📚 داستاننویسان و دوستداران داستان 📢ماتیکانداستان را به شیفتگان فرهنگِ ایرانزمین معرفی کنید 📢📢محتوای مطالب، نظر نویسندگان آن است و ممکن است با دیدگاه گردانندگان ماتیکانداستان همسو نباشد. ارتباط با مدیر کانال @vahidhosseiniirani
ﻓﻀﺎﺳﺎﺯﯼ (ﻓﻀﺎ ﻭ ﺭﻧﮓ) در داستان.. ﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﺒﺤﺚ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﺻﺤﻨﻪ ﻭ ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﺳﺎﺯﯼ ﻣﯽﭘﺮﺩﺍﺯﯾﻢ
ﻓﻀﺎﺳﺎﺯﯼ (ﻓﻀﺎ ﻭ ﺭﻧﮓ) در داستان
ﺍﺻﻮﻻً ﻓﻀﺎﺳﺎﺯﯼ ﺩﺭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻧﻮﯾﺴﯽ ﻣﺮﺯ ﻭﺍﺿﺢ ﻭ ﻣﺸﺨﺼﯽ ﻧﺪﺍﺭﺩ؛ ﻋﻠﺖ ﺍﺻﻠﯽﺍﺵ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﮏ ﺗﮏ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﺧﺖ ﻓﻀﺎ ﻭ ﺭﻧﮓ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺩﺧﯿﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﺒﺤﺚ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﺻﺤﻨﻪ ﻭ ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﺳﺎﺯﯼ ﻣﯽﭘﺮﺩﺍﺯﯾﻢ.
ﻓﻀﺎ ﻭ ﺭﻧﮓ ﺍﺳﺘﻌﺎﺭﻩﯼ ﻭﺳﯿﻌﯽ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﯼ ﮐﻞ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻭ ﺣﺎﻝ ﻭ ﻫﻮﺍﯼ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﮐﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺩﯾﮕﺮ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﭼﻮﻥ ﭘﯿﺮﻧﮓ، ﺻﺤﻨﻪ، ﺷﺨﺼﯿﺖ، ﺳﺒﮏ، ﻧﻤﺎﺩ ﻭ ﺿﺮﺑﺎﻫﻨﮓ ﺍﺛﺮ ﺍﺳﺖ، ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻧﻈﺮ ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﻓﻀﺎ ﻭ ﺭﻧﮓ ﻧﺘﯿﺠﻪﺍﯼ ﺍﺯ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺩﯾﮕﺮ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻪ ﻋﻨﺼﺮﯼ ﻣﺴﺘﻘﻞ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﯾﻦ، ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺻﺤﻨﻪ ﺑﻪ ﻧﺪﺭﺕ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻋﻨﺼﺮ ﺑﻨﯿﺎﺩﯼ ﻓﻀﺎ ﻭ ﺭﻧﮓ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﺁﯾﺪ.
ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻓﻀﺎ ﺩﺭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺭﻭﺡ ﻣﺴﻠﻂ ﻭ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺍﺷﺎﺭﺕ ﺩﺍﺭﺩ. ﺩﺭ ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻟﺤﻦ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪﺍﯼ ﺁﮔﺎﻫﺎﻧﻪ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺗﻠﻘﯽ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻭ ﺭﻭﯾﺪﺍﺩﻫﺎﯼ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻧﺤﻮﺓ ﮔﻮﯾﺶ ﺭﻭﺍﯾﺖ ﻧﻤﻮﺩ ﭘﯿﺪﺍ ﻣﯽﮐﻨﺪ، ﻓﻀﺎ ﺳﺎﯾﻪﺍﯼ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻋﻨﺎﺻﺮﺵ ﺑﺮ ﺫﻫﻦ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﻣﯽﺍﻓﮑﻨﺪ. ﺍﯾﻦ ﺳﺎﯾﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﻓﺖ ﻭ ﺟﻮﻫﺮﻩ، ﯾﮑﺪﺳﺖ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺳﺎﯾﺮ ﮐﻨﺶﻫﺎﯼ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﻧﺴﺒﺘﯽ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﻓﻀﺎ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﻓﻀﺎﯼ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺗﺒﻊ ﺩﺭﻭﻧﻤﺎﯾﻪ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺳﺮﺩ ﻭﺑﯽﺭﻭﺡ، ﭘﺮﺍﻣﯿﺪ ﻭ ﯾﺎ ﺍﺿﻄﺮﺍﺏﺁﻭﺭ ﺑﺎﺷﺪ. ﻣﺜﻼً ﻓﻀﺎﯼ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﻭﺍﺟﺪ ﺧﺸﻮﻧﺘﯽ ﺩﺭﻭﻧﯽ ﻭ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ – ﻓﻀﺎﯼ ﻣﺴﻠﻂ ﺑﺮ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﮐﻮﺗﺎﻩ «ﺗﭙﻪﻫﺎﯾﯽ ﻣﺜﻞ ﻓﯿﻞﻫﺎﯼ ﺳﻔﯿﺪ» ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﻤﯿﻨﮓﻭﯼ- ﯾﺎ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﮋﯾﮏ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺣﺴﺮﺕ ﺑﺮ ﻋﺸﻘﯽ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺭﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ – «ﻋﻤﻮ ﻭﯾﮕﯿﻠﯽ ﺩﺭ ﮐﺎﻧﮑﺘﯿﮑﺖ»، ﺍﺛﺮ ﺳﺎﻟﯿﻨﺠﺮ- ﯾﺎ ﺧﺸﻮﻧﺘﯽ ﻭﺣﺸﯿﺎﻧﻪ ﺍﻣﺎ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺩﺭ ﮔﺰﺍﺭﺷﯽ ﺗﮑﺎﻥﺩﻫﻨﺪﻩ -«ﻻﺗﺎﺭﯼ» ﺷﺎﻫﮑﺎﺭ ﺷﺮﻟﯽ ﺟﮑﺴﻮﻥ- ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﻫﺮ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺗﻨﻔﺲ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻭﻗﺎﯾﻊ ﻭ ﺷﺨﺼﯿﺖﻫﺎ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﻓﻀﺎ ﻭ ﺭﻧﮓ ﺭﺥ ﺩﻫﻨﺪ ﯾﺎ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﮐﻨﻨﺪ.
ﻣﺨﺘﺼﺎﺕ ﻓﻀﺎ
ﻓﻀﺎ ﻣﻌﺎﺩﻟﯽ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﺗﻤﺴﻔﺮ ﮐﻪ ﺍﺻﻄﻼﺣﯽ ﺟﺎﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺩﺭ ﻋﻠﻢ ﻫﻮﺍﺷﻨﺎﺳﯽﺳﺖ. ﺍﺗﻤﺴﻔﺮ ﺭﺍ «ﻓﻀﺎ ﻭ ﺭﻧﮓ» ﻫﻢ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ. ﺗﻌﺮﯾﻔﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺍﺗﻤﺴﻔﺮ ﺩﺭ ﻋﻠﻢ ﻫﻮﺍﺷﻨﺎﺳﯽ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ، ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺭﯾﺎﻓﺖ ﻣﻌﻨﺎﯼ ﻓﻀﺎ ﺩﺭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻧﯿﺰ ﺭﻫﻨﻤﻮﻥ ﺷﻮﺩ. ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﺎ ﻭﺍﺭﺩ ﺟﺰﺋﯿﺎﺕ ﺍﯾﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻧﻤﯽﺷﻮﯾﻢ: ﺍﺗﻤﺴﻔﺮ، ﮐﺮﺓ ﮔﺎﺯﯼ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺯﻣﯿﻦ ﺭﺍ ﺍﺣﺎﻃﻪ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ...
