📚 داستاننویسان و دوستداران داستان 📢ماتیکانداستان را به شیفتگان فرهنگِ ایرانزمین معرفی کنید 📢📢محتوای مطالب، نظر نویسندگان آن است و ممکن است با دیدگاه گردانندگان ماتیکانداستان همسو نباشد. ارتباط با مدیر کانال @vahidhosseiniirani
📢داستان دانش بنیاد و اقتصاد
📢داستان دانش بنیاد و اقتصاد
@matikandastan
ایرج فاضل بخششی: داستان دانش‌بنیاد، داستانی است که دران دستاوردهای گوناگون علمی و یا رخدادهای اجتماعی نوین که به دنبال زنجیره فعلی توسعه علم به دست می‌آیند ویل رخ می‌دهند، به‌گونه‌ای در داستان به کار گرفته‌شده باشند که بدون معرفی این نوآوری رخدادهای اجتماعی، امکان شکل‌گیری رویدادهای داستان وجود نداشته باشد.
بسیاری از پژوهشگران ادبی براین باور هستند که ادبیات دانش‌بنیان دستاورد دو قرن اخیر و پیشرفت روزافزون علم در جهان غرب است ولی من برای کشور خودمان این باور را ندارم شاید سادهترین و بارزترین دلیل برای رد این نگره، داستان پرواز جمشید شاه به آسمان و یا نوشدارو برای سهراب در ادبیات کهن این سرزمین باشد که به‌خوبی نشان می‌دهد در بازه‌ای از زمان مردم این سرزمین دانش و خواسته خود را در هم می‌آمیختند و داستان‌های دانش‌بنیاد دوران خود را خلق می‌کردند. داستان پرواز جمشید راه‌حل‌های برای مقابله با مشکلات پرواز یک انسان را با توجه به دانش روز جامعه پیشنهاد کرده، که این همان شاکله داستان دانش‌بنیان است.
با کاهش زمان مطالعه و کتاب‌خوانی خارج از متون درسی، که بخشی از آن به سبب ساختار آموزش‌وپرورش کشور است عادت پسندیده کتاب‌خوانی در میان کودکان و جوانان کمتر شکل‌گرفته است به دنبال این مشکل، بخش اندکی از بازه جامعه هدف این‌گونه ادبی که سنین جوانانی تا میان‌سالی را دربر می گیرد به دنبال مطالعه ادبیات داستانی به‌ویژه ادبیات دانش‌بنیان هستند همین تعداد کم نیز از داشتن داستان‌های دانش‌بنیاد ملی برخوردار نیستند و باید به کتاب‌های ترجمه‌شده خارجی مراجعه کنند.
از سوی دیگر یکی از توانایی هایی بالقوه در کشور نیروی فراوان جوان و تحصیلکرده است این نبرو بدون توسعه ذهن خلاق بدون تردید نمی توانند نقش مهمی در توسعه اقتصادی و صنعتی کشور به عهده بگیرند.
باید توجه داشته باشیم جامعه ای می تواند برنامه پویای توسعه فناوری و دانش را به‌صورت فراگیر داشته باشد که پیش‌بینی از آینده فناوری و نیازهای فنی و اجتماعی خود را در ذهن مردم شکل دهد سپس افراد یا ترجمان‌های جامعه به این ایده‌ها یا نگرهها، با کمک پژوهشهای هدف‌دار دست یابند. بنابراین می‌توان انتظار داشت که فناوری در یک جامعه بدون تصور از آینده، همواره یک فناوری دنباله‌رو باشد که همیشه دستاوردهایش از دیگر کشورهای صاحب‌فکر عقب‌مانده‌تر باقی بماند.
نکته دیگری که در ادبیات دانش بنیاد نهفته بوده و امروزه برای کشور ما مهم‌تر است یاری این ژانر ادبی به شکل‌گیری توانایی تخیل کاربردی و آموزش غیرمستقیم زنجیره تحلیل داده‌ها برای خوانندگان این سبک ادبی است این توانایی‌ها نه‌تنها برای اختراع و ساخت مفید خواهد بود بلکه می‌توانند توانمندی بالقوه افراد برای تحلیل مناسب را تبدیل به یک توانمندی کاربردی برای زندگی روزمره کنند.
در کشور ما، در یک‌صد سال اخیر تنها چند کتاب داستان دانش‌بنیاد چاپ‌شده است درحالی‌که حمایت معنوی و مالی از ادبیات دانش‌بنیان در غرب تبدیل به یک سازوکار مشخص و کارآمد شده است هرسال چندین فیلم سینمایی و پویانمایی بر پایه داستان‌های دانش‌بنیاد ساخته میشوند که بعضی از این آثار در سطح جهانی موفق شده و در کشور ما نیز در میان مردم جایگاه خود را می‌یابند. در برخی از کشورها گاهی نویسندگان این ژانر ادبی در مراکز دانشگاهی، علمی و پژوهشی استخدام میشوند تا ایده‌ها و نگره های آنها نیز به کار گرفته میشوند.
پس با نگاهی به چرخه اقتصادی ادبیات داستانی می‌توان گمانه زد که اهمیت داستان‌های دانش‌بنیاد و جایگاه آن در دنیای امروز و برای مردم دنیا چگونه است و در کشور ما چگونه از این فرصت بهره برداری نمی شود.
همان‌گونه که در توسعه صنعتی، زیرساخت‌هایی همچون جاده، راه‌آهن، آب و برق موردنیاز و الزامی است و دولت در راستای سیاستهای توسعه صنعتی از منابع مالی ملی برای سرمایه‌گذاری در بنای این زیرساختها-که بازده اقتصادی مناسبی ندارند- استفاده میکند. در بخش فرهنگ و اقتصاد وابسته به آن نیز، ادبیات داستانی یک زیرساخت مهم به حساب میآید و بایسته است به این تولید ادبی و تولید کنندگان اصلی آن نیز در برنامه ریزی کشور توجه بیشتری شود و نگاه توسعه ای و فرصت سازی به این بخش داشته باشد. (منبع: تارنمای بورسک)
@matikandastan