود ، دچار افسردگی شد و به کشتن و زندانی کردن فرماندهانی که پیروزی هایش را مدیون آنها بود ، دست زد.

🌎 @history_1

از بادیه نشینی تا امپراتوری. مسعود انصاری