#نظریه_توطئه_و_پیامدهای_آننظریه‌های توطئه در ایران مجموعه باورهایی است که جریان تاریخ و سیاست ایران

#نظریه_توطئه_و_پیامدهای_آن
نظریه‌های توطئه در ایران مجموعه باورهایی است که جریان تاریخ و سیاست ایران را به دسیسه‌های قدرتهای خصم بیگانه و سازمانهای سری نسبت می‌دهد. در روانشناسی اجتماعی معاصر این نظریه‌ها را نظامهای «توهم جمعی» دقیق و هماهنگی تعریف می‌کنند که باورمندان به سختی به آنها چسبیده‌اند و رد کردن آنها به شدت سخت است. بسیاری از نظریه‌های توطئه مبتنی بر ثنویت ساده‌ای هستند که در آن جهان بین نیروهای خیر و شر تقسیم می‌شود که شر جریان تاریخ را تعیین می‌کند. برای بسیاری از ایرانیان، قطع نظر از شرایط، توهم توطئه روش آسان و مناسبی برای توضیح مسائل پیچیده ملی و بین‌المللی بوده است.ایمان به توهم توطئه از نظر پیامدها یا کارکردهای روانی و اجتماعی برای کسانی که به آن اعتقاد دارند، آرامش خاطر می‌آورد و همچون ساز و کارهای دفاعی روانی این فرصت را به آنان می‌دهد تا شانه خالی کنند و همه تقصیرها را به گردن توطئه بیگانه بیندازند. مثلاً عقب ماندگی سیاسی و اقتصادی و اجتماعی را به گردن استعمار بگذارند؛ و یا ناتوانی خویش در اداره امور کشور در لحظات بحرانی و شورش‌ها و انقلاب‌های ناشی از آن را به توطئه پشت پرده بیگانگان منتسب سازند و مسئولیت تاریخی خود را لوث کنند؛ و یا نابسامانی اقتصادی و سقوط ارزش پول را به توطئه بیگانگان نسبت دهند تا از خود رفع مسئولیت کنند. جامعه شناسان نظریه‌های توطئه در ایران را به دو دسته کلی تقسیم می‌کنند. یکی نظریه‌های توطئه با محوریت سه قدرت برتر جنگ جهانی (روس و انگلیس و آمریکا) و دیگری توطئه دشمنان تاریخی ایران که از زمان تأسیس ایران به دسیسه چینی بر علیه ایران مشغول بوده‌اند.


اعتقاد به اینکه همیشه توطئه‌ای علیه ایران چیده شده است، تأثیرات بسیاری بر فرهنگ سیاسی ایران داشته است. اولین اثر آن این بوده که مصالحه برای ایرانیان بدنام شده است. مصالحه کردن عصارهٔ سیاست مبتنی بر شورا است و در مقابل بازی مجموع-صفر قرار دارد و از ظهور بازندگان ناخشنود که در اولین فرصت به دنبال انتقام جویی هستند جلوگیری می‌کند. اما در فارسی، واژه معادل مصالحه، یعنی سازش، معنای خود فروشی و یا حتّی خیانت را القا می‌کند. در ایران مرسوم است سیاستمداران و ناظران سیاسی رقبای خود را به تبانی با بیگانگان متهم می‌کنند و این مسئله سد راهی برای مصالحه با طرف‌های خارجی است؛ چرا که در این سیستم هر گونه بده بستانی با آن طرف مرز مساوی با تضعیف وجهه ملی شخص مذاکره کننده است. از دیگر تأثیرات تئوری توطئه در حوزه سیاسی به حاشیه راندن اقلیت‌های قومی، مذهبی، و زبانی است. به عنوان مثال، گاهی می‌گویند که یک ایرانی واقعی فقط یک فارسی‌زبان است پس ترک‌زبانان در آذربایجان و عرب‌زبانان در خوزستان به طور خودکار در ردیف جدایی‌خواهان قرار می‌گیرند. از دیگر نتایج باور به تئوری توطئه در سطح ملی این است که تاریخ کشور به صورت درست نشان داده نمی‌شود. چرا که کتاب‌هایی که مملو از نظریات توطئه هستند از کتاب‌های تاریخی که به سبک علمی نوشته می‌شوند پر طرفدارتر خواهند بود. در نتیجه مثلاً به جای آنکه سابقه تاریخی ایران به عنوان مجموعه‌ای بارور شده از فرهنگ‌های گوناگون معرفی شود، از آن به عنوان قربانی همیشگی بیگانگان سنگدل یاد می‌شود. ⇜ ڪــانــال‌ علــوم سـیاســـی ❦
─┅─═ঊ🎀🎀ঈ═─┅─ @politickaraj
─┅─═ঊ🎀🎀ঈ═─┅─