✔️ ۱۰ ویژگی یک وزیر خارجه خوب ✔️.. ☑️ دکتر سیدجلال دهقانی فیروزآبادی

✔️ 10 ویژگی یک وزیر خارجه خوب ✔️

☑️ دکتر سیدجلال دهقانی فیروزآبادی

🔷🔹استاد دانشگاه علامه طباطبایی و تحلیلگر مسائل سیاست خارجی 🔸🔶

👁‍🗨با اشاره به ده ویژگی وزیر خارجه مطلوب جمهوری اسلامی در شرایط کنونی، بر این باور است، از آنجا که بسیاری از مسائل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در اوضاع کنونی ماهیت بحرانی دارد، وزیر امور خارجه کشور برای هدایت آن‌ها باید از توان و قابلیت مدیریت بحران برخوردار باشد.

👁‍🗨سیاست خارجی یکی از مهم‌ترین وجوه و کارکردهای دولت مدرن است، زیرا سیاست خارجی با مرگ و زندگی کشور‌ها ارتباط دارد، به گونه‌ای که سیاست خارجی نادرست و ناکارآمد شاید بقای یک کشور را به خطر اندازد. از این روی، وزارت امور خارجه که مسئول و متولی اجرای سیاست خارجی است، از جایگاه والایی در ساختار سیاسی هر کشور برخوردار است. به دنبال آن، وزیر امور خارجه که سکان هدایت دستگاه دیپلماسی را بر عهده دارد نیز از شأن و منزلت بالایی در فرآیند تصمیم سازی و تصمیم گیری سیاست خارجی جهت تأمین منافع و امنیت ملی برخوردار است؛ بنابراین، وزیر امور خارجه باید دارای شایستگی‌ها و ویژگی‌های خاصی باشد که بتواند این وظیفه مهم را به خوبی انجام دهد.

👁‍🗨در زیر برخی از مهم‌ترین شاخص‌ها و ویژگی‌های وزیر امور خارجه مطلوب در دولت اعتدال توضیح داده می‌شود:

1⃣⏮باور به گفتمان انقلاب اسلامی

انقلاب اسلامی ایران، افزون بر این که یک تحول سیاسی، اجتماعی و فرهنگی عظیمی در ایران بود، یک گفتمان فراگیری است که در جمهوری اسلامی ایران تعین یافته است. به گونه‌ای که جمهوری اسلامی ایران در چهارچوب این گفتمان رفتار می‌کند. در قالب این گفتمان کلان‌ که بر پایه دین مبین اسلام شکل گرفته است، خرده گفتمان سیاست خارجی جمهوری اسلامی نیز تعریف می‌شود. بر مبنای سیره عملی حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری، گفتمان انقلاب اسلامی و پیرو آن گفتمان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، آرمان گرایی واقع بین است. به گونه‌ای که جمهوری اسلامی ایران در سیاست خارجی دارای آرمان‌های انسانی، اسلامی، انقلابی و ایرانی است که ‌واقع‌بینانه و بنا بر واقعیت‌های داخلی و خارجی آن‌ها را پیگیری می‌کند. از این روی، فردی که ‌وزیر امور خارجه جهوری اسلامی ‌می‌شود، باید به این گفتمان باور و التزام داشته باشد.

2⃣⏮التزام به گفتمان اعتدال

گفتمان اعتدال در سیاست خارجی به معنای جمع عملی بین آرمان خواهی و واقع بینی می‌باشد. هرچند معمولاً و به ویژه در سیاست، اعتدال به صورت سلبی، برحسب طرد و رد افراط و تفریط تعریف می‌شود،‌ در معنای ایجابی اعتدال در برگیرنده عناصر آرمان خواهی و واقع بینی در سیاست خارجی است. بدین معنا، گفتمان اعتدال در چهارچوب گفتمان کلان انقلاب اسلامی قرار می‌گیرد. از این روی، گفتمان اعتدال در سیاست خارجی در سطح نظری دربردارنده سه عنصر خردگرایی و خردورزی، واقع‌بینی و واقع‌نگری و آرمان خواهی است. این سه عنصر گفتمان اعتدال نیز بر حسب سه اصل عزت، حکمت و مصلحت تعریف و تعقیب می‌شود. وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران باید به گفتمان اعتدال و عناصر و اصول سه گانه آن پایبند باشد، به گونه‌ای که سابقه و پیشینه وی شخصیت اعتدالی و انقلابی وی را تأیید کند. التزام وزیر امور خارجه دولت یازدهم به گفتمان اعتدال حائز اهمیت بسیار است، چون رئیس جمهور منتخب گفتمان دولت خود در هر دو عرصه سیاست داخلی و خارجی را گفتمان اعتدال تعریف و تعیین کرده است.

از آنجا که بسیاری از مسائل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در اوضاع کنونی ماهیت بحرانی دارد، وزیر امور خارجه کشور برای هدایت آن‌ها باید از توان و قابلیت مدیریت بحران برخوردار باشد. مدیریت بحران خود نیز مستلزم توان و قدرت مذاکره و چانه زنی جهت حل و فصل مسالمت آمیز منازعات است.

3⃣⏮ پیشینه و تجربه دیپلماتیک حرفه‌ای

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در شرایط حاضر باید یک دیپلمات حرفه‌ای به تمام معنا باشد. داشتن پیشینه دیپلماتیک به تنهایی برای دیپلمات حرفه‌ای بودن کفایت نمی‌کند، بلکه افزون بر آن، یک دیپلمات حرفه‌ای برای کارگردانی منافع متعارض در عرصه بین‌المللی، باید دارای توانایی‌های شخصیتی و حرفه‌ای دیگری نیز باشد:

➖ نخست، وی باید درک درست و عمیقی از منافع، اهداف و قدرت ملی جمهوری اسلامی ایران داشته باشد.

➖ دوم، یک دیپلمات حرفه‌ای باید شناخت کامل و واقعی از منافع، اهداف، توانایی‌ها و راهبرد دیگر بازیگران بین‌المللی داشته باشد.

➖ سوم، برخورداری از عقل ارتباطی. هرچند معمولا عقلانیت در سیاست خارجی بر پایه عقل ابزاری تعریف می‌شود، که البته ضروری و لازم است، اما یک کارگزار سیاست خارجی در کنار آن باید صاحب عقل ارتباطی نیز باشد؛ عقل ارتباطی یعنی توانایی و قدرت ارتباط و تعامل با دیگران جهت تبیین، تعقیب و تأمین اهداف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران

➖ @politickaraj