✅ دستفروشی.. ✍🏻رضا امیدی

✅ دستفروشی

✍🏻رضا امیدی

🔸طی سه دهۀ اخیر آنچه در اقتصاد جهان رخ داده این بوده که رشدهای اقتصادی تأثیر کمتری بر کاهش بیکاری داشته‌اند، اما رکودهای اقتصادی به شکل شدیدتری به رشد بیکاری منجر شده‌اند. به‌بیان ساده، رشد کمتر اشتغال‌زا و رکود به‌شدت اشتغال‌زدا بوده است. تقریباً از دهۀ ۱۹۹۰ به این سو، رونق‌های پس از رکود نتوانسته‌اند میزان بیکاری‌های ناشی از رکود را جبران کنند.

🔸دستفروشی پدیده‌ای است که محصول نابسامانی‌های اقتصادی است و به‌نوعی نقشی کارکردگرایانه هم برای دولت‌ها دارد. در واقع ازآنجاکه گسترش چنین پدیده‌هایی محصول سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی دولت‌ها است به‌مثابه سازوکارهایی برای به‌تعویق انداختن بحران‌های جدی‌تر عمل می‌کنند. دولت‌ها نمی‌توانند در مواجهه با چنین پدیده‌های که نیت ضداجتماعی ندارند بلکه در راستای دستیابی به هدف‌های قانونی نظیر کسب‌وکار و امرار معاش انجام می‌شوند، به سیاست‌های تنبیهی روی آورند چون از این طریق خود را در مقابل فشارهای مستقیم پیامدهای ناشی از سیاست‌های‌شان قرار می‌دهند.

🔸افراد مشغول به کسب‌وکارهای غیررسمی به‌تعبیر ارناندو دِسوتو –اقتصاددان پرویی- درون یک منطقۀ خاکستری زندگی می‌کنند که مرز طولانی با دنیای قانونی دارد و هرگاه هزینۀ اطاعت از قانون از فایدۀ آن پیشی گیرد افراد به آن منطقه پناه می‌برند. ازاین‌رو شاید پرسش اصلی این است که چگونه می‌توان چنین شغل‌هایی را به حیطۀ قانون گرایش داد؟

🔸مسئلۀ مهم، ضعف نظام حمایتی است که ناشی از بی‌توجهی به سیاست‌گذاری اجتماعی و در واقع ضعف گفتمان رفاهی است. در حال حاضر، خدماتی که دستگاه‌های حمایتی ارائه می‌دهند به‌لحاظ سطح پوشش، جامعیت، و کفایت بسیار نامطلوب است. سیاست‌های اقتصادی و سیاسی به‌صورت منبع مخاطرۀ اجتماعی عمل می‌کنند.

🔸به رغم فربهی دولت، در حوزۀ اجتماعی گویا نوعی بی‌دولتی وجود دارد. انواعی از مسائل اساسی در حوزۀ اجتماعی داریم اما گویا نوعی «نیندیشیدگی» و به تعبیر فوکو نوعی «نخواهندگی» وجود دارد؛ انگار جامعه به حال خود رها شده است! یعنی اینجایی که دولت باید حضور جدی داشته باشد، غایب است. برنامه‌هایی هم که اجرا می‌شود توان جبرانی بسیار پایینی دارد و در مجموع آسیب‌ها و مخاطره‌های تولیدشده به مراتب بیش از اقدامات جبرانی است.

🔸واحدهای کوچک صنفی به‌اندازه‌ای که دستفروشی را برای خود مسئله می‌بینند، مال‌ها و فروشگاه‌های زنجیره‌ای را که به‌طور جدی‌تری منافع آن‌ها را تهدید می‌کند، نمی‌بینند! اتفاقاً ائتلاف بین صنف‌های کوچک و دستفروش‌ها، در مقابل مال‌هایی که در حال گسترش‌اند، به‌مراتب به نفع هر دو طرف است. مسئلۀ واحدهای صنفی کوچک مال‌ها هستند، نه دستفروش‌ها.

#جامعه

🌐شبکه جامعه‌شناسی علامه
@Atu_Sociology