ﻣﺎ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﮔﯿﺮﯼ ﺁﻥ ﺩﺍﺭﯾﻢ، ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﮔﺎﺯﯼ ﮐﻪ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺯﻣﯿﻦ ﺭﺍ ﺍﺣﺎﻃﻪ ﮐﺮﺩﻩ، ﻣﺴﻠﻂ ﻭ ﻓﺮﺍﮔﯿﺮ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﺮ ﺁﻥﭼﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﯿﻦ ﺯﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ،ﻣﺤﺼﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﮔﺎﺯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺁﻥﭼﻪ ﺍﺯ ﻣﺤﺪﻭﺩﺓ ﺍﯾﻦ ﮔﺎﺯ ﺧﺎﺭﺝ ﺷﻮﺩ، ﻣﺮﮔﺶ ﺣﺘﻤﯽ ﺍﺳﺖ.
ﻓﻀﺎ ﺩﺭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻧﯿﺰ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻓﺮﺍﮔﯿﺮﯼ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﭘﻮﺷﺸﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﻫﻮﺍﯼ ﺁﻥ ﺗﻨﻔﺲ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺍﻧﮕﺎﺭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ، ﺧﻮﺩ ﮐﺮﺓ ﺯﻣﯿﻨﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﻀﺎﯼ ﺁﻥ ﺍﺯ ﭼﺮﺧﺶ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﯽﺁﯾﺪ، ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺁﻥ ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺍ ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﺳﺎﺯﻧﺪﺓ ﻓﻀﺎﯼ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻧﯿﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﻭ ﻫﻤﺎﻥﻃﻮﺭ ﮐﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻥ ﻓﻀﺎ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ،ﺍﺯ ﺁﻥ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﯾﻦ ﻓﻀﺎ ﺭﺍ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻥ ﻋﻨﺼﺮ ﻣﺴﺘﻘﻠﯽ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﺘﯿﺠﺔ ﻋﻤﻠﮑﺮﺩ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺩﯾﮕﺮ ﺗﻠﻘﯽ ﮐﺮﺩ.
ﺍﺷﺘﺮﺍﮎ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻓﻀﺎ ﺩﺭ ﻋﻠﻢ ﻫﻮﺍﺷﻨﺎﺳﯽ ﻭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺗﺎ ﺁﻥﺟﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻫﻤﺎﻥ ﺻﻔﺎﺗﯽ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﻗﺎﺋﻞ ﻣﯽﺷﻮﯾﻢ، ﺩﺭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﻣﯽﺑﺮﯾﻢ: ﻫﻮﺍﯼ ﺳﺮﺩ ... ﻫﻮﺍﯼ ﮔﺮﻡ ... ﻫﻮﺍﯼ ﮔﺮﻓﺘﻪ (ﺧﻔﻪ) ... ﻫﻮﺍﯼ ﺁﺭﺍﻡ ... ﻫﻮﺍﯼ ﻃﻮﻓﺎﻧﯽ ... ﻭ ...
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﯾﻦ ﺻﻔﺎﺕ ﺩﺭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﮐﺎﺭﮐﺮﺩﯼ ﺩﯾﮕﺮ ﭘﯿﺪﺍ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻣﻌﻨﯽ ﻇﺎﻫﺮﯼ ﺧﻮﺩ ﻋﺒﻮﺭ ﮐﺮﺩﻩ، ﺑﺎﻃﻨﯽ ﺩﯾﮕﺮ ﻣﯽﯾﺎﺑﻨﺪ. ﻣﺜﻼً ﺻﻔﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﯾﺎ ﺧﻔﻪ ﺩﺭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﻓﻀﺎﯼ ﺷﻮﻣﯽ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺣﺎﮐﻢ ﺍﺳﺖ ﯾﺎ ﺑﻪ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻏﻢﺍﻧﮕﯿﺰ ﺍﺳﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﯾﺎ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﻭﻫﻢﺁﻭﺭ ...
