✅ تحلیل کارکردگرایانه از اربعین حسینی. 🖋 دکتر کریم مهری

✅ تحلیل کارکردگرایانه از اربعین حسینی
🖋 دکتر کریم مهری

یکی از مهم‌ترین مناسک جمعی دینی در ایران راهپیمایی اربعین حسینی است در نوشتار زیر می خواهم بر اساس نظریات کارکرگرایی نیم نگاهی به آن بیندازم
که آن به لحاظ کارکردی، انسجام بخشی،هویت بخشی وتقویت رابطه ای در حوزه های مختلف سیاسی ، اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی می تواند نمود داشته باشد. مراد ازتقویت رابطه ی راهپیمایی اربعین بالا بودن 1- تعدد روابط اجتماعی 2- قرینگی روابط اجتماعی 3- شدت روابط اجتماعی 4 – تنوع گره ها و هویت ها در روابط اجتماعی 5- چگالی روابط اجتماعی در راهپیمایی اربعین است. بر اساس دیدگاه کارکردی با توجه به این که در راهپیمایی اربعین تقویت رابطه ی رخ دهد در حوزه روابط گفتمانی -اخلاقی با افزایش شاخص های انسجامی زیر روبرو می شویم.
1- افزایش تعلق عاطفی شرکت کنندگان در راهپمایی اربعین به جمع (خانواده یا گروه دوستان و..)
2- افزایش عزت و احترام متقابل مابین راهپیمایی کنندگان در شبکه روابط اجتماعی
3- افزایش اعتماد اجتماعی مابین راهپیمایی کنندگان
4- افزایش کمک دو جانبه،تعهد مشترک و سرخوشی
و نیز با توجه به این که در راهپیمایی اربعین تقویت رابطه ی رخ دهد در حوزه روابط گفتمانی - اجتماعی با افزایش شاخص های اجتماعی زیر روبرو می شویم.
1- افزایش سطح همکاری های زائرین اربعین یعنی افزایش مبادله متقارن گرم در شئونات مختلف زندگی اجتماعی
2- افزایش مشارکت مدنی
3- افزایش روابط حمایت اجتماعی وافزایش حس نوع دوستی (چلبی :147:1375
کم و کيف هر کدام از اين چهار عنصر AGIL در هر نظام اجتماعي تجربي متفاوت و متغير است. يعني اگر جامعه در فاز اقتصادي (A ) باشد ، نظم اجتماعي آن بيشتر متکي به پول و ثروت است و در صورتي که در فاز اجتماعي باشد متکي به تعهد، و اگر سياسي باشد، نظم آن بيشترمتکي به زور و اگر جامعه در فاز فرهنگي باشد ،نظم آن بيشتر تکيه بر انديشه دارد " (چلبي ،1374 ، ص 86 )
راهپیمایی اربعین از حيث نوع نظم اجتماعي ، علي القاعده ، بايد متکي به نظم فرهنگي و اجتماعي باشد. اگر چه در راهپیمایی اربعین و حتي در کنش متقابل بين شرکت کنندگان بایکدیگر ، هر چهار پاسدار نظم اجتماعي (پول، زور ، انديشه و تعهد ) حاضرند.
مصداق اين چهار عنصر در راهپیمایی اربعین به قرار زير است :
پول : هزینه های مشارکت کنندگان در راهپیمایی .
زور :اعمال قواعد و بخشنامه توسط دو کشور ایران وعراق
تعهد : احساس مسئوليت در قبال همدیگر در سطح خرد ، همکاری گسترده ی سازمانهای خدمات رسان در سطح میانی و روابط همکاري دو کشور در سطح کلان
انديشه : اعتقاد به اصالت علم و انديشه ، اعتقاد به آموزنده بودن و ضروري بودن راهپیمایی اربعین.

ازترکيب عناصر چهار گانه فوق به ترتيب زير، عناصر ديگري در نظم پديد مي آيد :

جدبه+ اقتدار+تسلط + زور =قدرت اجتماعی

جذبه (انديشه و معرفت اخلاقي) ؛تسلط( معرفت علمي)؛تعهد(معرفت هنجاري)؛ اقتدار(معرفت ايدئولوژي)
« در صورتي كه يكي از انواع معرفت با رابطه غیراجباري تركيب شود، مي ‏تواند بالقوه باعث نوعي صداقت يا به اصطلاح اقتدار گردد. به اين ترتيب ، به طور تحليلي مي‏توان چهار نوع اقتدار نرم را در راهپیمایی اربعیین از هم تميز داد.

اقتدار اخلاقي I ؛قتدارفلسفيL؛ اقتدار ايدئولوژيكG؛اقتدار علميA

و بر اين اساس از تركيب معرفت‏ هاي مختلف با روابط غیر اجباري انواع اقتدار راهپیمایی کنندگان را در حالت کلی ايجاد مي‏شود.»

در اقتدار اخلاقی راهپیمایی کنندگان اربعین به یکدیگرتعلق عاطفی به جمع ،عزت و احترام متقابل مابین کنشگران در شبکه روابط اجتماعی و اعتماد اجتماعی افزایش می یابد.

#نویسنده_مهمان

🌐جامعه‌شناسی علامه
@Atu_Sociology