شواهدی بر رد یک ادعای همیشگی: آیا فشار دولت بر بانکها، عامل «اصلی» استقراض سیستم بانکی از بانک مرکزی بوده است؟

شواهدی بر رد یک ادعای همیشگی : آیا فشار دولت بر بانکها ، عامل "اصلی" استقراض سیستم بانکی از بانک مرکزی بوده است؟

همواره طی سال های اخیر از دولت و بدهی های آن به سیستم بانکی به عنوان عاملی جهت افزایش بدهی بانکها به بانک مرکزی (افزایش پایه پولی) یاد شده و به زعم بسیاری از کارشناسان، این بدهی بانکها به بانک مرکزی، باید به پای بدهی دولت به بانک مرکزی نوشته شود.

سوای از صحت این موضوع در برخی موارد مانند بدهی بانک مسکن به بانک مرکزی در خصوص مسکن مهر، در دیگر موارد این ادعا چندان صحیح نیست. بخصوص آنکه شاید مانده بدهی بانک مسکن به بانک مرکزی (به عنوان بخشی از پایه پولی) در حال حاضر سهمی کمتر از 15 درصد از کل پایه پولی را به خود اختصاص داده در حالی که در اوائل دهه 90، این سهم تا 50 درصد نیز میرسید.

اما بررسی ترکیب بانکهای بدهکار به بانک مرکزی از سایت کدال طی دو سه سال اخیر نشان میدهد، بالاترین "رشد" بدهکاری به بانک مرکزی در میان بانکهای تجاری، کاملا در اختیار بانکهای خصوصی و خصوصی شده بوده که از قضا برخی از آنها طلب چندانی از دولت نداشته و ندارند!

بنابراین الگوی معنی‌داری که بیان دارد بدهی بانک ها به بانک مرکزی، ریشه در رفتار دولت و بخصوص بانکهای دولتی داشته، مشاهده نمیگردد.

به نظر میرسد بهترین و منصفانه ترین تحلیل زمانی دارای بیشترین اثرگذاری است که بدون تعصب، با توجه به تجارب جهانی و بر اساس شرائط بومی اقتصاد کشور ، از واژه های فریبنده ای همچون "پوپولیسم" برای فرار از واقعیات اقتصادی - پولی کشور، بهره نبریم.

عباس دادجوی توکلی

@interestratemoney