محیط زیست نیازمند نظریه پردازی است. نشرو بازنشر مطالب در این کانال به معنای تایید آن ها نیست. صفحه ما در اینستاگرام https://instagram.com/sahat_zist?utm_source=ig_profile_share&igshid=oiuzhhz712pw تماس و پیشنهادات: @sahatzistadmin @AnooshehZahra
چالشهای هیدروپلیتیک؛ امنیتیشدن آب در ایران.. 🖋. دانشیار جغرافیای سیاسی دانشگاه خوارزمی
چالشهای هیدروپلیتیک؛ امنیتیشدن آب در ایران
🖋#مراد_کاویانی_راد. دانشیار جغرافیای سیاسی دانشگاه خوارزمی
@sahatzist
قسمت دوم : تراژدی پایان آبهای زیرزمینی
منبع :تارنمای شرق
٩٥ درصد منابع آب کشورمان با توجه به خشک و نیمهخشکبودن اقلیم آن زیرزمینی است و کمتر از پنج درصد منابع آب بر روی زمین روان است. به دیگر سخن، در صورت برداشت آب رودها امکان تأمین آب آن در بارندگی بعدی وجود دارد، اما درباره ٩٥ درصد آب زیرزمینی، مسئله چنین نیست. به این معنا که در صورت برداشت آب، بارش بعدی نمیتواند مقادیر برداشتشده را جبران کند. هزاران سال به درازا کشیده که این منابع تشکیل شوند و باید هزار سال هم شکیبایی داشت تا منابعی که از آن برداشته شده، بازگردد. در چند دهه اخیر، به علت مدیریت ناکارآمد در بخش کشاورزی، توسعه کمّیمحور و رشد جمعیت، برداشت از منابع آب افزایش یافته است.
@sahatzist
بر بنیاد دادههای موجود، در سال ٥٧، ٥٠ هزار حلقه چاه در ایران وجود داشت که امروزه این عدد به ٨٠٠ هزار رسیده است. به باور کارشناسان، ایران در صدر کشورهایی است که بیشترین میزان برداشت منابع آبهای زیرزمینی تجدیدپذیر را داشته، به گونهای که در پنج دهه اخیر با کاهش هنگفت اندوختههای آب شیرین روبهرو بوده است. بر بنیاد برآوردهای موجود، بیش از ٨٥ درصد منابع آب شیرین زیرزمینی کشور پایان یافته است و وضعیت منابع آبی در شرایط بحرانی قرار دارد؛ به گونهای که منابع آبی کشور پاسخگوی جمعیت ٨٠میلیونی کنونی نیست.
@sahatzist
به باور کارشناسان وضعیت بارش و منابع آب کنونی برای ٥٠ میلیون نفر کافی است. جای درنگ اینجاست که دستدرازی و چنگاندازی به منابع آب زیرزمینی در قالب کندن چاههای غیرمجاز در کشور در یک و نیم دهه اخیر با شتاب رو به فزونی نهاده است؛ به گونهای که بر پایه برآوردهای انجامشده، هماکنون نیمی از ٨٠٠ هزار حلقه چاه کشور غیرمجاز هستند، هر چند که مجوز چاههای مجاز، خود به واسطه رویکردهای سیاسی چند سال پیش، جای درنگ و بازنگری دارند. بر بنیاد دادههای موجود، میزان برداشت از منابع زیرزمینی به ٨٥ درصد رسیده که نزدیک به ٩٣ درصد آن در بخش کشاورزی است که در این میان، به واسطه ضعف مدیریت و استفاده از روشهای سنتی آبیاری، نزدیک به ٦٠ درصد آن هدر میرود؛ هر چند در برخی استانها، به ٧٠ درصد نیز میرسد. در نتیجه چندین دهه ناکارآمدی مدیریت در بخش منابع آب و کشاورزی، وضعیت به گونهای است که ایران در صدر کشورهایی قرار دارد که بیشترین میزان برداشت را از منابع آب زیرزمینی تجدیدپذیر داشته است.
@sahatzist
از این رو، کشاورزی در بیشتر نواحی کشور نادرست و ناکارآمد است؛ اما با وجود این، باز هم ادامه دارد و همین امر سبب شده است تا سالانه چهارمیلیارد مترمکعب از آبهای زیرزمینی به سطح زمین پمپاژ و ٩٠ درصد آن با بهرهوری ناچیز ٣٠ درصدی، به مصرف کشاورزی برسد؛ بهرهوریای که قرار بود تا پایان برنامه پنجم توسعه به ٤٠ درصد برسد. از سوی دیگر، به واسطه همپوشانی وظایف متولیان و کارگزاران پُرشمار بخش آب، سازمان یا وزارتخانهای وجود ندارد که به طور ویژه به مسئله آب بپردازد.
@sahatzist
http://s4.img7.ir/fOWa3.jpg