شرح یک مشاهده بدون مشارکت در ورزشگاه آزادی. 📌بازنمایی ناتمام تصویر زنان تماشاچی فوتبال در رسانه

شرح یک مشاهده بدون مشارکت در ورزشگاه آزادی
📌بازنُمایی ناتمام تصویر زنان تماشاچی فوتبال در رسانه
✍سیمین کاظمی
@bidarzani

🔸یکی از مظاهر دستکاری واقعیت در رسانه را می‌توان در جریان رخدادهای ورزشی مانند مسابقات فوتبال ملاحظه کرد. در روزهای حضور تیم ملی فوتبال مردان ایران در جام جهانی فوتبال، پس از چهار دهه به زنان اجازه داده شد که به ورزشگاه آزادی بروند و از طریق پرده نمایش به تماشای فوتبال بنشینند. این اتفاق مورد توجه رسانه‌های مختلف داخلی و خارجی قرار گرفت و تصاویر زنان راه یافته به ورزشگاه‌ها به سراسر جهان مخابره شد و دنیا زنان جوان و زیبای ایرانی را دیدند که با ژست‌های مختلف مقابل دوربین این حضور موفقیت‌آمیز را اعلام می‌کردند. این تصاویر گزینشی لاجرم به مخاطب القاء می‌کند که ورزشگاه رفتن مطالبه زنان جوان و زیباست که چهل سال است چنین حقی از آن‌ها دریغ شده است. کارکرد منفی گزینش رسانه‌ای زنان، برای مخاطبی که به دیدار زنان جوان و زیبا در رسانه و تبلیغات عادت کرده است، این است که این تصویر زن جوان و زیبا قابلیت تعمیم دارد به سایر مطالبات زنان و پذیرفته شدن نامحسوس این اصل که باید در بازنُمایی مطالبات زنان متغیر زیبایی و جوانی را در اولویت قرارداد.

🔸روز بازی ایران و پرتغال، نویسنده این یادداشت برای راستی آزمایی تصویر بازنُمایی شده زنان در رسانه‌ها به ورزشگاه آزادی رفت و در یک مشاهده بدون مشارکت به جستجوی تصاویر سانسور شده تماشاگران زن پرداخت. بر اساس مشاهدات نگارنده، گرچه تعداد زنان تماشاچی فوتبال زیاد بود اما تعداد زنانی که به تنهایی به ورزشگاه آمده باشند، صفر بود. تقریباً تمام زنان مشاهده شده، همراه یا همراهانی داشتند. اغلب زنان یک مرد همراهشان بود، یا اینکه بدون همراه مرد دو یا چندنفری آمده بودند. تعداد زنان متأهل همراه با همسر و فرزند قابل‌توجه بود. حضور بچه‌های چهار پنج‌ساله و کمتر چشمگیر بود. این بچه‌ها به خاطر حضور مادرانشان شانس حضور در چنین اجتماع انسانی پرشوری را پیدا کرده بودند. زنان چادری و محجبه و در سنین مختلف و با ظاهرهای متفاوت که مورد علاقه رسانه‌های نیستند در میان تماشاگران حضور داشتند. موردی از مزاحمت جنسی مشاهده نشد، اگر چه عدم مشاهده مزاحمت جنسی به معنای فقدان آن نیست. به نظر می‌رسد علیرغم دیدگاه و تبلیغاتی که در توجیه محرومیت زنان از ورود به ورزشگاه ارائه می‌شود و مزاحمت جنسی را برای توجیه محرومیت برجسته می‌کند، میزان مزاحمت جنسی در ورزشگاه تفاوت چشمگیر و معناداری با سایر اماکن عمومی نداشته باشد. شیوه‌ی هواداری و تشویق تیم از شیوه مردان تماشاچی تبعیت می‌کرد. تعداد قابل‌توجهی از زنان کلاه هواداری یا دستبند یا پرچم داشتند و در هماهنگی تقریباً کامل با مردان مناسک تشویق را به‌جا می‌آوردند و شعارهای هدایت‌شده از طرف لیدرهای تماشاچیان را سر می‌دادند.

متن کامل را در سایت بیدارزنی بخوانید.