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﯾﻦ ﻓﻀﺎ، ﻫﻮﺍﯼ ﻣﺴﻠﻂ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻢ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺳﺎﯾﻪ ﻣﯽﺍﻧﺪﺍﺯﺩ ﻫﻢ ﺟﺰﺀ ﻻﯾﻨﻔﮏ ﻋﻤﻠﮑﺮﺩ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ. ﻫﻤﺎﻥﻃﻮﺭ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺭﻭﺷﻦ ﮐﺮﺩﻥ ﻣﻬﺘﺎﺑﯽ، ﺍﺗﺎﻕ ﻭ ﻫﻤﻪﯼ ﻭﺳﺎﯾﻞ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﺤﺖ ﭘﻮﺷﺶ ﻧﻮﺭ ﺳﺮﺩ ﻣﻬﺘﺎﺑﯽ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﯽﺩﻫﯿﻢ، ﺑﺎ ﺭﻭﺷﻦ ﮐﺮﺩﻥ ﭼﺮﺍﻍ ﻭ ﭘﺎﺷﯿﺪﻥ ﻧﻮﺭ ﺯﺭﺩ ﺁﻥ، ﺍﺗﺎﻕ ﻭ ﻭﺳﺎﯾﻞﺍﺵ ﺭﺍ ﮔﺮﻣﯽ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﯽ ﻣﯽﺑﺨﺸﯿﻢ.
ﺁﻥﭼﻪ ﺩﺭ ﻓﻀﺎ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﻧﻤﺎﯾﺎﻥ ﺍﺳﺖ، ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻨﺼﺮ ﻣﺴﺘﻘﻠﯽ ﺩﺭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻧﯿﺴﺖ، ﺑﻠﮑﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻋﻤﻠﮑﺮﺩ ﺩﯾﮕﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ، ﻭ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺷﺪﻧﯽ ﺍﺳﺖ ﻧﻪ ﻟﻤﺲ ﮐﺮﺩﻧﯽ. ﻭﻗﺘﯽ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﯽ ﺭﺍ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﯿﻢ،ﺷﺨﺼﯿﺖﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﻢ،ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﯽﺷﻨﻮﯾﻢ، ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﻣﮑﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ، ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻧﻮﯾﺲ ﺑﻪ ﻣﺪﺩ ﺗﻮﺻﯿﻒ، ﻭﺻﻒ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ، ﺑﺎ ﺑﻪ ﮐﺎﺭﮔﯿﺮﯼ ﺗﺨﯿﻞ ﺧﻮﺩ ﻣﯽﺳﺎﺯﯾﻢ، ﺍﻣﺎ ﻓﻀﺎﯼ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺁﻥ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﻨﺎﻭﺭﻧﺪ،ﻓﻘﻂ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ، ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﯿﻢ،ﻭ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺮﺍﯼ ﻫﻤﯿﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﮐﻪ ﻓﻀﺎﯼ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺩﯾﺪﯼ،ﺩﺭ ﻣﯽﻣﺎﻧﯿﻢ، ﯾﺎ ﻣﺒﻬﻢ ﺟﻮﺍﺏ ﻣﯽﺩﻫﯿﻢ ﯾﺎ ﻣﺒﻬﻢ ﺟﻮﺍﺏ ﻣﯽﺷﻨﻮﯾﻢ، ﻭ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺩﻗﯿﻖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﻧﻤﯽﺷﻮﺩ.
ﺳﻮﺍﺭ ﻫﻮﺍﭘﯿﻤﺎ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﻮﯾﺪ، ﻫﻮﺍ ﺭﺍ ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﯿﺪ، ﺍﻣﺎ ﻣﯽﺩﺍﻧﯿﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻫﺴﺘﯿﺪ. ﻓﻀﺎﯼ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﯿﺰ ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﯿﺪ، ﺑﻠﮑﻪ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ. ﻭ ﻫﻤﺎﻥﻃﻮﺭ ﮐﻪ ﻫﻮﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺻﻔﺎﺗﯽ ﺍﺯ ﻗﯿﺒﻞ ﺳﺮﺩ ﻭ ﮔﺮﻡ ﻣﯽﭘﺬﯾﺮﺩ، ﻓﻀﺎ ﻧﯿﺰ ﭼﻨﯿﻦ ﺍﺳﺖ. ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻫﻮﺍ ﺗﺠﺴﻢ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻣﯽ ﺑﺨﺸﯿﻢ،