🔅 ارزش‌ها، هنجارها و منافع در نظریه مبادله‌ اجتماعی

🔅 ارزش‌ها، هنجارها و منافع در نظریه مبادله‌ اجتماعی
🖋 پیتر #بلاو


📍بلاو در نظریات خود ترجیح می‌دهد که مضمون مبادله اجتماعی را به تعامل ارادی محدود سازد و اعمالی را که ناشی از زور و ندای وجدان است از این قلمرو بیرون براند. به نظر وی سازوکار آغاز کننده بنیادین مبادله اجتماعی الگومند در شرایط وجودی مبادله نهفته است، نه در هنجار متقابل. بلاو قصد تأکید بر این نکته را دارد که نفع فردی شرط ضروری مبادله است. افراد تعهدات خود را در برابر خدمات گذشته بدین سبب انجام می‌دهند که در آینده نیز از آن‌ها منتفع شوند. بنابراین سودی که فرد انتظار دارد از روابط مبادله به‌دست آورد، آغازگر مبادله است. بنابراین پول دادن به تهیدستان تنها زمانی مبادله اجتماعی به‌حساب می‌آید که از سر احساس تقصیر نباشد، بلکه ناشی از شنیدن ثناگویی و دعای خیر فرد تهیدست باشد.از نظر بلاو واژه مبادله اجتماعی به اعمال ارادی فرد اطلاق می‌شود که انگیزه‌اش دریافت پاداشی است که وی انتظار برآورده‌ شدنش را دارد.
به نظر بلاو، مکانیسم‌هایی که میان ساختارهای اجتماعی پیچیده میانجی می‌شوند، هنجارها و ارزش‌ها (توافق ارزشی)یی‌اند که درون جامعه وجود دارند. مفهوم هنجار در صورت‌بندی بلاو او را به سطح تبادل میان فرد و جمع می‌کشاند، حال آنکه مفهوم ارزش‌ها او را به گسترده‌ترین سطح اجتماعی و تحلیل رابطه میان جمع‌ها‌، سوق می‌دهد.

از نظر بلاو چهار نوع #ارزش وجود دارد که هر کدام کارکرد متفاوتی را انجام می‌دهد:

1⃣نخست ارزش‌های جزیی‌گرایانه، که به‌عنوان میانجیان یکپارچگی و همبستگی عمل می‌کنند. این ارزش‌ها اعضای یک گروه را بر محور چیزهایی چون میهن‌پرستی، یا مصالح مدرسه و یا شرکت، متحد می‌سازند. این ارزش‌ها در سطح جمعی، با احساسات جاذبه شخصی که افراد را بر یک مبنای رو در رو متحد می‌سازد، همانندند.

2⃣دومین نوع ارزش، ارزش‌های کلی‌گرایانه‌اند. این نوع ارزش‌ها معیارهایی‌اند که به‌وسیله آن‌ها ارزش نسبی انواع چیزهایی که می‌توان مبادله‌شان کرد مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. وجود این معیارها امکان تبادل غیرمستقیم را فراهم می‌سازد.

3⃣سومین دسته از ارزش‌ها آنهایی‌اند که به اقتدار، مشروعیت می‌بخشند. آن نظام ارزشی که به‌برخی از کسان (مثل رؤسای جمهور) قدرتی بیشتر از کسان دیگر می‌بخشد، پهنه نظارت اجتماعی سازمان‌یافته را گسترش می‌دهد. این قضیه به چهارمین نوع ارزش، یعنی ارزش‌های مخالفت؛ ربط پیدا می‌کند.

4⃣ارزش‌های مخالف اجازه می‌دهند که احساس نیاز به دگرگونی، به‌فراسوی آن‌چه که صرفاً از طریق تماس شخصی میان افراد مخالف با نظم مستقر امکان‌پذیر است، گسترش می‌یابد.این ارزش‌ها (مانند سوسیالیسم و آنارشیسم در یک جامعه سرمایه‌داری) به مخالفت با کسانی که از طریق اقتدار مشروع قدرت را در اختیار دارند، مشروعیت می‌بخشد.

🔰نظریه های جامعه شناسی

🌐جامعه‌شناسی علامه
@Atu_Sociology