۳- سومین اصل توزیع نابرابر توانایی بین واحدها تحت تأثیر فشارهای سیستمتیک است

3- سومین اصل توزیع نابرابر توانایی بین واحدها تحت تأثیر فشارهای سیستمتیک است. توانایی ها را می توان از لحاظ جمعیت، سرزمین، منابع موجود کشور، توانایی های اقتصادی، قدرت نظامی و ثبات و صلاحیت سیاسی درجه بندی نمود.واحدهای دارای توانایی بیشتر، به قلمرو شکل می دهند. سیاست بین الملل یک حوزه کاملاً رقابتی نیست. حوزه ای است که بازیگران اصلی و دارای توانایی بیشتر عرصه را تنظیم می کنند و بقیه مجبورند در این عرصه فعالیت کنند.البته توزیع توانایی میان بازیگران قابل تغییر است. چنان که درتاریخ جدید تا جنگ جهانی دوم شاهد حضور پنج قدرت بزرگ بودیم. بعد از جنگ جهانی دوم دو ابرقدرت شوروی و امریکا جایگزین شدند. زیرا قدرت های بزرگی مانند بریتانیا و فرانسه متوجه شدند به سطح قدرت های مهم تنزل پیدا کرده اند. لذا باید خود را با جهانی متفاوت هماهنگ می کردند. و نهایتاً شاهد جهان تک قطبی هستیم.
✍🏻 والتز در کتاب «انسان، دولت و جنگ»، سه سطح تحلیل کلان( نظام بین الملل)، میانی(دولت) و خرد را مطرح نموده است و هر سه سطح را در شکل گیری جنگ مؤثر می داند. اگرچه سطح اول را علت آنی و سطح سوم را علت بنیادی می نامد.
واقع گرایان معتقدند که دستیابی به حداکثر قدرت، خواسته همه کشورها است که این ریشه در ذات بشر دارد. اما نوواقع گرایان به جای تلقی قدرت به عنوان غایتی فی نفسه آن را به چشم وسیله ای احتمالاً مفید می بینند که اگر دولت ها میزان بیش از حد کم یا بیش از حد زیادی از آن را در اختیار داشته باشند، دست به مخاطره جویی می زنند. ممکن است ضعف ما موجب حمله دشمن به ما شود. توانایی بیش از حد ما هم ممکن است سایر دولت ها را وادارد تا جنگ افزارهای بیشتری گرد آورند. لذا دولتمردان می کوشند میزان مناسبی از قدرت را در اختیار داشته باشند. در وضعیت های تعیین کننده نگرانی نهایی دولت ها قدرت نیست؛ بلکه امنیت است.
والتز از میان انواع توزیع قدرت، ساختار دوقطبی را با ثبات تر می داند. زیرا در سیستم دو قطبی، میزان وابستگی متقابل نظامی میان دو قطب پایین است و اختلاف آشکار قدرت میان دو ابرقدرت از یک سو و دیگران از سوی دیگر موجب می شود که هر یک از دو ابرقدرت به خود متکی باشند. اما در سیستم چندقطبی ائتلاف ها بر اساس منافع مشترک کوتاه مدت صورت می گیرد که بی ثبات است زیرا تعیین دوست و دشمن در آن دشوار می شود و تعداد هم آن قدر زیاد نیست که خیانت یکی به دیگر اعضای ائتلاف لطمه نزند. در نتیجه هیچ دولتی مطمئن نیست که کدام دولت تهدید کننده تر است چون ممکن است دوست به دشمن تبدیل شود.
والتز به منظور توصیف نظام تک قطبی جمله ای از یک کشیش فرانسوی که مشاور حاکمان زمان خویش بوده و در سال 1713 فوت کرده است؛ نقل می کند:« هرگز به یاد نمی آورم که کشوری که دارای قدرت عظیمی است، حتی برای یک مدت کوتاه رفتاری توأم با اعتدال و شکیبایی داشته باشد. والتز معتقد است دولت ها از تاریخ و تجارب سایر کشورها پند نمی گیرند. تاریخ به طور مکرر نشان داده است که کشورهایی که از قدرت عظیمی برخوردارند، از قدرتشان سوء استفاده کرده اند.@InternationalRel